تاریک‌ترین تئوری‌های باب اسفنجی | آیا همه شخصیت‌ها از بیماری روانی رنج می‌برند؟
آیا ممکن است دنیای رنگارنگ و شاد باب اسفنجی شلوار مکعبی (SpongeBob SquarePants)، در واقع پوششی باشد برای واقعیتی بسیار تاریک‌تر؟ دنیایی که در ظاهر لبریز از شوخی و خنده است، شاید در عمق خود سرشار از نشانه‌های بیماری‌های روانی پنهان باشد. این تئوری سال‌هاست که در میان طرفداران باب اسفنجی دست به دست می‌شود؛ تئوری که ادعا می‌کند هر شخصیت در این انیمیشن نمادی از یک اختلال روانی است.
تئوری که تصویر ما را از باب اسفنجی تغییر می‌دهد
این تئوری ابتدا در قالب حدس و گمان‌های پراکنده میان طرفداران شکل گرفت، اما به مرور تبدیل به نوعی تحلیل روان‌شناختی کامل از شخصیت‌های بیکینی باتم شد. یکی از کاربرانی که این تئوری را مطرح کرده، در توییتی نوشت: «هر کسی در باب اسفنجی در واقع تجسم یک نوع بیماری روانی است.» با چنین نگاهی، رفتارهای عجیب شخصیت‌ها دیگر صرفا خنده‌دار یا فانتزی به نظر نمی‌رسد، بلکه می‌توان آن‌ها را بازتاب مشکلات جدی روانی دانست.
شخصیت باب اسفنجی که همیشه پرانرژی و خوشحال است، در این تئوری نه نماد امید و خوش‌بینی، بلکه مبتلا به بیش‌فعالی یا حتی وابستگی شدید روانی معرفی می‌شود. میل وسواس‌گونه‌اش به راضی نگه داشتن دیگران و انرژی بی‌پایانش می‌تواند نشان‌دهنده تلاش برای فرار از حس پوچی یا اضطراب درونی باشد.
تشخیص‌های روانی برای شخصیت‌ها
در این تئوری، تقریبا هر شخصیت باب اسفنجی به یکی از اختلالات روانی شناخته‌شده نسبت داده شده است:
باب اسفنجی: گفته می‌شود باب اسفنجی شلوار مکعکبی مبتلا به ADHD (اختلال بیش‌فعالی و کاهش توجه) است. او تقریبا هیچ‌وقت نمی‌تواند آرام بگیرد و تمرکزش زود از بین می‌رود، مگر در فعالیت‌هایی که واقعا به آن‌ها علاقه دارد؛ مثل آشپزی یا شکار عروس دریایی. بعضی منابع حتی احتمال سندروم ویلیامز-بیورن را هم مطرح کرده‌اند، سندرومی که با رفتارهای بیش از حد دوستانه و ناتوانی در درک مرزهای اجتماعی همراه است.
پاتریک: او اغلب به عنوان نماد اختلال ذهنی یا معلولیت ذهنی معرفی می‌شود. در برخی تفسیرها هم به او اختلال تجزیه هویت نسبت داده‌اند؛ توضیحی برای رفتارهای کاملا متفاوتش در اپیزودهای مختلف.
سندی: در این تئوری سندی نماد اختلال شخصیت مرزی (BPD) معرفی می‌شود. نوسانات خلقی شدید، رفتارهای ناگهانی و خطرپذیری زیاد مثل انجام آزمایش‌های مختلف یا ورزش‌های هیجانی، پایه چنین تفسیری هستند.
اسکوئیدوارد: برای او چند تشخیص مختلف مطرح شده؛ از اضطراب اجتماعی گرفته تا افسردگی یا حتی اختلال شخصیت خودشیفته. انزوا، بی‌حوصلگی، تنفر از تعامل با دیگران و بزرگ‌نمایی توانایی‌های هنری‌اش، می‌توانند نشانه‌های چنین اختلال‌هایی باشند.
آقای خرچنگ: برخی معتقدند که او مبتلا به وسواس فکری-عملی (OCD) و همچنین خودشیفتگی است. تمرکز شدیدش روی پول، بی‌توجهی‌اش به دخترش و اهمیتی که فقط برای سود قائل است، در این تئوری به عنوان نوعی اختلال رفتاری توصیف شده‌اند.
خانم پاف: این شخصیت در مواجهه با باب اسفنجی دائما دچار اضطراب است و نشانه‌های واضحی از PTSD یا اختلال استرس پس از سانحه را دارد. وی هر بار که باب اسفنجی را پشت فرمان می‌بیند، نوعی واکنش شدید و ترسناک از خود نشان می‌دهد؛ رفتاری که می‌توان آن را معادل حمله اضطرابی دانست.
وقتی خود سریال هم به مسائل روان‌شناختی می‌پردازد
در قسمت «راک باتم» از فصل اول، خود سریال هم به نوعی وارد فضای ذهنی تاریک‌تر شد. باب اسفنجی در محیطی سرد و خاموش گیر می‌افتد؛ جایی که با اضطراب، بی‌پناهی و درماندگی مواجه می‌شود. این قسمت برخلاف فضای شاد و رنگی معمول سریال، از نظر بصری و احساسی تیره و افسرده است. اما همین موقعیت نیز نشان می‌دهد باب چطور با مهربانی و امید دوباره از آن شرایط بیرون می‌آید.
جمع‌بندی
در حالی که این تئوری جذابیت زیادی برای طرفداران دارد، بعضی منتقدان و روان‌شناسان نسبت به آن واکنش‌های مثبتی نداشته‌اند. دسته‌بندی شخصیت‌های کارتونی بر اساس بیماری‌های روانی واقعی، می‌تواند باعث ساده‌سازی یا حتی تحریف واقعیت‌های پیچیده سلامت روان شود. شخصیت‌پردازی در آثار داستانی لزوما قرار نیست با دنیای واقعی تطابق داشته باشد. تبدیل ویژگی‌های اغراق‌آمیز بیماری‌های روانی ممکن است برای عده‌ای از مخاطبان و مخصوصا کودکان سوء‌برداشت ایجاد کند.
اما فارغ از این تحلیل‌ها، جذابیت شخصیت‌های بیکینی باتم در آن است که با تمام تفاوت‌ها و اغراق‌هایشان، همچنان بازتابی از شاخصه‌های انسانی هستند؛ شخصیت‌هایی که شاید قرار نبوده مورد واکاوی روان‌شناسی قرار بگیرند و صرفا باید با تمام کم و کاستی‌هایشان دوست داشته شوند.
منبع: Screen Rant
دوست داشتنی‌ترین یوتیوبر گیمر ایران کیه؟ میزگیم با علیرکسا @alirexzam
نظرات