آیا سریال جدید هری پاتر می‌تواند جادوی اسنیپ را تکرار کند؟
شخصیت سِوِروس اسنیپ، تا پیش از مرگش، هرگز به جایگاه حقیقی خود به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین مهره‌های داستان هری پاتر دست نیافت. این یک پیچش داستانی ویرانگر بود؛ غافلگیری بزرگی که وقتی کتاب «هری پاتر و یادگاران مرگ» در سال ۲۰۰۷ (۱۳۸۶ شمسی) منتشر شد، هیچ‌کس حتی تصورش را هم نمی‌کرد. حالا، پس از گذشت نزدیک به دو دهه، دشوار است بتوان پیش‌بینی کرد که آیا شبکه‌ی HBO خواهد توانست در بازسازی تلویزیونی خود، آن جادوی ناب را بازآفرینی کند یا خیر. آلن ریکمن، بازیگری که در هر هشت فیلم «هری پاتر» ردای اسنیپ را بر تن کرد، از همان ابتدا به یکی از ستاره‌های بی‌چون‌وچرای این مجموعه بدل شد؛ نه به این خاطر که اسنیپ شخصیت خوبی بود، بلکه چون ریکمن هنرمندی بی‌نهایت توانا بود.
با وجود این باور ریشه‌دار که جادوی فیلم‌های هری پاتر تکرارنشدنی است، HBO کمر همت بسته تا این تصور را بیش از هر زمان دیگری به چالش بکشد. این اقتباس تلویزیونی از رمان‌های تحسین‌شده‌ی جی. کی. رولینگ، که برای پخش در سال ۲۰۲۷ (حدود ۱۴۰۶ شمسی) هدف‌گذاری شده، قرار است با بازی دومینیک مک‌لافلین در نقش هری پاتر، آرابلا استنتون در نقش هرماینی گرنجر و الستر استاوت در نقش رون ویزلی ساخته شود. وظیفه‌ی خطیر پر کردن جای خالی ریکمن و ایفای نقش اسنیپ بر عهده‌ی پاپا اِسیه‌دو گذاشته شده است. اگرچه اسنیپ در تمام طول داستان شخصیتی پیچیده و دشوار برای بازیگری است، اما این پرده‌برداری نهایی از راز اوست که می‌تواند سرنوشت حرفه‌ای این بازیگر—و در مقیاسی بزرگ‌تر، موفقیت کل پروژه‌ی بازسازی هری پاتر—را رقم بزند، حتی اگر سال‌ها تا رسیدن به آن لحظه فاصله داشته باشیم.
«یادگاران مرگ» چه رازی را از سِوِروس اسنیپ برملا کرد؟
در پایان «هری پاتر و شاهزاده دورگه»، اسنیپ دیگر کاملاً سیمای خود را به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین ضدقهرمانان دنیای جادوگری (البته پس از ولدمورت و بلاتریکس لسترنج) تثبیت کرده بود. او پس از کشتن آلبوس دامبلدور، فاش کردن هویتش به‌عنوان شاهزاده دورگه و فرار به همراه سایر مرگ‌خواران، در «هری پاتر و یادگاران مرگ» در قامت مدیر جدید هاگوارتز بازمی‌گردد.
دوران کوتاه مدیریت او در هاگوارتز، دورانی مملو از وحشت، سرکوب و خشونت است. زمانی که ولدمورت و مرگ‌خواران حمله‌ی نهایی خود را سازمان می‌دهند و نبرد هاگوارتز شعله‌ور می‌شود، اسنیپ، به‌عنوان یکی از وفادارترین یاران لرد سیاه، تقریباً در هیچ‌کدام از درگیری‌ها حضور ندارد. هری، رون و هرماینی، در حین جستجو برای یافتن ولدمورت، ناگهان خود را در میانه‌ی گفتگوی او و اسنیپ می‌یابند. ولدمورت که به اشتباه معتقد است اسنیپ ارباب ابرچوبدستی است، او را بی‌رحمانه به قتل می‌رساند.
صحنه‌ی مرگ اسنیپ در فیلم «یادگاران مرگ – قسمت دوم» تا حد زیادی به متن کتاب وفادار است، با این تفاوت که در فیلم، اسنیپ در قایق‌خانه‌ی هاگوARTZ جان می‌دهد، در حالی که در کتاب، این اتفاق در «شیون آوارگان» رخ می‌دهد و هری و دوستانش زیر شنل نامرئی‌کننده شاهد آن هستند. در هر دو نسخه، هری به کمک استاد منفور خود می‌شتابد و تلاش می‌کند او را نجات دهد. اسنیپ در آخرین نفس‌هایش، با التماس از هری می‌خواهد که خاطراتش را، که در قالب اشک از چشمانش سرازیر می‌شود، بردارد. پس از مرگ او، هری به دفتر مدیریت بازمی‌گردد، جایی که یک «قدح اندیشه» برای دیدن آن خاطرات انتظارش را می‌کشد.
آنچه هری در خاطرات اسنیپ می‌بیند، تمام تصورات خوانندگان و تماشاگران را از این استاد بداخلاق و مرموز زیرورو می‌کند. اسنیپ، دور از چشم همه، عاشق مادر هری، لیلی ایوانز، بود؛ و پدر هری، جیمز پاتر، کسی بود که در دوران مدرسه بی‌رحمانه او را آزار می‌داد. اسنیپ اگرچه برای مدتی کوتاه واقعاً به ولدمورت پیوسته بود، اما پس از آنکه پاترها مستقیماً هدف لرد سیاه قرار گرفتند، پذیرفت که به‌عنوان یک جاسوس دوجانبه برای دامبلدور فعالیت کند. پس از سقوط ولدمورت و کشته شدن والدین هری، او نه تنها به کارش به‌عنوان جاسوس ادامه داد، بلکه به خاطر عشق ابدی‌اش به لیلی، متعهد شد تا در خفا از هری محافظت کند. و تکان‌دهنده‌تر از همه، آخرین خاطرات اسنیپ فاش می‌کند که هری برای شکست نهایی ولدمورت باید خودش را قربانی کند، زیرا بخشی از روح ولدمورت در وجود او ساکن است.
رستگاری بی‌نظیر سِوِروس اسنیپ
جهان «هری پاتر» مملو از شخصیت‌های گوناگون است. در حالی که هری، رون و هرماینی هسته‌ی اصلی داستان را تشکیل می‌دهند، شخصیت‌های فرعی متعددی در کتاب‌های رولینگ فرصت رستگاری پیدا می‌کنند (هرچند بسیاری از این قوس‌های داستانی در فیلم‌ها حذف شدند). پرسی ویزلی، برادر بزرگ‌تر رون، که خانواده‌اش را به خاطر وفاداری به وزارت سحر و جادو طرد کرده بود، سرانجام در «یادگاران مرگ» بازمی‌گردد، به نبرد هاگوارتز می‌پیوندد و در کتاب، با چشمان خود شاهد مرگ برادرش، فرد، است. کریچر، جن خانگی که زمانی ضدقهرمان بود، نیز در نهایت وفاداری خود را تغییر می‌دهد و در کنار هری در نبرد هاگوارتز می‌جنگد.
با این حال، در میان تمام شخصیت‌های این مجموعه، این اسنیپ بود که عمیق‌ترین و تأثیرگذارترین تحول را تجربه کرد (شاید در کنار نویل لانگ‌باتم) و به همین دلیل، رستگاری او بیش از هرکس دیگری در ذهن‌ها ماندگار شد. از همان اولین حضورش در «هری پاتر و سنگ جادو»، نفرتی بی‌دلیل از جانب او نسبت به هری موج می‌زد. اما اسنیپ فقط از هری متنفر نبود؛ او به‌وضوح از همه چیز و همه کس، جز شاید دراکو مالفوی، بیزار بود. تا پیش از افشای خاطراتش، هیچ نشانه‌ای وجود نداشت که بتوان در پس این ظاهر تاریک، ذره‌ای خوبی یا ویژگی مثبتی پیدا کرد.
وقتی هری حقیقت را کشف می‌کند، نگاهش به منفورترین استاد هاگوارتز ۱۸۰ درجه تغییر می‌کند. این حقیقت که هفده سال از زندگی اسنیپ تنها پس از مرگش معنا پیدا کرد و هری هرگز فرصت نکرد از او برای تمام آن سال‌ها محافظت پنهانی تشکر کند، لحظه‌ای عمیقاً غم‌انگیز و دلخراش است. با این حال، هری برای زنده نگه داشتن یاد او، دو تصمیم مهم می‌گیرد. او نه تنها دستور می‌دهد پرتره‌ی اسنیپ در کنار سایر مدیران در دفتر مدیریت آویخته شود، بلکه نام فرزند دوم خود را نیز «آلبوس سِوِروس» می‌گذارد. در صفحات پایانی کتاب، هری به پسرش می‌گوید: «پسرم، تو به یاد دو مدیر بزرگ هاگوارتز نام‌گذاری شدی. یکی از آن‌ها عضو اسلیترین بود و شجاع‌ترین مردی بود که من در تمام عمرم شناختم.»
آیا بازسازی هری پاتر حق مطلب را در مورد اسنیپ ادا خواهد کرد؟
تجربه آن غافلگیری بزرگ در «یادگاران مرگ» در هجده سال پیش، یک چیز بود، اما تأثیر سینمایی آن چیزی کاملاً متفاوت است. «یادگاران مرگ – قسمت دوم» هنوز هم فیلمی است که اشک تماشاگران را درمی‌آورد و بی‌شک، دو لحظه‌ی اوج احساسی آن، مونتاژ نبرد هاگوارتز و سکانس خاطرات اسنیپ است. شیوه نمایش خاطرات، با آن کلیپ‌های سریع و درهم‌تنیده که با موسیقی‌ای تکان‌دهنده و فیلم‌برداری بی‌نظیر همراه شده، صحنه را به اوج زیبایی می‌رساند. شیمی پیچیده‌ی میان ریکمن و مایکل گمبون (در نقش دامبلدور) بی‌نقص است و تنها در چهار دقیقه، اسنیپ از یکی از منفورترین‌ها به یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های «هری پاتر» تبدیل می‌شود.
HBO بارها بر وفاداری به کتاب‌ها تأکید کرده است، اما شکی نیست که بازآفرینی جادوی آن لحظه‌ی خاص در فصل پایانی سریال، کاری بسیار دشوار خواهد بود. با درگذشت تلخ آلن ریکمن در سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۴ شمسی) و این حقیقت که راز بزرگ اسنیپ نزدیک به دو دهه است که برای همگان فاش شده، باید دید آیا HBO می‌تواند آن لحظه‌ی جادویی را با همان شور و عمق احساسی خلق کند یا خیر.
پاپا اِسیه‌دو؛ وظیفه‌ای سنگین برای ایفای نقش سِوِروس اسنیپ
بی‌تردید پاپا اِسیه‌دو بازیگر توانمندی است، اما تصور فردی دیگر به جای آلن ریکمن در نقش اسنیپ تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد. ریکمن نه تنها از نظر ظاهری به توصیفات کتاب از اسنیپ (فردی نه‌چندان زیبا) شباهت داشت، بلکه با لحن صدای خاص، حالات چهره‌ی جدی، زمان‌بندی بی‌نقص و عمق احساسی‌اش، توانست پیچیدگی‌های شخصیت او را به بهترین شکل به تصویر بکشد.
یکی از برگ‌های برنده‌ی ریکمن، رازی بود که جی. کی. رولینگ با او در میان گذاشته بود: نویسنده پیش از انتشار کتاب‌های پایانی، داستان عشق اسنیپ به لیلی را برای ریکمن فاش کرده بود. ریکمن تنها کسی بود که از این راز خبر داشت و از آن برای جان بخشیدن به نقش خود به شکلی استادانه استفاده کرد. اِسیه‌دو این مزیت را ندارد. همه چیز درباره‌ی اسنیپ حالا آشکار شده و آن هاله‌ی اسرارآمیز از شخصیت او زدوده شده است.
از سوی دیگر، انتخاب اِسیه‌دو برای این نقش با جنجال‌های فراوانی همراه شد. با وجود کارنامه‌ی درخشان او در تئاتر شکسپیر، بسیاری از طرفداران به عدم شباهت ظاهری او با توصیفات کتاب اشاره کردند. این انتقادات متأسفانه به نظرات نژادپرستانه و نفرت‌پراکنی‌هایی کشیده شد که هیچ‌کس سزاوار آن نیست. اما نگرانی اصلی باید این باشد که آیا او، مانند سایر بازیگران این مجموعه، از پس وظیفه‌ی سنگین خود برمی‌آید یا خیر. باید پذیرفت که شاید اِسیه‌دو با بیشترین موانع در مسیر تولید این سریال روبرو باشد، اما در عین حال، او بزرگ‌ترین فرصت را نیز در اختیار دارد تا همه را شگفت‌زده کند و اجرایی به همان اندازه‌ی آلن ریکمن، ماندگار و نمادین از خود به جای بگذارد.
منبع: cbr
چطوری پارتنر گیمر پیدا کنیم؟ میزگیم ازدواجی با سایه و حمید
نظرات