نقد و بررسی انیمیشن دلیر | اولین پرنسس پیکسار
پیکسار با دلیر(Brave) اولین پرنسس خود را معرفی می‌کند. پرنسسی که کاملا با سبک و سیاق پیکسار و خارج از چارچوب‌های دیزنی ساخته شده است. او نسبتا ظاهری مشابه با پرنسس‌های کلاسیک دیزنی مانند شاهزاده بل یا برایر روز را دارد. ولی در عمل شبیه هیچکدام از این پرنسس‌ها رفتار نمی‌کند، تا حدی هم در خلاف جهت اهدافشان حرکت می‌کند. از این نظر شاید مریدا، هنجارشکن‌ترین پرنسس دیزنی و پیکسار به شمار آید. در این مقاله انیمیشن دلیر را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهیم.
داستان دلیر
ملکه النور در حال مرتب‌کردن موهای دخترش
اتفاقات دلیر در اسکاتلند قرون وسطی رخ می‌دهد که در آن قبیله‌های جنگجو و خشن، هیولاها، جادوگرها و ارواح پلید حضور دارند. از نظر بصری انیمیشن مانند طبیعت اسکاتلند بسیار چشم‌نواز است و نورپردازی بسیار خوبی دارد. فیلم تقریبا فضاسازی انیمیشن‌های قدیمی دیزنی را در خود دارد، فقط به‌جای تکنیک‌های دستی و سنتی انیمیشن‌سازی از تکنولوژی سی‌جی‌آی استفاده شده است.
در واقع پیکسار با این تکنولوژی اولین انیمیشن خود یعنی قسمت اول داستان اسباب‌بازی را در سال ۱۹۹۵ ساخت. با‌این‌حال بیشترین تفاوت پیکسار با دیزنی را در شخصیت‌پردازی پرنسس مریدا شخصیت اصلی داستان می‌توان مشاهده کرد.
او مانند پرنسس‌های قبل از خود به کسی احتیاج ندارد تا او را نجات دهد. به همین دلیل فرد damsel in distress یا دوشیزه درمانده محسوب نمی‌شود. علاوه بر این، مهارت بالایی در تیراندازی با تیروکمان دارد و همیشه به مرکز سیبل تیر می‌زند. به‌طوری که حتی سربازها و خواستگارهای مریدا از مهارت او در تیراندازی شگفت‌زده می‌شوند.
مسابقات هایلند
این تیروکمان را در گذشته پدرش شاه فرگوس برای تولد دخترش به او هدیه می‌دهد که مریدا از دریافت آن بسیار خوشحال می‌شود. ولی مادرش ملکه النور چنین واکنشی نشان نداد. چون ملکه النور دیدگاهی سنتی به هویت زن در جامعه دارد و از مریدا می‌خواهد مانند یک زن پاکدامن و اشراف‌زاده در مسابقات هایلند رفتار کند تا خواستگار مناسبی برای خود پیدا کند.
به همین خاطر مریدا با مادرش درمورد این قضیه زیاد با یکدیگر جروبحث می‌کنند. با‌این‌حال در این موقعیت به حرفش گوش می‌کند و برای مسابقه لباسی رسمی و بسیار تنگی را می‌پوشد. همچنین با روسری موهای فرفری و زیبای خود را می‌پوشاند. مسابقه شروع می‌شود و خواستگارهای مریدا به ترتیب وارد می‌شوند، سپس خود را معرفی می‌کنند و وارد رقابت شدیدی با دیگر قبیله‌ها می‌شوند که بسیار خنده‌دار است.
مردان قبیله برای اثبات شایستگی و مردانگی خود با یکدیگر در مهارت‌های مختلفی مانند شمشیرزنی و تیراندازی مسابقه می‌دهند. با‌این‌وجود در این لحظات که داریم از دیوانه‌بازی‌های خواستگارهای مریدا لذت می‌بریم. او دیگر خسته می‌شود، بالاپوش تنگش را پاره و گیسوانش را نشان می‌دهد، سپس با تیروکمان به سیبل‌ها شلیک می‌کند. در واقع با این کار روحیه طغیانگر خود را نزد بقیه اثبات می‌کند و نشان می‌دهد به هیچکدام از این تشریفات نیازی ندارد.
مادرش از رفتار بی‌ملاحظه او خشمگین می‌شود و او را در خانه سرزنش می‌کند. مریدا از شدت خشم و ناراحتی به جنگل می‌رود. در آن جا با پیرزنی مهربان آشنا می‌شود و می‌گوید چه کاری از دستش برمی‌اید. مریدا جواب می‌دهد: مادرم را به چیزی تغییر بده تا بتوانم سرنوشتم را خودم رقم بزنم.
پیرزن قبول می‌کند و شروع به سحر و جادو می‌کند. با‌این‌وجود در نهایت مشخص می‌شود او یک جادوگر بدجنس است؛ زیرا، ملکه النور را به یک خرس تبدیل می‌کند. هنگامی که مریدا متوجه این موضوع می‌شود، دیگر دیر شده است و باید اقدامی برای از بین بردن این نفرین انجام دهد. او نسبت به قبل وقت بیشتری را با مادرش می‌گذراند و تلاش می‌کند اشتباه خود را جبران کند. به همین دلیل کم‌کم پیوند عمیقی بین مریدا و مادرش شکل می‌گیرد.
یکی از بهترین انیمیشن های پیکسار
جادوگر برای رفع مشکل مریدا سحر و جادویی انجام می‌دهد.
شاید امروزه شخصیت مریدا کمی سطحی و کلیشه‌ای به نظر برسد. چون هالیوود مدرن فیلم‌ها و انیمیشن‌های زیادی مثل فیلم دوشیزه با پروتاگونیست‌هایی فمینیست و وک ساخته است؛ شخصیت‌هایی که در ظاهر زن مستقل و قوی به نظر می‌رسند. با‌این‌وجود هیچ‌کس، حتی بیننده‌های خانم با آن‌ها ارتباط برقرار نمی‌کنند. ولی این ویژگی‌های ذکرشده شامل حال مریدا نمی‌شود. او فردی عصاقورت‌داده و فاقد همدلی نیست که دائم بخواهد خود را نسبت به مردها قوی‌تر و باهوش‌تر نشان دهد.
زمان اکران خیلی از منتقدان و بیننده‌ها این فیلم را دوست نداشتند؛ زیرا آن را عقب‌گردی نسبت به انیمیشن‌های شاهکار پیکسار مثل داستان اسباب‌بازی و رتتویی می‌دانستند. علاوه بر این، از داستان ساده و سرراست آن انتقاد کرده بودند. گاهی زمان ارزش و کیفیت یک اثر را ثابت می‌کند. خیلی از فیلم‌ها و انیمیشن‌هایی که در نزد مردم و منتقدین جزو آثار برتر سینما محسوب می‌شوند، در زمان اکران در حقشان اجحاف شده بود.
پرنسسی هنجارشکن
مریدا در نبرد پایانی انیمیشن
البته تا حدی هم درست است، دلیر مانند درون بیرون داستان و فضاسازی پیچیده‌ای ندارد. با‌این‌وجود یکی از بهترین انیمیشن‌های فانتزی دیزنی است. مریدا همراه با سایر پرنسس‌های مشهور دیزنی حضوری کوتاه در «رالف اینترنت را خراب می‌کند» داشت. در سکانس‌هایی از فیلم متوجه می‌شوید سفیدبرفی، آریل و راپونزل خیلی با او ارتباط برقرار نمی‌کنند، حتی به‌سختی لهجه او را متوجه می‌شوند؛ زیرا برخلاف آن‌ها مریدا با لهجه اسکاتلندی صحبت می‌کند. همچنین برخلاف این زن‌ها مریدا موهای فرفری دارد، در صورتی که موی اکثر پرنسس‌های دیزنی صاف است
همان‌طور که پیکسار در شگفت‌انگیزان ۱ و ۲ داستان متفاوت و خاصی از ژانر ابرقهرمانی روایت می‌کند، در دلیر انیمیشن‌های قدیمی دوران طلایی دیزنی را ارتقا می‌دهد. پس دیگر نمی‌توان گفت دلیر فیلم ضعیفی است یا مانند آثار مشهور پیکسار نوآوری خاصی ندارد. در واقع پیکسار بیشتر بر روی شخصیت‌‌های فیلم کار کرده است. نظر شما درباره انیمیشن دلیر چیست؟ آیا آن را به بقیه پیشنهاد می‌دهید؟
منبع: theguardian
بهترین بازی ترسناک تاریخ؟
بررسی های مرتبط
نظرات