کشف ۱۳ ایستراِگ جذاب در Elio؛ از ارجاعات فیلم‌های پیکسار تا سورپرایزهای فضایی

فیلم‌های پیکسار همیشه پر از ایستراِگ‌ها و ارجاعات مخفی هستند و Elio هم از این قاعده مستثنا نیست. این انیمیشن بیست‌ونهمین ساخته‌ی همان استودیویی است که شاهکارهایی ماندگار مثل داستان اسباب‌بازی و در جستجوی نمو را به مخاطبان هدیه داده است. داستان درباره‌ی پسری به نام الیو است که به‌طور اتفاقی توسط موجودات فضایی ربوده می‌شود؛ چون آن‌ها او را با سفیر بین‌کهکشانی زمین اشتباه گرفته‌اند و حالا او ناخواسته باید نقش نماینده‌ی سیاره ما را بازی کند.

الیو با وجود دریافت امتیاز ۸۳ درصدی منتقدان در راتن تومیتوز، در گیشه عملکرد درخشانی نداشت. این فیلم با بودجه‌ای حدود ۱۵۰ میلیون دلار ساخته شد، اما در نهایت تنها ۱۵۴ میلیون دلار فروش جهانی داشت و از نظر تجاری شکست خورده محسوب می‌شود. با این حال، حالا که نزدیک به سه ماه از اکران آن می‌گذرد، این انیمیشن به راحتی قابل تماشا و در دسترس است و بهترین فرصت را به بینندگان می‌دهد تا این ماجراجویی فضایی را تماشا کنند و سرنخ‌های مخفی و نکات جالب پنهان در پس‌زمینه را شکار کنند.

هر فیلم پیکسار طبق سنت همیشگی، پر است از اشاره‌ها و ادای احترام‌های مخفی به خود استودیو و آثار گذشته و آینده‌اش؛ از کامیون پیتزا پلنت در داستان اسباب‌بازی گرفته تا چراغ لوکسو که حالا به نماد پیکسار تبدیل شده است. الیو هم از این قاعده مستثنا نیست. این انیمیشن با طراحی بصری چشمگیر، شخصیت‌های پرانرژی و فضایی سرشار از رنگ و حرکت، پر از جزئیات ریز و سرنخ‌های بامزه‌ای است که تماشاگران دقیق می‌توانند کشفشان کنند. در ادامه، سراغ ۱۳ ارجاع جذاب می‌رویم که مثل تخم‌مرغ‌های ایستر در گوشه‌وکنار این دنیای بین‌کهکشانی پنهان شده‌اند و تک‌تک آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

۱۳. حضور افتخاری صدای Star Trek: Voyager

صدای آشنا! کیت مالگرو در نقش راوی موزه فضا، ادای دینی به Star Trek: Voyager.

الیو از همان ابتدا شیفته‌ی فضا است و این علاقه در سکانس افتتاحیه‌ی فیلم در موزه‌ی هوا و فضای مونتز جرقه می‌خورد. او در حالی که مشغول گشت‌وگذار در موزه است، وارد بخشی می‌شود که هنوز به‌طور رسمی افتتاح نشده؛ نمایشگاهی درباره‌ی کاوشگر Voyager 1. در این فضا، صدای یک راوی جزئیاتی از مأموریت Voyager 1 را تعریف می‌کند و الیو در میان اتاقی پر از ستاره و نور، غرق شگفتی می‌شود.

جالب اینجاست که صدای این راوی را کیت مالگرو اجرا کرده است؛ همان بازیگری که نقش کاپیتان کاترین جین‌وی را در سریال معروف Star Trek: Voyager ایفا می‌کرد. این انتخاب هوشمندانه، ادای احترامی جذاب به آن مجموعه‌ی علمی–تخیلی محبوب است و به‌خوبی با حال‌وهوای ماجراجویی فضایی پیکسار هماهنگ می‌شود. شاید بچه‌ها متوجه این ارجاع نشوند، اما قطعاً بزرگ‌ترها، به‌ویژه طرفداران دوآتشه‌ی استار ترک، از شنیدن این صدای آشنا حسابی لذت خواهند برد.

۱۲. بازی تازه با ایستراِگ معروف A113

ایستراگ معروف پیکسار این بار در قالب Area 113 روی کوله‌پشتی الیو!

عدد A113 شاید شناخته‌شده‌ترین ایستراِگ در میان فیلم‌های پیکسار و حتی بسیاری از آثار دیزنی و دیگر استودیوهای انیمیشن باشد. این عدد به شماره‌ی کلاس درس A113 در مؤسسه‌ی هنرهای کالیفرنیا اشاره دارد؛ جایی که بسیاری از انیماتورهای سرشناس پیکسار و دیزنی در آنجا درس انیمیشن و طراحی گرافیک خوانده‌اند. این کد مخفی تقریباً در تمام فیلم‌های پیکسار دیده می‌شود، هرچند فقط تماشاگران دقیق و باهوش می‌توانند آن را در همان اولین بار تماشا پیدا کنند.

اما در Elio این نشانه با یک پیچ بامزه همراه شده است. به‌جای شکل سنتی «A113»، این بار روی کوله‌پشتی استتاری الیو نوشته شده: Area 113. این نام‌گذاری علاوه بر اشاره به ایستراِگ همیشگی پیکسار، یادآور منطقه‌ی ۵۱ در نوادا است؛ مکانی که تئوری‌پردازان توطئه آن را پناهگاه اسرار موجودات فضایی می‌دانند. این تغییر کوچک، هم به علاقه‌ی شخصی الیو به موجودات بیگانه ربط دارد و هم یک ادای احترام خلاقانه به سنت دیرینه‌ی پیکسار محسوب می‌شود.

۱۱. ارجاعات شیرین به Coco

عطر و بوی کوکو در خانه تیا اولگا؛ از عکس یادبود تا نقاشی فریدا کالو.

بعد از برقراری ارتباط با موجودات فضایی، الیو به خانه‌ی تیا اولگا برمی‌گردد تا وسایلش را جمع کند. او به سرعت عکس والدینش را از روی یک اُفرندا (Ofrenda) برمی‌دارد. اُفرندا نوعی محراب یا سفره‌ی یادبود است که در فرهنگ مکزیکی به‌ویژه در جشن روز مردگان (Día de los Muertos) برپا می‌شود و معمولاً شامل عکس‌ها و وسایل عزیزان از دست‌رفته است تا یادشان زنده بماند. در انیمیشن محبوب Coco، همین اُفرندا نقش کلیدی داشت؛ جایی که مردگان تنها در صورتی می‌توانستند به دنیای زندگان سر بزنند که عکسشان روی اُفرندا قرار گرفته باشد.

در خانه‌ی اولگا همچنین یک تابلوی نقاشی فریدا کالو به چشم می‌خورد. فریدا کالو، نقاش نامدار مکزیکی در دهه‌های ابتدایی قرن بیستم، در Coco هم حضور کوتاه اما به‌یادماندنی داشت و در حال آماده‌سازی نمایشی برای کنسرت ارنستو دلا کروز دیده می‌شد. این دو جزئیات کوچک، هم پیوندی فرهنگی با مکزیک ایجاد می‌کنند و هم یادآور دنیای پررنگ و خیال‌انگیز Coco هستند.

۱۰. رادیوی الیو و اشاره‌ای به کارگردان‌های فیلم

وقتی یک بی‌سیم ساده به امضای کارگردانان بدل می‌شود.

در طول تلاش‌های متعدد الیو برای برقراری ارتباط با موجودات فضایی، او از یک رادیوی خاص استفاده می‌کند که نامش Domad است. این نام در واقع ترکیبی هوشمندانه از نام دو کارگردان فیلم است: دومی شی (Domee Shi) و مدلین شرافیان (Madeline Sharafian). یک شوخی درون‌گروهی سریع و بامزه که شاید به‌راحتی از چشم تماشاگران عادی دور بماند، اما برای طرفداران پیکسار و کسانی که با تیم سازنده آشنا هستند، کشف آن لذت خاصی دارد.

هر دو کارگردان پیش از Elio تجربه‌های موفقی در پیکسار داشته‌اند. دومی شی کارگردانی انیمیشن کوتاه تحسین‌شده‌ی Bao (که همراه با شگفت‌انگیزان ۲ اکران شد) و همچنین فیلم موفق Turning Red در سال ۲۰۲۲ را برعهده داشته است. مدلین شرافیان هم با Elio اولین تجربه‌ی کارگردانی بلند خود را پشت سر می‌گذارد، اما پیش‌تر انیمیشن کوتاه جذاب Burrow را ساخته بود که خودش نیز در گوشه‌وکنار فیلم الیو یک اشاره‌ی مخصوص دارد.

۹. کرم ضدآفتابی با ارجاع به انیمیشن کوتاه Burrow

اشاره‌ای کوچک به انیمیشن کوتاه Burrow در بین وسایل شخصی قهرمان داستان.

حالا که صحبت از مدلین شرافیان شد، او در Elio یک اشاره‌ی شیرین به انیمیشن کوتاه سال ۲۰۲۰ خودش هم قرار داده است. کرم ضدآفتاب الیو که نام بامزه‌ی Sunny Bunny را دارد، روی بسته‌بندی‌اش تصویر یک خرگوش کوچک دیده می‌شود که به طرز آشکاری شبیه شخصیت اصلی انیمیشن کوتاه Burrow است. این فیلم بخشی از مجموعه‌ی SparkShorts پیکسار بود که روی دیزنی‌پلاس منتشر شد و حتی پیش از اکران Soul در سال ۲۰۲۴ روی پرده‌ی سینما هم نمایش داده شد.

داستان Burrow درباره‌ی یک خرگوش است که می‌خواهد خانه‌ی رویایی زیرزمینی‌اش را بسازد، اما هر بار که می‌خواهد خانه‌ی خود را گسترش دهد با مشکل برخورد به خانه‌ی همسایه‌ها روبه‌رو می‌شود. این انیمیشن کوتاه با استقبال گرم منتقدان مواجه شد و حتی نامزد جایزه‌ی اسکار بهترین انیمیشن کوتاه در نودوسومین دوره‌ی جوایز اسکار شد. حضور نمادین آن خرگوش روی بطری ضدآفتاب الیو، ادای احترامی بامزه و ظریف به این اثر موفق است.

۸. سیگنال موجودات فضایی و ادای احترام به Close Encounters of the Third Kind

وقتی تماس‌های کهکشانی یادآور Close Encounters می‌شود.

فیلم علمی–تخیلی Close Encounters of the Third Kind ساخته‌ی سال ۱۹۷۷ به کارگردانی استیون اسپیلبرگ یکی از آثار کلاسیک و تأثیرگذار این ژانر است. داستان فیلم درباره‌ی روی نیری، مردی معمولی از ایندیانا است که پس از روبه‌رو شدن با یک بشقاب پرنده، زندگی‌اش برای همیشه تغییر می‌کند. این اثر نه‌تنها با استقبال گسترده‌ی منتقدان و مخاطبان روبه‌رو شد، بلکه به یکی از الهام‌بخش‌ترین فیلم‌های علمی–تخیلی تاریخ تبدیل شد و بارها و بارها در آثار بعدی مورد اشاره قرار گرفته است.

یکی از به‌یادماندنی‌ترین سکانس‌های این فیلم، صحنه‌ی اولین تماس انسان‌ها با سفینه‌ی مادر است؛ جایی که دو طرف از طریق نوعی ارتباط موسیقایی و تبادل هارمونی‌ها با هم گفت‌وگو می‌کنند. در Elio، وقتی «ملمک» برای اولین بار سیگنال موجودات فضایی کمونیورس را برای «اولگا» پخش می‌کند، همان حس موسیقایی و ریتمیک به گوش می‌رسد. این شباهت یک اشاره‌ی مستقیم و دلنشین به نحوه‌ی ارتباط بیگانگان با انسان‌ها در شاهکار اسپیلبرگ است و به زیبایی فضای علمی–تخیلی فیلم را غنی‌تر می‌کند.

۷. حضور چراغ لوکسو (Luxo Lamp) روی میز الیو

سلامی از Luxo Sr. به طرفداران قدیمی استودیو.

چراغ .Luxo Sr پدرِ .Luxo Jr است و یکی از مهم‌ترین نمادهای پیکسار به شمار می‌آید. بیشتر ما .Luxo Jr را از لوگوی مشهور پیکسار می‌شناسیم؛ همان چراغ بازیگوشی که وارد کادر می‌شود، روی حرف i می‌پرد و بعد جای آن را می‌گیرد. اما پدرش، .Luxo Sr، هم در چندین انیمیشن کوتاه در کنار پسرش ظاهر شده است، از جمله Light and Heavy، Upside Down و Surprise.

در Elio، این چراغ دوست‌داشتنی را می‌توان روی میز کار الیو دید؛ جایی که در کنار مجموعه‌ای از وسایل علمی–تخیلی و یادگاری‌های فضایی‌اش قرار گرفته است. .Luxo Sr از فرزندش بزرگ‌تر است و به همین دلیل ظاهر متمایزتری دارد. حضور او یک امضای همیشگی برای استودیو پیکسار محسوب می‌شود و طبق سنت، تقریباً در تمام فیلم‌های پیکسار به نوعی دیده می‌شود؛ یک اشاره‌ی کوچک اما ضروری که طرفداران قدیمی به هیچ‌وجه از چشمشان دور نمی‌ماند.

۶. توپ پیکسار؛ ایستراِگی کوچک اما دوست‌داشتنی روی میز الیو

پنهان ولی حاضر؛ توپ مشهور پیکسار این بار با ظاهری متفاوت.

روی میز الیو فقط چراغ .Luxo Sr حضور ندارد؛ توپ معروف پیکسار یا همان Luxo Ball هم آنجاست، اما پیدا کردنش کمی سخت‌تر است. این توپ در قالب یک استیکر کوچک روی ماکت موشک روی میز دیده می‌شود. استیکر تنها شامل یک دایره‌ی زرد و ستاره‌ی قرمز است، بنابراین به دلیل اندازه‌ی کوچک و طراحی ساده‌اش ممکن است در نگاه اول به چشم نیاید.

توپ لوکسو یکی دیگر از نمادهای همیشگی پیکسار است که در بسیاری از فیلم‌های این استودیو دیده می‌شود. هرچند خیلی‌ها آن را به خاطر حضور پررنگش در مجموعه‌ی داستان اسباب‌بازی می‌شناسند، اما این توپ اولین بار در سال ۱۹۸۶ و در کنار چراغ معروف در انیمیشن کوتاه .Luxo Jr معرفی شد و از آن زمان به یک نشانه‌ی ثابت و محبوب برای طرفداران پیکسار تبدیل شده است.

۵. شباهت شبیه‌ساز الیو به هیولای کلاسیک جان کارپنتر

خلق شبیه‌سازی مرموز؛ الهامی از هیولای The Thing.

وقتی الیو وارد کمونیورس می‌شود، یک کلون (شبیه‌ساز) از او ساخته می‌شود تا روی زمین جایگزینش باشد. این نسخه‌ی کپی در ظاهر دقیقاً شبیه خود الیو است، اما روند شکل‌گیری‌اش کمی ترسناک و ناآرام‌کننده به نظر می‌رسد. کلون ابتدا از دستگاهی شبیه به یک مایکروویو عظیم بیرون می‌آید، حالتی عجیب و غیرطبیعی دارد، سپس به شکل یک توده‌ی ژلاتینی درمی‌آید و در نهایت دوباره به فرم انسانی خودش برمی‌گردد.

در گفت‌وگویی با مجله‌ی Variety، دومی شی تأیید کرده که الهام اصلی این سکانس از فیلم ترسناک علمی–تخیلی The Thing ساخته‌ی سال ۱۹۸۲ به کارگردانی جان کارپنتر بوده است. داستان The Thing درباره‌ی گروهی از پژوهشگران در قطب جنوب است که موجودی مرموز آن‌ها را تهدید می‌کند؛ موجودی که می‌تواند به هر شکل و انسانی دربیاید. هرچند Elio به اندازه‌ی آن فیلم به مرز وحشت نمی‌رسد، اما فرآیند شکل‌گیری کلون به‌خوبی همان حس دلهره‌آور و غریب The Thing را تداعی می‌کند.

۴. حضور کوتاه کامیون Pizza Planet

کسی پیتزا سفارش داده بود؟ پیتزا پلنت همیشه پیداست!

کامیون زرد رنگ Pizza Planet اولین بار در انیمیشن محبوب داستان اسباب‌بازی (۱۹۹۵) ظاهر شد. در آن فیلم، وودی و باز لایت‌یر از این ماشین تحویل پیتزا برای رسیدن به رستوران–شهربازی پیتزا پلنت استفاده می‌کردند. از آن زمان به بعد، این کامیون به یک ایستراِگ ثابت پیکسار تبدیل شد و تقریباً در تمام فیلم‌های این استودیو (به جز شگفت‌انگیزان) حضور کوتاه یا مخفیانه‌ای دارد.

در Elio هم می‌توان رد پای این ماشین دوست‌داشتنی را پیدا کرد، هرچند خیلی سریع و گذرا است. اگر با دقت نگاه کنید، یک کامیون زرد کوچک جلوی خانه‌ی «ملمک» پارک شده است. شاید انتخاب این مکان کاملاً تصادفی به نظر برسد، اما چه کسی می‌داند؟! شاید ملمک در اوقات فراغت به‌جای جستجوی موجودات فضایی، شغل دومش را به عنوان پیک تحویل پیتزا انجام می‌دهد!

۳. اشاره‌ی مخفی به فیلم آینده‌ی پیکسار Hoppers

یک پیش‌نمایش مخفی از فیلم آینده استودیو، Hoppers.

پیکسار به‌تازگی مشغول آماده‌سازی برای اکران فیلم بعدی خود با عنوان Hoppers است که قرار است در ۶ مارس ۲۰۲۶ روی پرده برود. در Elio هم یک اشاره‌ی زیرکانه به این پروژه‌ی آینده پنهان شده است. وقتی الیو با استفاده از کامپیوتر ملمک پیامی برای موجودات فضایی می‌فرستد، روی صفحه‌ی دسکتاپ پوشه‌ای با نام Hop_script دیده می‌شود؛ انگار که فیلمنامه‌ی فیلم Hoppers به‌طور مخفیانه در همین فایل‌ها قرار دارد!

این فیلم به‌تازگی اولین تریلر رسمی خود را منتشر کرده و علاوه بر آن، به لطف حضور شخصیت بامزه‌ای به نام تام مارمولک حسابی سر و صدا به پا کرده است. در یک کلیپ کوتاه، تام مدام دکمه‌ای را فشار می‌دهد و صدای خودکار کامپیوتر فقط یک کلمه را تکرار می‌کند: «Lizard!» همین سکانس ساده به یک میم اینترنتی پرطرفدار تبدیل شده است. حالا باید دید که Hoppers در زمان اکران می‌تواند همان‌قدر که در Elio با یک اشاره‌ی کوچک دل طرفداران را برده، در گیشه هم موفق عمل کند یا نه.

۲. کمک جولیا از Luca به الیو در هدایت سفینه

اشاره‌ای شیرین به دختر ستاره‌بین دنیای Luca.

نزدیک پایان داستان، الیو و اولگا سوار یک سفینه‌ی فضایی می‌شوند و پروازی پرخطر را تجربه می‌کنند. در حین این سفر، الیو از طریق رادیوی آماتور با چند نفر روی زمین ارتباط برقرار می‌کند. در میان صداها، کسی خودش را با جمله‌ی «من Giulia from Italia هستم» معرفی می‌کند؛ این دقیقاً همان جولیا، دختر مو‌قرمز دوست‌داشتنی فیلم Luca است که در آن ماجرا با لوکا و آلبرتو دوست شد و به آن‌ها کمک کرد تا در مسابقه‌ی Portorosso Cup پیروز شوند.

یکی از ویژگی‌های مهم شخصیت جولیا علاقه‌ی شدید او به ستاره‌شناسی بود، علاقه‌ای که در فیلم Luca با لوکا هم به اشتراک می‌گذاشت. پیکسار همیشه دوست دارد با این‌گونه اتصال‌های ظریف بین شخصیت‌ها، جهانی یکپارچه و پر از سورپرایز بسازد. حالا تصور اینکه جولیا با همان علاقه‌ی همیشگی‌اش به آسمان و ستارگان بزرگ شده و در بزرگسالی به الیو کمک می‌کند تا در میان کهکشان‌ها راهش را پیدا کند، هم شیرین است و هم هوشمندانه.

۱. آدرس مدرسه‌ی الیو؛ همان آدرس استودیوی پیکسار

یک عدد ساده اما پر از معنا: ۱۲۰۰، نشانی قلب پیکسار.

این یکی از آن ایستراِگ‌های مخفیانه است که ممکن است حتی متوجهش نشوید. در صحنه‌ای که الیو از مدرسه فرار می‌کند، پشت تابلوی مدرسه‌ی مونتز (Montez Middle School) پنهان می‌شود و بعد سوار دوچرخه‌اش می‌شود تا فرار کند. روی تابلو، آدرس مدرسه «۱۲۰۰» نوشته شده است.

این عدد تصادفی نیست؛ چرا که آدرس استودیوی پیکسار در دنیای واقعی ۱۲۰۰ پارک اَوِنیو است. یک اشاره‌ی کوچک و زیرکانه که شاید فقط طرفداران دقیق یا آشنا به پشت‌صحنه‌ی پیکسار متوجه آن شوند. اما درست همین ایستراِگ‌های ریز و به‌ظاهر ساده هستند که پیدا کردنشان برای علاقه‌مندان دنیای پیکسار حسابی لذت‌بخش است.

از ستاره‌ها تا ایستراگ‌ها؛ چرا باید دوباره Elio را ببینید

فیلم Elio شاید در فروش سینمایی نتوانست مثل غول‌های دیگر پیکسار بدرخشد، اما درست مثل یک صندوقچه‌ی مخفی پر از شگفتی است. پشت هر صحنه، گوشه و قاب، اشاره‌های ریز و بامزه‌ای پنهان شده که لبخند روی لب بیننده می‌نشاند؛ از شوخی‌های مخصوص طرفداران قدیمی گرفته تا ارجاع‌های هوشمندانه‌ای که فقط با کمی دقت می‌شود آن‌ها را شکار کرد. همین بازیگوشی و عشق به جزئیات است که پیکسار را حتی در یک ماجراجویی فضایی تازه، همچنان خاص و تماشایی نگه می‌دارد.

حالا که Elio روی سایت بازار در دسترس است، بهترین فرصت است تا دوباره به این سفر کهکشانی بروید؛ این بار نه فقط برای دنبال کردن داستان، بلکه برای جست‌وجوی تمام رازهایی که سازندگان با ظرافت در دل فیلم پنهان کرده‌اند. شاید با یک نگاه تازه، سرنخ‌هایی ببینید که بار اول از چشم‌تان دور مانده بود. شما چه ایستراِگ یا نکته‌ی مخفی دیگری پیدا کردید؟ کشف‌های جالب‌تان را با ما در میان بگذارید و ببینید چه‌قدر از چشم دیگر طرفداران دور مانده است!

منبع: SCREENRANT

چطوری پارتنر گیمر پیدا کنیم؟ میزگیم ازدواجی با سایه و حمید