کارگردان «A Goofy Movie» و «Tarzan» از جادوی فراموش‌شده‌ی انیمیشن دوبعدی می‌گوید
دنیای انیمیشن‌های بلند همچنان پرجنب‌وجوش و خلاقانه پیش می‌رود. فیلم‌هایی مثل Puss in Boots: The Last Wish، Predator: Killer of Killers و مجموعه‌ی Spider-Man: Into the Spider-Verse مرزهای انیمیشن سه‌بعدی را جابه‌جا کرده‌اند و نشان داده‌اند که فناوری CG تا چه اندازه می‌تواند خیال‌انگیز و پویا باشد. اما در میان این موج بزرگ از آثار دیجیتال، یک نکته‌ی مهم وجود دارد: انیمیشن دوبعدی سنتی، همان نقاشی‌های دستی روی کاغذ که زمانی قلب تپنده‌ی این صنعت بودند، کم‌کم از صحنه کنار رفته‌اند. البته کشورهای آسیایی، به‌ویژه ژاپن، هنوز این هنر را زنده نگه داشته‌اند. فیلم‌هایی مثل Demon Slayer: Infinity Castle با رکوردشکنی‌هایشان ثابت کرده‌اند که انیمیشن دوبعدی هنوز هم می‌تواند قلب تماشاگران را تسخیر کند. در غرب نیز نمونه‌هایی محدود اما درخشان مثل Klaus از اسپانیا نشان داده‌اند که زیبایی انیمیشن دستی هنوز جادوی خودش را دارد. با این حال، در جریان اصلی انیمیشن دنیا، سبک دوبعدی تقریباً ناپدید شده است و یکی از کارگردانان باسابقه‌ی دیزنی درباره‌ی این موضوع حرفهای شنیدنی دارد.
به‌تازگی فرصتی داشتیم تا با کوین لیما، کارگردان فیلم‌های محبوبی مثل A Goofy Movie، Tarzan و Enchanted گفت‌وگویی انجام دهیم. این مصاحبه در آستانه‌ی حضور او در رویداد سالانه‌ی Lightbox Expo برگزار شد؛ جایی که قرار است سی‌امین سالگرد A Goofy Movie جشن گرفته شود. لیما در گفت‌وگویش نگاهی دقیق و چندلایه به موضوع داشت. او نه‌تنها درباره‌ی کمرنگ شدن انیمیشن دوبعدی صحبت کرد، بلکه از تفاوت‌های بزرگ میان ساخت انیمیشن در دهه‌ی ۹۰ میلادی با امروز گفت؛ از روند تولید گرفته تا نوع نگاه فیلم‌سازان و حتی ارتباطشان با مخاطب.
از دلِ مداد و کاغذ تا دلِ تماشاگر: دفاع کوین لیما از اصالت انیمیشن دوبعدی
کوین لیما در گفت‌وگویی صمیمی از عشقش به انیمیشن دوبعدی می‌گوید؛ جایی که نقص‌ها تبدیل به زیبایی می‌شوند.
«برایم این وضعیت شبیه زمانی است که هر فناوری جدیدی وارد می‌شود، اما برخلاف گذشته، این بار آنچه پیش از آن بوده کنار گذاشته شده است. معمولاً وقتی تکنولوژی تازه‌ای می‌آید، ما ابزار قبلی را دور نمی‌ریزیم، بلکه از هر دو استفاده می‌کنیم. اما حالا با ظهور CGI، انگار دیگر نیازی به انیمیشن دوبعدی نیست. این موضوع برایم واقعاً ناامیدکننده است. چون در اصل، انیمیشن دوبعدی فقط یک روش متفاوت برای ساخت فیلم است، نه چیزی که باید منقرض شود. من عاشق همان نقص‌ها و ناهماهنگی‌های طبیعی در انیمیشن دستی هستم. همین ناموزونی‌ها باعث می‌شوند این فیلم‌ها طوری نفس بکشند و زنده باشند که در انیمیشن‌های کامپیوتری نمی‌بینیم.»
او در ادامه از چیزی عمیق‌تر حرف می‌زند؛ از تغییری در شیوه‌ی روایت و تجربه‌ی تماشای فیلم‌ها:
«بیشتر از هر چیز، دلم برای نحوه‌ی داستان‌گویی در فیلم‌های قدیمی‌تر تنگ شده است. آن فیلم‌ها اجازه می‌دادند من به‌عنوان بیننده در داستان شریک شوم، موضوع را خودم کشف کنم و معنایش را لایه‌به‌لایه باز کنم. اما حالا بیشتر فیلم‌ها می‌خواهند به من بگویند باید چه فکری بکنم. دیگر از من نمی‌خواهند در این فرایند شرکت کنم، فقط می‌خواهند مفاهیم روان‌شناختی‌شان را مستقیم در ذهنم فرو کنند. چیزی که واقعاً دلم برایش تنگ شده، همین حس مشارکت است؛ حتی بیشتر از خودِ انیمیشن دوبعدی.»
اهمیت هنر در دنیای انیمیشن
بازگشت به دوران طلایی انیمیشن؛ وقتی هنر از دل نقاشی می‌تپد
همان‌طور که انتظار می‌رود، کیفیت هر انیمیشن در نهایت به هنرمندی بستگی دارد که پشت آن قرار دارد. این موضوع حالا بیش از هر زمان دیگری معنا پیدا کرده، در دورانی که نگرانی درباره از بین رفتن شغل هنرمندان به‌دست هوش مصنوعی به واقعیتی ملموس تبدیل شده است. صحبت‌های کوین لیما به‌نوعی پاسخی است به همین دغدغه‌ها و شاید حتی تلنگری برای شرکت‌هایی مثل دیزنی باشد. استودیویی که از زمان انتشار Winnie the Pooh در سال ۲۰۱۱ دیگر هیچ انیمیشن دوبعدی سینمایی نساخته است. با این حال، لیما یادآور می‌شود که در پایان، آنچه یک فیلم را ماندگار می‌کند نه فقط نوع انیمیشن، بلکه داستان است. او به درستی اشاره می‌کند که فیلم‌هایی مانند Tangled و Wreck-It-Ralph به‌خاطر قصه‌های قوی و شخصیت‌پردازی‌های تأثیرگذارشان موفق شدند، نه صرفاً به دلیل تکنولوژی یا جلوه‌های بصری چشم‌گیرشان.
او می‌گوید: اجازه دادن به هنرمندان برای روایت داستان‌هایشان به شیوه‌ای که خودشان می‌خواهند، همان چیزی است که رویدادهایی مثل Lightbox Expo را تا این اندازه ارزشمند می‌کند. چنین رویدادهایی بستری فراهم می‌کنند تا فیلم‌سازان و طراحان بتوانند با بهره‌گیری از تجربه‌ی حرفهای هنرمندان باسابقه، مسیر خود را در صنعت انیمیشن پیدا کنند. امسال این مراسم از ۲۴ تا ۲۶ اکتبر در مرکز همایش‌های پاسادنا در کالیفرنیا برگزار می‌شود. پنل گفت‌وگوی کوین لیما با محوریت A Goofy Movie نیز در تاریخ ۲۶ اکتبر ساعت ۱۰ صبح به وقت محلی برگزار خواهد شد. از دیگر برنامه‌های جذاب این رویداد می‌توان به نمایش موزیکال تعاملی KPop Demon Hunters همراه با بخش پرسش‌وپاسخ اشاره کرد، و همچنین میزگردی ویژه با طراحان لباس برنده‌ی اسکار و طراحان مفهومی فیلم Wicked که مدیریت آن را نویسنده‌ی این گفت‌وگو بر عهده دارد.
وقتی هنر مردم را کنار هم می‌آورد؛ بابی چیو از روح LightBox می‌گوید
تلاقی استعدادها در LightBox Expo؛ مکانی که آینده‌ی انیمیشن از دل گفتگو و طراحی متولد می‌شود.
بابی چیو، یکی از بنیان‌گذاران Lightbox Expo و طراح آثار Alice in Wonderland، در توضیحی درباره‌ی این رویداد می‌گوید: «یکی از قدرتمندترین ویژگی‌های LightBox Expo جامعه‌ای است که گرد هم می‌آورد. امسال هفتمین سال برگزاری این رویداد است و واقعاً مشتاقم دوباره ببینم چطور شرکت‌کنندگان با هنرمندان ارتباط برقرار می‌کنند، چیزهای تازه یاد می‌گیرند یا اثری خاص و منحصربه‌فرد از بخش Artist Alley با خود به خانه می‌برند. در کنار همه‌ی این‌ها، مراسم Concept Art Awards نیز یکی از نقاط درخشان این رویداد است. شنبه شب، جوایز دستاورد یک عمر فعالیت هنری به دو چهره‌ی افسانه‌ای، تیم برتون و استن وینستون اهدا خواهد شد.»
او همچنین به برنامه‌های متنوع و هیجان‌انگیز سه‌روزه‌ی این نمایشگاه اشاره می‌کند: «امسال مجموعه‌ای فوق‌العاده از پنل‌ها داریم که در آن شرکت‌کنندگان می‌توانند از زبان کارگردانان، طراحان و انیماتورهای پروژه‌های مختلف بشنوند. از جمله فیلم‌ها و سریال‌هایی مثل KPop Demon Hunters، Wicked (در دو نشست جداگانه)، In Your Dreams، A Goofy Movie، Star Wars، Alien: Romulus، Corpse Bride، Wednesday، و The Lord of the Rings: The Rings of Power و چندین پروژه‌ی دیگر.»
چیو تأکید می‌کند که Lightbox Expo فقط یک رویداد نیست، بلکه جشنی است برای خلاقیت، همکاری و یادگیری؛ جایی که نسل‌های مختلف هنرمندان در کنار هم، عشق به هنر را زنده نگه می‌دارند.
چرا انیمیشن دوبعدی هنوز زنده است؟
در این مصاحبه و نگاه به آینده، یک نکته بارز است: هنر در انیمیشن همیشه بیش از تکنیک اهمیت دارد. لیما نه‌تنها از دل‌تنگی برای صدای ناموزون و نفس‌کشیدن طبیعی انیمیشن دوبعدی می‌گوید، بلکه تأکید می‌کند که آنچه واقعاً اهمیت دارد، این است که هنرمندان بتوانند با ابزار موردنظرشان روایت‌شان را بیان کنند. وقتی پروژه‌هایی مانند LightBox Expo زمینی فراهم می‌آورند که هنرمندان، طراحان و علاقه‌مندان دور هم جمع شوند، ارتباط برقرار کنند و الهام بگیرند، شاهد بازتولید شور و انرژی در دل این صنعت هستیم. مراسم Concept Art Awards در این رویداد، فرصتی است برای درخشش هنرمندانی که با طراحی شخصیت، محیط، موجودات و رنگ‌بندی، تصویرهای خیال‌انگیز ما را می‌سازند. امسال نیز جوایزی چون Lifetime Achievement به نام‌های بزرگی مثل تیم برتون و استن وینستون اهدا می‌شود.
شاید ما در عصر CGI زندگی کنیم و تکنولوژی پرده‌ها و جلوه‌ها را به جلو برده باشد، اما امید به بازگشت یا احیای بخشی از آنچه که با دست طراحی شده، هنوز زنده است. همان‌طور که لیما می‌گوید، انیمیشن دوبعدی قرار نیست کاملاً ناپدید شود، بلکه باید جایگاهش را دوباره در داستان‌گویی، نگاه شخصی و نبوغ هنری پیدا کند. نظر شما چیست؟ اگر فرصتی داشتید، ترجیح می‌دادید یک فیلم انیمیشن دوبعدی بسازید یا آن را با تکنولوژی جدید ترکیب کنید؟
منبع: Collider
بهترین بازی های ترسناک با امید لنون؛ میزگیم ویژه هالووین 🎃
نظرات