۱۰ انیمه تامل برانگیز که شما را به فکر فرو می‌برند!

کمتر کسی پیدا می‌شود که اهل دیدن انیمه باشد و از موضوعات فلسفی سردرنیاورد. جای تعجبی هم ندارد. انیمه‌ها خلاف آنچه به نظر می‌رسند تنها برای سرگرمی نیستند و پشت جلوه‌های بصری و جذابشان، مفاهیم فلسفی و عمیقی خوابیده است که مخاطب را به فکر فرو می‌برد. البته آنچه که از یک انیمه تامل برانگیز می‌توان برداشت کرد، به شرایط مخاطب نیز بستگی دارد. پرسش‌های فلسفی، دغدغه‌ تمایل به جاودانگی، مباحث اخلاقی و مشکلات اجتماعی تنها بخشی از موضوعاتی هستند که در اکثر انیمه‌ها طرح و بازگو می‌شوند.

اگر شما هم انیمه را فراتر از یک سرگرمی و به چشم نوعی تلنگر فکری می‌بینید، بهتر است در انتخاب‌تان کمی وسواس به خرج دهید. در این مطلب ۱۰ مورد از بهترین انیمه‌های تامل برانگیز که فکرتان را درگیر می‌کنند، گردآوری کرده‌ایم. با مجله بازار همراه باشید.

۱۰. Serial Experiments Lain؛ مرز بین دنیای واقعی و مجازی!

ژانر: ترسناک روانشناختی، رازآلود، آوانگارد

انیمه تجربیات سریالی لین، ذهن مخاطب را به طرح پرسش‌هایی درباره هویت و ارتباطات مشغول می‌کند. این درام ترسناک-تکنولوژیک، در بازنمایی شگفت‌انگیز خود از رسانه‌های اجتماعی و پیشرفت‌های فناورانه، بسیار جلوتر از زمانه‌اش بود. لین ایواکورا، دختری نوجوان و خجالتی است که پس از دریافت ایمیلی رمزآلود از همکلاسی مرده‌اش، سر از شبکه‌‌ای اینترنتی به نام Wired درمی‌آورد. از این نقطه، مسیر فرو رفتن او در دنیایی از توطئه‌ها، انزوای اجتماعی و هویت‌های شکسته شروع می‌شود.

با وجود گذشت حدود ۲۵ سال از پخش اولیه این انیمه از شبکه توکیو، دیدگاه پیشگویانه‌ی لین نسبت به رسانه‌های اجتماعی و تأثیرات ارتباطات بی‌حد و مرز بر درک انسان از مفهوم هویت، همچنان به‌طرز عجیبی دقیق است. یوشی توشی آبه شخصیت لین را با سبک سورئال و آوانگارد تصویرسازی کرده است و همین تاثیر عمیق فلسفی این انیمه تامل برانگیز را بیشتر می‌کند.

۹. Legend of the Galactic Heroes؛ مسئله جاودلنگی در عصر اکتشافات فضایی!

ژانر: جنگی علمی- تخیلی، درام، اپرای فضایی

انیمه افسانه قهرمانان کهکشان در میان هواداران انیمه‌های علمی‌- تخیلی، جایگاهی منحصربه‌فرد دارد و اغلب به‌عنوان یکی از مهیج‌ترین و جامع‌ترین اپراهای فضایی شناخته می‌شود. ورود به این ژانر معمولاً دشوار است و همین مسئله ارزش و جایگاه این انیمه را دوچندان می‌کند.  داستان بر محور تقابل طولانی‌مدت دو رژیم میان‌ستاره‌ای می‌چرخد: یکی اتحاد سیاره‌های آزاد با ساختاری دموکراتیک و دیگری امپراتوری کهکشانی با نظامی خودکامه. برخلاف بسیاری از داستان‌های جنگی علمی‌- تخیلی، در این مجموعه، درگیری‌ها به شکلی چندلایه و دقیق ترسیم شده‌اند؛ به‌طوری‌که هر دو طرف این جنگ کهکشانی، دارای دیدگاه‌ها و فلسفه‌هایی هستند که به‌نوبه‌ی خود قابل تأمل و دفاع‌اند.

LOTGH در حقیقت بیش از صحنه‌های جنگی و هیجان‌انگیز است. این انیمه حماسه‌ای پیچیده از تقابل‌های سیاسی و اخلاقیات مبهم است که به‌جای ساده‌سازی نبرد خیر و شر، ساختاری واقع‌گرایانه و تامل برانگیز ارائه می‌دهد. گرچه تعداد اپیزود‌های این انیمه ۱۱۰ قسمتی، تقریبا زیاد است، اما باید اعتراف کرد که ارزشش را دارد وقت مناسبی را به تماشای آن اختصاص دهید؛ زیرا، کمتر انیمه‌ای پیدا می‌شود که ذهن مخاطبانش را با طرح پرسش‌هایی بنیادین درباره سیاست، قدرت و سرنوشت جوامع به چالش بکشد.

۸. Ping Pong the Animation؛ فراتر از راکت و توپ!

ژانر: ورزشی، درام

Captain Tsubasa از اولین انیمه‌هایی که در ایران پخش شد و بسیار سروصدا کرد، اثری در ژانر ورزشی بود. انیمه فوتبالیست‌ها ثابت کرد ژاپنی‌ها در این ژانر، بیش از فوتبال، درنظر دارند مفاهیم عمیق اخلاقی را منتقل کنند. انیمه پینگ پونگ هم از این قاعده مستثنا نیست. سبک بصری خاص و مفاهیم عمیق گنجانده شده در خط داستان، نشان می‌دهد که ماساآکی یواسا، کارگردان این انیمه واقعا در کار خود استاد است.

پکو و اسمایل، دو دوست دوران کودکی هستند و با عشق مشترکی که به پینگ پونگ دارند، بزرگ می‌شوند. آن‌ها در تقابل میان استعداد ذاتی و تلاش مداوم قرار می‌گیرند. گرچه موضوع برای این ژانر کلیشه‌ای به نظر می‌رسد، اما یواسا این تقابل را به‌شکلی پخته، انسانی و دور از کلیشه نشان داده است. مسیرهای شخصیتی پکو و اسمایل، مخاطب را به بازاندیشی در مفاهیمی چون موفقیت، سرخوردگی و رشد فردی دعوت می‌کند. این انیمه تامل برانگیز با نگاهی فلسفی، روان‌شناختی و گاه شاعرانه، ساختار رایج انیمه‌های ورزشی را کنار می‌زند و ذهن مخاطب را درگیر می‌کند.

۷. Ergo Proxy؛ فضایی دیستوپیایی با مفهومی تکان‌دهنده!

ژانر: دلهره‌آور، روانشناختی، علمی- تخیلی، رازآلود

تصور کنید زمین غیرقابل سکونت شده باشد و همه انسان‌ها به همراه ربات‌هایی که خودشان ساخته‌اند در ساختمان‌های گنبدی شکل زندگی کنند. در این دنیای بسته و کنترل‌شده، همه چیز به نظر خوب می‌رسد تا اینکه ربات‌های خدمت‌کار موسوم به AutoReivها دچار اختلالاتی مرموز شده و دست به قتل انسان‌ها می‌زنند. این آغاز سلسله اتفاقات هیجان انگیز در انیمه ارگو پراکسی است.

در دید اول به نظر می‌رسد که با داستانی جنایی و معمایی سروکار داریم؛ اما هرچه در داستان پیش می‌رویم، میبینیم که شخصیت‌ها بیش از آنکه دنبال جنایت‌کارها و کشف دلیل ارتکاب جرم باشند، درگیر پرسش‌هایی بنیادین از قبیل “من کیستم؟”، “آیا سرنوشت قابل‌گریز است؟” و “آزادی به چه معناست؟” نیز می‌شوند. در ارگو پراکسی هیچ‌گاه تعادل میان محتوای فلسفی و داستان پرتنش و معمایی ازبین نمی‌رود. سبک بصری سنگین و فضاپردازی خفه‌ی آن نیز کاملاً در خدمت روایت قرار دارد و مخاطب را تا لحظه آخر با خود همراه می‌کند.

۶.Sonny Boy؛ سورئال‌ترین داستان درمورد بلوغ!

ژانر: رازآلود، ایسکای، علمی- تخیلی

اگر از طرفداران پروپاقرص داستان‌های علمی- تخیلی با مضامین فلسفی هستید، آب دستتان است زمین بگذارید و به تماشای انیمه سانی بوی بنشینید. سانی بوی یکی از متفاوت‌ترین آثار سال‌های اخیر در دنیای انیمه است که با روایت آوانگارد، مبهم و فلسفی خود از همان ابتدا مشخص می‌کند قرار نیست پاسخ صریح و روشنی برای پرسش‌های تامل برانگیز دریافت کنیم.

داستان با ناپدید شدن ناگهانی گروهی از دانش‌آموزان به‌همراه مدرسه‌شان در بُعدی مرموز آغاز می‌شود؛ با این حال روایت این انیمه، فراتر از تلاش عده‌ای نوجوان برای بقا در دنیای موازی است. سانی بوی به‌جای تکیه بر صحنه‌های مهیج و جذاب، با ظرافت به بررسی ساختارهای اجتماعی، بحران هویت، احساس انزوا و چالش‌های دوران بلوغ می‌پردازد.

هر شخصیت نماینده‌ی نگرشی متفاوت به آزادی، مسئولیت و یا جامعه است و داستان‌های موازی و گاه بی‌پایان آن، بستری مناسب برای طرح این دغدغه‌های فلسفی فراهم می‌کنند. روایت غیرخطی و فرم بصری- تجربی، این اثر را به انیمه تامل برانگیزی تبدیل کرده است. جالب اینجاست هرشخص بعد از تماشای این انیمه، برداشت خود را از آن خواهد داشت و هیچ پیام واحد و روشنی برای این داستان معین نشده است.

۵. The Monogatari؛ فراتر از یک عاشقانه معمولی!

ژانر: ماورالطبیعی، رازآلود، عاشقانه

فرنچایز مونوگاتاری یکی از متفاوت‌ترین و در عین حال بحث‌برانگیزترین آثار دنیای انیمه است که مخاطبانش را به دو دسته‌ی مشخص تقسیم می‌کند: دسته‌ای که آن را به‌ دلیل ساختار روایی پیچیده، دیالوگ‌های سنگین و محتوای گاه اغراق‌آمیزش زیر سوال می‌برند و عده‌ای دیگر که آن را شاهکاری با درون‌مایه‌های عمیق روان‌شناختی و فلسفی  می‌دانند.

شخصیت اصلی، آراراگی کویومی، یک نیمه‌خون‌آشام است که در مسیر کمک به دخترانی گرفتار در پدیده‌های ماورایی، وارد سلسله‌ای از درگیری‌های روانی، اخلاقی و فلسفی می‌شود. از عدم پذیرش خود گرفته تا از دست دادن هویت، معضلاتی درونی هستند که به صورت آرک داستانی در این انیمه بررسی می‌شوند. اگرچه گاهی ممکن است مونوتاگاری مخاطب خود را با برخی از عناصر بحث‌برانگیزش دلسرد کند، اما باز هم روایت‌ها و شخصیت‌های پیچیده آن ارزش دنبال کردن دارد.

۴. Kino’s Journey؛ سفری تأمل‌برانگیز به جنبه‌های مختلف بشریت!

ژانر: ماجراجویی، فانتزی

اگر به دنبال انیمه‌ای هستید که بدون شعار دادن، ذهنتان را به چالش بکشد و دربارهٔ طبیعت بشر، حقیقت و معنای زیستن با شما بی‌پرده حرف بزند، سفر کینو تجربه‌ای ارزشمند و فراموش‌نشدنی خواهد بود. کینو در سفر خود به جهانی چندوجهی با موتورسیکلت سخنگویش، بینندگان را به ماجراجویی عمیق و پرمعنا در دل کشورها و فرهنگ‌های گوناگون دعوت می‌کند. هر سفر با توقف‌های سه‌روزه خود در هر مکان، به مخاطب این فرصت را می‌دهد که با صبر و حوصله، مفاهیم و مضامین متنوع و قابل تاملی را بررسی کند.

ویژگی‌های فرهنگی و دغدغه‌های فلسفی متفاوتی که کینو در سفرهایش با آن‌ها روبه‌رو می‌شود، ذهن مخاطب را به چالش می‌کشد. با این حال، آن‌چه این انیمه را به‌شکلی ویژه در ذهن‌ها ماندگار می‌سازد، حضور پیوسته و نگاه منحصربه‌فرد کینو در دل این روایت‌های گوناگون است؛ نگاهی کنجکاو، بدون قضاوت و همراه‌کننده که بیننده را در گذر از جهانی پر از تضاد، با خود همراه می‌سازد.

۳. Texhnolyze؛ درجستجوی معنای زندگی از دنیای نهیلیسم!

ژانر: ترسناک روانشناختی، علمی- تخیلی

تکنولایز انیمه‌ای است که به صحنه‌های تیره‌اش شهرت دارد. گرچه ریتم روایی کندش، می‌تواند بسیاری از مخاطبان را خسته کند، اما همچنان از آن به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی نامتعارف دنیای انیمه یاد می‌شود. پیام‌های بدبینانه اما چندلایه‌ داستان، از ویژگی‌های بارزی است که انیمه تامل برانگیز تکنولایز را در میان آثار هم‌دوره خود برجسته می‌سازد. ایچیسه شخصیت اصلی داستان است که در شهری زیرزمینی، لوکس و آخرالزمانی زندگی‌می‌کند. او که مبارزی درون‌گرا اما تندخو است، به دستور رئیس خود به‌طرزی وحشیانه آسیب می‌بیند و طی انجام یک سری آزمایش، پروتزهای سایبری پیشرفته‌ای روی او سوار می‌شود.

با غرق شدن مخاطب در تاریک‌ترین زوایای لوکس، ایچیسه دچار جنگی بی‌معنا می‌شود. جنگی که سرنوشت شهر درحال فروپاشی‌اش را تعیین می‌کند. جای تعجبی ندارد که تکنولایز در نگاه نخست نومیدانه به‌نظر برسد، اما اگر کمی جزئی‌نگر باشیم ردپای دیدگاه نیهیلیسم را در این انیمه پیدا خواهیم کرد؛ دیدگاهی که صرفاً به پوچی در زندگی بسنده نمی‌کند، بلکه تماشاگر را وادار به بازنگری معنای زندگی در شرایط آخرالزمانی می‌کند.

۲. Shinsekai Yori؛ تفسیر مسائل اجتماعی در فضایی پادآرمانشهری!

ژانر: علمی- تخیلی، رازآلود، دلهره‌آور

داستان‌های دیستوپیایی که در دل فضای آرمان شهری روایت می‌شوند، یکی از تاثیرگذارترین ژانرهای داستانی هستند که می‌توانند با ظرافتی خاص از کم‌وکاستی‌های بنیادین بشر حرف بزنند. انیمه شینسکای یوری یا از دنیای نو (From the New World)، بر همین اساس ساخته شده است. داستان، زندگی پنج کودک را روایت می‌کند که توانایی‌های روانی خاصی دارند و در جامعه‌ای به ظاهر آرام و بی‌نقص اما به‌شدت سخت‌گیر زندگی می‌کنند. گرچه دنیای ترسیم شده در این انیمه بسیار دلفریب به نظر می‌رسد؛ اما رفته رفته متوجه‌ آن می‌شویم که با چه دنیای ناآرام و پر از رازهایی تاریک سروکار داریم!

تیرگی غیرمنتظره‌ای که در بستر روایت پنهان است، تنها بر تأثیرگذاری پیام‌های آن می‌افزاید. این اثر علاوه بر آن‌که روایتی قوی از بلوغ و رشد شخصیت‌ها ارائه می‌دهد، نگاهی عمیق به مسائل بنیادی اجتماعی نیز دارد. انیمه از دنیای نو، به این موضوع نیز می‌پردازد که چطور نقص‌های انسانی- از جمله تعصب و نبود آینده‌نگری- بر سرنوشت افراد و مسیر کلی تمدن جامعه‌شان موثر واقع می‌شود.

۱. Haibane Renmei؛ در باب سوگ و پذیرش آن!

ژانر: درام، فانتزی،‌رازآلود

دردناک‌ترین و عمیق‌ترین پرسش‌های فلسفی، اغلب پاسخی قطعی ندارند. با این حال در انیمه اتحاد هایبانه، قرار است با چشمانی گریان غرق در تفکر شویم. هایبانه‌ها در حقیقت موجودات بالداری هستند که بدون هیچ‌گونه خاطره‌ای از گذشته‌شان متولد شده‌اند. این موجودات در فضایی رویایی و برزخ‌مانند زندگی می‌کنند و اجازه خروج از آن را ندارند؛ با این وجود آنها  در تلاش برای رسیدن به رستگاری، پا در مسیری می‌گذارند که درنهایت به شناخت خود و رازهای جهان پیرامون‌شان منتهی می‌شود.

نمادها و استعاره‌های گوناگون انیمه تامل برانگیز اتحاد هایبانه به صورت غیرمستقیم، مفاهیمی درمورد مرگ و بخشش  را مطرح می‌کند. این سبک روایت، تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد برای هر یک از بینندگان رقم می‌زند. طراحی جذاب و خاص به کاررفته در این انیمه نیز، تاثیر کلام را دوچندان ساخته است. اگر از داستا‌ن‌هایی با فضای آرام اما عمیق لذت می‌برید، اتحاد هایبانه را در اولویت تماشا قرار دهید.

نظر شما درمورد این فهرست چیست؟ چه انیمه‌های تامل برانگیز دیگری می‌شناسید؟ نظرات خود را با ما درمیان بگذارید.

منبع: CBR

عجیب‌ترین یوتیوبرهای ایرانی! میزگیم با لیل شایان و ویب‌هد ‪@WeebHead‬