۷ اثر روانشناختی که بهتر از انیمه Death Note عمل میکنند
برای بسیاری از طرفداران انیمه، دث نوت (Death Note) دروازه ورود به ماجراهای سبک روانشناختی بود. این اثر به قدری جذاب بود که حتی میتوانست با هیجانانگیزترین تریلرهای هالیوودی رقابت کند. این انیمه طی ۳۷ قسمت خود، تجربهای پرتنش و فکرشده را ارائه داد و توانست به خوبی ماجرای سقوط لایت یاگامی (Light Yagami) در فساد اخلاقی را دنبال کند. بازی موش و گربه لایت با ال (L) همچنان از نمادینترین لحظات تاریخ انیمه به شمار میروند. با این حال، هرچند دث نوت اثری فراموشنشدنی است، اما این مجموعه تنها اثری نیست که توانست شخصیتهای باهوش، مفاهیمی مثل پارانویا و لحظات تنشزا را به شکلی استادانه درهم بیامیزد.
انیمههای فراوانی هستند که به خوبی مخاطب را در عمق روانشناختی فرو برده و فضاهای آزاردهنده و پیچیدگیهای روایی متعدد را به تصویر میکشند. آثار لیست امروز بازیهای ذهنی را به موضوعاتی به مراتب تاریکتر، عمیقتر و آزاردهندهتر میبرند، تا جایی که جاهطلبیهای لایت به عنوان «خدای جهان جدید» در برابر اقدامات شخصیتهای این آثار به شکل یک شوخی جلوه میکند. با مجله بازار و معرفی ۷ اثر روانشناختی که بهتر از انیمه Death Note عمل میکنند، همراه باشید.
انیمه Steins;Gate
سفر به زمان پیامد دارد!
انیمه Steins;Gate با حال و هوایی به ظاهر طنزآمیز، به عنوان یک انیمه علمی-تخیلی آغاز میشود. اما اگر خیال کردید که با یک اثر معمولی طرف هستید باید بگویم که سخت در اشتباهید. این اثر خیلی زود به یکی از ویرانکنندهترین انیمههای تریلر روانشناختی تبدیل میشود. این انیمه روایتگر داستان رینتارو اوکابه (Rintarou Okabe) و دوستانش است که بهطور تصادفی روشی برای ارسال پیام در زمان را اختراع و پیامدهای جبرانناپذیر آن را تجربه میکنند. آنچه این انیمه را در جایگاهی بهتر از دث نوت (Death Note) قرار میدهد، تمرکز صمیمانهاش بر احساس گناه شخصیتها است. اگر چه که دث نوت اخلاقیات لایت و وسواس او برای تبدیل شدن به یک خدا را به چالش میکشد، اما Steins;Gate به شک جذابی به نابودی سلامت روان اوکابه میپردازد.
این شخصیت بارها تحت تاثیر ضربههای مداوم تروماهای گذشتهاش قرار گرفته و عملا زیر بار منفی تصمیمهای خود خرد میشود. فروپاشی آرام روان این شخصیت بسیار سختتر از لایت به او ضربه میزند، زیرا این غم در از دست رفتن عشق قهرمان داستان و نه خودپرستی و قدرتطلبی ریشه دارد. به جای دوئلهای فکری، اشتاینز؛ گیت قهرمانش را در هزارتوی احساسی به دام میاندازد. درخشش انیمه مذکور در این است که سفر در زمان را از یک عنصر اصلی علمی-تخیلی، به یک سلاح روانشناختی تبدیل میکند و تمام آرزوهای مخاطب برای این ماجراجویی را به چالش میکشد.
انیمه Monster
وحشت روانشناختی نیازی به فانتزی ندارد
ماجرای انیمه مانستر (Monster) در اروپای پس از جنگ سرد رخ میدهد، جایی که با دکتر کنزو تنما (Dr. Kenzo Tenma)، جراحی درخشان آشنا میشویم که خیلی زود درگیر مسائل پیچیدهای میشود. او در گذشته زندگی پسری نوجوان را نجات داده که حالا بزرگ شده و به عنوان یک قاتل جامعهستیز عمل میکند. آنچه در پی میآید، کاوشی گسترده در طول ۷۴ قسمت برای پرداختن به موضوهاتی مثل اخلاق انسانی، هویت فردی و ماهیت شر است. برخلاف دث نوت ، مانستر هرگز برای آزار مخاطب به فانتزی تکیه نمیکند.
وحشت انیمه مانستر به صورت کاملاً انسانی روایت میشود و همین است که آن را از هر اثری در این لیست ترسناکتر میکند. تمام ترس انیمه از این آگاهی ناشی میشود که هیولاهای واقعی میتوانند در جهان واقعی وجود داشته باشند. ریتم کند، ظرافت روانشناختی و شخصیت آنتاگونیست کاریزماتیک و وحشتناک یوهان لیبرت (Johan Liebert)، تنشی در مخاطب ایجاد میکند که واقعیتر و آزاردهندهتر از جنگ صلیبی ماورایی لایتبه نظر میرسد. با حذف عناصر ماوراءالطبیعه، مانستربینندگان را وادار میکند تا شر را به عنوان چیزی کاملا عادی و انسانی بپزیرند. هر گفتوگوی آرام این انیمه یا انتخابهای اخلاقی آن، پتانسیل سقوط کامل شخصیتها به جنون را به تصویر میکشند و المانهای وحشت روانشناختی که دث نوت در خود جای داده، حتی نزدیک این اثر هم نمیشود.
انیمه Code Geass
قدرت، اخلاق، بازی ذهنی
کد گیاس (Code Geass) حول لولوش لامپروژ (Lelouch Lamperouge)، شاهزاده تبعیدی میچرخد. او قدرتی به نام گیاس (Geass) به دست میآورد که باعث میشود بتواند اطاعت مطلق را فرمان دهد. مانند لایت یاگامی (Light Yagami)، لولوش (Lelouch) از توانایی تازه بهدستآمدهاش برای پیگیری چشماندازی آرمانشهری استفاده میکند، اما هزینه روانشناختی آن قدرت، کد گیاس (Code Geass) را پویاتر و لایهلایهتر میسازد.
در حالی که دث نوت (Death Note) بر دوئلهای گربه و موش شکوفا میشود، کد گیاس (Code Geass) این نبردهای ذهنی را جهانی میکند. هر قسمت به معضل اخلاقی پیچیده در توطئه سیاسی تشدید میشود، جایی که هر پیروزی با پیامدهای احساسی ویرانکننده همراه است. عذاب لولوش (Lelouch) خامتر و چندوجهیتر از سقوط لایت (Light) به غرور است. مهمتر از همه، کد گیاس (Code Geass) هرگز در میان نمایش، جنبه شخصی را از دست نمیدهد. درد رهبری و جاذبه فریبنده عدالت را بسیار بهتر از عقلگرایی سرد دث نوت (Death Note) به تصویر میکشد.
انیمه Neon Genesis Evangelion
خودشناسی هم میتواند ترسناک باشد
تعداد کمی از انیمهها هستند که ذهن انسان را به شدت اثری مثل نئون جنسیس اونگلیون (Neon Genesis Evangelion) تجزیه میکنند. در ظاهر، این انیمه مکا داستانی درباره نوجوانان پرانگیزه است که رباتهای غولپیکر خود را برای مبارزه با هیولاها هدایت میکنند. اما در زیر این پوسته پرانرژی، انیمه مذکور به مطالعهای هولناک از افسردگی، اضطراب و ناامیدی وجودی میپردازد. به همین دلیل است که این انیمه به اندازه دث نوت یا حتی بیشتر از آن به محبوبیت رسیده است. شینجی ایکاری (Shinji Ikari)، قهرمان داستان این انیمه، فاصله چندانی با نابغه با اعتماد به نفس دث نوت یعنی لایت یاگامی ندارد.
شکنندگی و تردید مداوم او نسبت به پیشبرد اهدافش، او را به قهرمانی دردناک و انسانی تبدیل میکند که مبارزات درونیاش، ترسهای او از تنهایی و ناکافی بودن را بازتاب میدهند. اگر که دث نوت، اخلاق را از طریق قتل و عوامل ماورالطبیعه به چالش میکشد، Evangelion نبرد شخصیت را به درون او هدایت کرده و آن را به عنوان درگیری میان ایگو، تروما و اراده قهرمان برای زیستن بازتاب میکند. تا زمانی که این انیمه به قسمت پایانی و ذهنخراش خود میرسد، عمق المانهای روانشناختیاش نه تنها به زیباییترین شکل روایت میشوند، بلکه فلسفه کارگردان را هم به شکلی جذاب به تصویر میکشند. نگرش این انیمه به خودشناسی، بازیهای فکری دث نوت را به بازی کودکانهای تبدیل میکند.
انیمه Fullmetal Alchemist: Brotherhood
احساسات انسانی است که به کیمیاگر تمامفلزی ارزش میدهد
انیمه کیمیاگر تمامفلزی: برادرهود (Fullmetal Alchemist: Brotherhood) شاید بیشتر به خاطر جهانسازی و اکشن شاهکارش شناخته شود، اما طرفداران میدانند که این اثر یک کلاس درس اخلاق کامل است. برادران الریک (Elric) یعنی ادوارد (Edward) و آلفونس (Alphonse)، پس از تلاش برای احیای مادرشان از طریق کیمیاگری انسانی، با پیامدهای ویرانکننده جاهطلبی خود روبهرو میشوند. در حالی که دث نوت بر عدالت و غرور متمرکز است، برادرهود نگاه عمیقتر به گناه، رستگاری و هزینه انسانی آن یعنی دانش میپردازد.
هر خط داستانی این مجموعه محدودیتهای روانشناختی شخصیتها را آزمایش میکند. از حقایق هولناک سنگ فلاسفه (Philosopher’s Stone) گرفته تا پرداخت به پیامدهای احساسی از دست دادن عزیز و فداکاری، همگی به زیباترین شکل ممکن در این انیمه حضور دارند. اما آنچه این اثر را متمایز میکند، همدلی است. کیمیاگر تمامفلزی نه تنها عقل، بلکه قلب شخصیتها را هم به چالش میکشد و درسهای اخلاقی و احساسی بسیاری را ارائه میدهد. احساسات شخصیتها در این انیمه است که آن را بسیار ارزشمندتر از دث نوت جلوه میدهد.
انیمه Ghost In The Shell: Stand Alone Complex
وجودیت انسان را به چالش بکش
مجموعه Ghost In The Shell: Stand Alone Complex، شاهکاری سایبرپانکی است که فلسفه، سیاست و علائم روانشناختی را در بستهای شیک و عالی ترکیب میکند. این انیمه روایتگر سرگرد موتوکو کوساناگی (Major Motoko Kusanagi)، مسئول بخش ۹ یا همان یگان عملیاتی ویژهای است که وظیفه بررسی مرز مبهم میان آگاهی انسانی و هوش مصنوعی را برعهده دارد. دث نوت اخلاق را به چالش میکشد، اما مجموعه Stand Alone Complex وجودیت انسان را زیر سوال میبرد.
ساختار اپیزودیک این اثر اجازه میدهد هویت، خودمختاری و اخلاق فناوری مورد بحث قرار بگیرد و همه این موارد از معضلهای روانشناختی جذابی هستند که فراتر از حس عدالت لایت میروند. هر معما در این انیمه بینندگان را وادار میکند که معنای انسان بودن را در جهانی که خود میتواند کپی، حذف یا هک شود، بازاندیشی کنند. انیمه Stand Alone Complex با پرداختن به روان انسان از دید یک اثر سایبرپانکی و گسترش دیدگاه خود، قلمرویی بزرگ و عظیم را در چالشهای فکری خود دربر میگیرد که دث نوت حتی نزدیک آن هم نمیشود.
انیمه Attack On Titan
جنگ شوخی نیست
اگرچه حمله به تایتان (Attack On Titan) به عنوان داستانی از بقای انسان آغاز شد، اما خیلی زود به یکی از دیوانهوارترین روایتهای روانشناختی تاریخ انیمه بدل گشت. این انیمه شخصیت ارن یگر (Eren Yeager) را به عنوان جوانی آرمانگرا که با هیولاها میجنگد معرفی کرد، البته که طولی نکشید که خود ارن به سلاحی برای نابودی انسان تبدیل شد.
دث نوت (Death Note) ممکن است فساد قدرت را به شکلی محدود به تصویر بکشد، اما حمله به تایتان (Attack On Titan) این تم را به یک تراژدی جهانی تبدیل میکند. هر افشاگری این انیمه، از حقیقت درباره تایتانها (Titans) گرفته تا لایههای پنهانی سیاستهای خارجی، شخصیتها و بینندگان را به مارپیچی از ناامیدی و هراس وجودی میکشاند. این انیمه فقط یک تریلر روانشناختی نیست، بلکه یک آخرالزمان احساسی است. شدت خشونت خام این انیمه، ابهامات اخلاقی اعمال شخصیتها و بازیهای ذهنی فوقالعاده آن، حمله به تایتان را نه تنها بهتر از دث نوت (Death Note)، بلکه به عنوان بهترین انیمه روانشناختی مدرن معرفی میکند. راستی، شما در ادامه میتوانید فداکاری شخصیت هانجی را که یکی از تاثیرگذارترین لحظات این انیمه است تماشا کنید:
نظر شما در مورد انیمههای معرفی شده چیست؟ آیا موافق هستید که این آثار روانشناختی بهتر از دث نوت عمل کردهاند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
منبع: Screenrant
بررسی بازی Anno 117؛ بهترین بازی ده سال اخیر یوبیسافت

نظرات