۱۰ انیمه علمی تخیلی که آینده را درست پیش بینی کردند!

اگر در تاریخ شکل گیری انیمیشن ژاپنی گشتی بزنیم، خواهیم دید که ژانر علمی تخیلی نقش اساسی در موفقیت این صنعت داشته است. برای نمونه می‌توان به اثری مانند پسر فضایی (Astro Boy) اشاره کرد که به عنوان نخستین انیمه علمی تخیلی و مدرن شناخته می‌شود. البته ژانر علمی تخیلی تنها در دنیای انیمه مورد توجه نیست و جایگاه به خصوص و محبوبی نیز در ادبیات و سایر شاخه‌های صنعت سرگرمی دارد. فرقی هم نمی‌کند که پای چه موضوعی درمیان باشد. در برخی از این آثار شاهد تمدن‌هایی هستیم که در کهکشان‌ها شکل گرفته‌اند. در برخی دیگر نیز با هیولاهای رادیواکتیوی طرف هستیم که با ربات‌های غول‌آسا می‌جنگند.

در حقیقت آنچه ژانر علمی تخیلی را از سایرین متمایز می‌کند، همین موضوعات جذابی است که اغلب وقایعی از زمان حال و یا آینده نزدیک را بازتاب می‌دهند. این آثار همچنین در جنبه کلاسیک خود به سیاست‌ها یا رویدادهای معاصر می‌پردازند و آن‌ها را به سرانجامی منطقی می‌رسانند. در این میان برخی از انیمه‌های علمی‌ تخیلی چنان دقیق به وقایع آینده می‌پردازند که لرزه بر اندام بیننده می‌افتد. در این مطلب سراغ ۱۰ انیمه علمی تخیلی رفته‌ایم که پیشگویی تقریبا دقیقی از وقایع آینده نزدیک بشریت ارائه می‌دهند.

Ghost in the Shell

طرفداران را نسبت به خطرات هوش مصنوعی آگاه می‌کند

هیچ کس در سال ۱۹۹۵ حتی به ذهنش خطور نمی‌کرد جهانی که انیمه علمی تخیلی شبخ درون پوسته (Ghost in the Shell) به تصویر کشیده است، تنها در عرض یک دهه به تحقق نزدیک شود. این انیمه جهانی را نشان می‌دهد زیر سایه‌ حملات سایبری، نفوذ به داده‌ها و تهدید جدی هوش مصنوعی‌های سرکش و مخرب قرار دارد. شاید در دهه ۹۰ این انیمه بسیار عجیب به نظر می‌رسد، اما این روزها با پیشرفت فناوری مربوط به هوش مصنوعی خودمختار، بعید نیست نسخه حقیقی داستان را نیز تجربه کنیم.

هرچند خودکارسازی فرآیندها به خودی خود بد نیست، اما این امکان نیز وجود دارد که همین فناوری دیگر از انسان اطاعت نکند. انیمه Ghost in the Shell به خوبی این اتفاق را به تصویر می‌کشد و علاوه‌براین به مفهوم هویت فردی و جدایی میان ذهن و جسم نیز می‌پردازد. درحقیقت این مجموعه به شکلی فلسفی پرسش انسان درباره وجودیت و محدودیت به کالبد فیزیکی را به چالش می‌کشد.

Psycho-Pass

نظارت سیستمی که واقعیت زندگی ما را بازتاب می‌دهد

تصور کنید حتی کوچکترین فکری که به ذهنتان می‌رسید، توسط یک سیستم نظارتی رصد و تحلیل می‌شد. این جهانی است که انیمه سایکو پاس (Psycho-Pass) به تصویر می‌کشد. آنچه ایده این انیمه را جذاب و متمایز جلوه می‌دهد، تلفیق مفهوم سیستم کنترلگر با رشد بی‌مهار و تکامل هوش مصنوعی در چهره‌ای نو و هولناک است. در حقیقت جهان سایکو پاس پر از مامورانی است که ذهن شهروندان را می‌خوانند و هرکسی که تمایلی هرچند کوچک به ارتکاب جرم داشته باشند، شناسایی و دستگیر می‌کنند.

شاید در نگاه اول زندگی در چنین جهانی پر از صلح و امنیت به نظر برسد، اما قرار گرفتن شهروندان زیر ذره‌بین سختگیرانه بیشتر آزادی آن‌ها را سرکوب می‌کند. این موضوع درحقیقت یکی از عوارض پیشرفت دیجیتال است که اکنون نیز در بسیاری از کشورهای مدرن شاهد آن هستیم. هرچند این ردیابی و کنترل در بهبود وضع امنیت عمومی نقش چشمگیری دارد، اما در مقابل حقوق انسانی را نیز زیر پا می‌گذارد.

Serial Experiments Lain

اثری که پیشگویی دقیقی درباره واقعیت مجازی ارائه می‌دهد

در روزگاری که ویدئوها و تصاویر زیادی با هوش مصنوعی ساخته می‌شوند، چگونه می‌توان واقعیت را تشخیص داد؟ اصلا واقعیت دقیقا چه مفهومی دارد؟ این‌ها بخشی از پرسش‌هایی است که انیمه علمی تخیلی تجربیات سریالی لین (Serial Experiments Lain) آن‌ها را به چالش می‌کشد. این انیمه همچنین تصویر دقیقی از تعامل انسان با گستره‌ای بی‌انتها در فضای سایبری ارائه می‌دهد و با ترسیمی انتزاعی از اینترنت و مرزهای محوشده میان واقعیت و ساختار دیجیتال، به پدیده‌ای اشاره دارد که امروزه به‌طور ملموس بر دولت‌ها و جوامع سراسر جهان تاثیر می‌گذارد.

هرچند هنوز زمان زیادی مانده تا بتوان تاثیر این تعامل بر مردم را بررسی کرد، اما انیمه تجربیات سریالی لین به خوبی آن را پیشگویی می‌کند. در حقیقت با پیچیده‌تر شدن مسیر حرکت در جهان دیجیتال، کسانی که بخش زیادی از زندگی خود را در این فضا سپری می‌کنند، با چالش‌هایی روبه‌رو خواهند شد که بشر تاکنون در خواب هم ندیده است.

Cowboy Bebop

نمایشی از پهپادهای پستی که هم اکنون به واقعیت پیوسته‌اند

انیمه کابوی بیباپ (Cowboy Bebop) از جمله آثار تاثیرگذاری است که ایده پهپادهای پستی را برای جابه‌جایی کالا مطرح کرد. هرچند این ایده در دنیای امروز دیگر رنگ و بوی تخیلی ندارد، اما در اواخر دهه ۹۰ بسیار موردتوجه قرار گرفت. البته جای نگرانی نیست. کابوی بیباپ همچنان پر از مفاهیم و پیشگویی‌هایی است که انسان کنونی از آن سر در نمی‌آورد.

برای نمونه می‌توان به انجماد کرایوژنیک یا میدان‌های نیرو اشاره کرد. هرچند این مفاهیم نیز روزی لباس واقعیت بر تن می‌کنند و به امری رایج در زندگی روزمره تبدیل می‌شوند، اما تا آن زمان، این انیمه باید به همین پیش‌بینی دقیق از نسخه‌ای پیشرفته و خودکارِ یک راننده‌ تحویل کالا بسنده کند.

Ergo Proxy

درباره آینده‌ای فاجعه‌بار ناشی از گرمایش جهانی زمین هشدار می‌دهد

این روزها متاسفانه شاهد گرمایش زمین و عواقبی هستیم که انیمه ارگو پراکسی (Ergo Proxy) نزدیک به دو دهه پیش مطرح کرد. هرچند معضلاتی همچون گرمایش جهانی، هوش مصنوعی و سلب انسانیت از طبقه‌ کارگر دهه‌هاست که وجود دارند، اما تشدید و گسترش فزاینده‌ این مشکلات از زمان انتشار این انیمه در سال ۲۰۰۶ تاکنون به اوج خود رسیده است. انیمه ارگو پراکسی دنیایی را روایت می‌کند که براثر فاجعه زیست محیطی تخریب و تا حد زیادی غیرقابل سکونت شده است. در چنین دنیایی بشر برای به انسان‌های مصنوعی نیاز دارد. البته این تمام ماجرا نیست.

در حقیقت انسان‌ها به نوعی از روی اجدادشان شبیه‌سازی می‌شوند؛ فناوری که در دو دهه اخیر با رشد چشمگیری همراه بوده است. علاوه‌براین، هر فردی که متولد می‌شود، از همان ابتدا وظایف مشخصی به عهده دارد. این موضوع به شکلی کنایه‌آمیز ایده کار کردن تا لحظه مرگ را به باد انتقاد می‌گیرد. از آنجایی که انیمه ارگو پراکسی (Ergo Proxy) از دسته آثار دیستوپیایی است، کمتر وقایع آینده دور را به تصویر می‌کشد و در عوض به دغدغه‌های بشر در زمان حال می‌پردازد.

Chobits

انیمه‌ای که مسئله عشق مصنوعی را سال‌ها زودتر مطرح کرد

تاکنون آثار سینمایی زیادی درباره عشق انسان به ربات‌ها و دیگر کامپیوترهای مصنوعی ساخته شده است. با این حال اگر کمی به عقب برگردیم، خواهیم دید که نخستین بار انیمه چوبیتس (Chobits) در سال ۲۰۰۲ این ایده را مطرح کرد. درحقیقت پیش از آنکه مدل‌های پیچیده و پیشرفته‌ هوش مصنوعی امروزی وجود داشته باشد، این انیمه با داستان خود آینده را پیش‌بینی می‌کرد. داستان چوبیتس حول دانشجویی می‌چرخد که با یک رایانه‌ای انسان‌نما به نام چی (Chi) آشنا و درنهایت عاشق او می‌شود. به این ترتیب نخستین رابطه‌ احساسی میان انسان و فناوری شکل می‌گیرد.

امروزه تقریبا تمام انسان‌ها حداقل یکبار سفره دلشان را برای چت بات هایی مانند جی پی تی باز کرده‌اند. برخی دیگر نیز فراتر رفته و میان خود و این چت‌بات‌ها رابطه عاطفی شکل داده‌اند. به همین دلیل جای تعجبی ندارد که تماشای چوبیتس برای این دوره و زمانه چندان هیجان‌انگیز نباشد، اما از جنبه دیگر نمی‌توان پیش‌بینی دقیق این انیمه از آینده را نیز ناچیز شمرد. این انیمه بیش از دو دهه پیش داستان جهانی را نقل کرده بود که در آن انسان‌های گرفتار تنهایی مدرن، دست به دامن دستگاه‌هایی شده‌اند که می‌توانند رفتار محبت‌آمیز انسانی را شبیه‌سازی کنند.

éX-Driver

اثری که دردسرهای ماشین‌های خودران را به تصویر می‌کشد

کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که با فناوری ماشین‌های خودران آشنایی نداشته باشد. با این حال انیمه éX-Driver در سال ۲۰۰۰ از این خودروها و دردسرهایشان رونمایی کرد. داستان این انیمه درباره گروهی از رانندگان حرفه‌ای است که ماموریت دارند ماشین‌های خودران سرکش و از کنترل‌ خارج‌شده را از تعقیب کرده و متوقف سازند.

از زمانی که صنایع به پیشرفت‌های مکانیکی و فناورانه دست یافته‌اند، خودکارسازی فرآیندها به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده و با شتابی چشمگیر روبه رشد است. با این حال، ایده‌ی وسیله‌ای که بتواند در خیابان‌های شلوغ و عمومی، کاملاً مستقل رانندگی کند، مفهومی نسبتاً تازه است. در حقیقت اگر در زمان سفر کرده و به تنها یک دهه پیش برویم، احتمالا تحقق آن غیرممکن به نظر می‌رسد. این درحالی است که éX-Driver بیش از دو دهه پیش این ایده را به تصویر کشیده است.

Bubblegum Crisis

نشان می‌دهد که در هنگام وقوع بحران هیچ عدالتی وجود ندارد

در انیمه‌ Bubblegum Crisis، پس از آن‌که فاجعه‌ای طبیعی شهر توکیو را به دو بخش فرهنگیِ کاملا متفاوت تقسیم می‌کند، موجی از جرم و بی‌قانونی سراسر شهر را فرا می‌گیرد. در این میان به دلیل کمبود بودجه امنیتی، گروهی شکل می‌گیرد تا با نرخ رو‌به‌افزایش جرم مقابله کند. هرچند تاکنون فاجعه عجیب طبیعی رخ نداده که جهان را به دو قسمت تقسیم کند، اما بدون تردید آشفتگی‌های جهانی ناشی از همین نابرابری میان جوامع است.

کمتر انیمه‌ای را می‌توان پیدا کرد که پیشگویی دقیقی از رفتار سیاستمداران در آینده ارائه بدهد. با این حال انیمه‌ Bubblegum Crisis به خوبی نشان می‌دهد که سیاستمداران جهان بیش از آنکه برای مردم اهمیت قائل باشند، با یکدیگر درگیر هستند. هرچند هنوز به آن حدی نرسیده‌ایم که با نیروهای سایبرنتیکی مجهز به فناوری پیشرفته در خیابان‌ها طرف باشیم، اما با توجه به روند پیشروی جهان شاید پیش‌بینی‌های Bubblegum Crisis بیش از آن‌چه انتظار می‌رفت به واقعیت نزدیک شود.

Dragon Ball Z

تکنولوژی اسکاتر در این انیمه ما را به یاد عینک‌های هوشمند امروزی می‌اندازد

زمانی که انیمه دراگون بال زد (Dragon Ball Z) برای نخستین بار از دستگاه اسکاتر رونمایی کرد، هیچ کس حتی در ذهنش خطور نمی‌کرد که این شیشه سحرآمیز روزی در جهان واقعی ساخته شود. این دستگاه با حضور خود در انیمه، مفهوم یک سیستم قدرت عددی و عینی را به نمایش گذاشت. هرچند این شیوه با پیشرفت داستان و عبور از حماسه‌ی فریزا به‌تدریج کنار گذاشته شد، اما هنوز هم بسیاری از طرفداران تلاش می‌کنند قدرت شخصیت‌های این مجموعه را همانند دوران اسکاتر بسنجند.

این روزها استفاده از نمایشگرهای قابل حمل (Portable HUDs) به امری رایج در سراسر جهان تبدیل شده‌اند. هرچند در سال ۱۹۲۰ از فناوری دید در شب و مادون‌قرمز شد، اما در آن زمان به دلیل قیمت بالایشان چندان مورد استفاده قرار نمی‌گرفتند. امروزه این فناوری به‌ صورت انبوه تولید می‌شود و در اختیار نیروهای ویژه در کشورهای مختلف قرار دارد. این دستگاه‌ها همچنین قادرند با پیشرفت هوش مصنوعی و همانند اسکاتر در دراگون بال زد، تهدیدهای احتمالی را پیش از وقوع شناسایی کنند.

Sailor Moon

قبل از اینکه بلوتوث حتی وجود داشته باشد، آن را به نمایش گذاشت

زمانی که هنوز از بلوتوث در دستگاه‌ها رونمایی نشده بود، انیمه سیلور مون (Sailor Moon) با نمایش دستگاه‌هایی غوغا به پا کرد که بدون سیم به یکدیگر متصل می‌شدند. هرچند این فناوری در عصر امروز چندان عجیب به نظر نمی‌رسد، اما در زمان پخش اولیه‌ انیمه چنین انتقال بی‌سیمی داده بیشتر به یک نظریه‌ی علمی شباهت داشت.

برخلاف سایر آثار علمی تخیلی که همچنان پر از شگفتی هستند، برخی از ابزارها و موقعیت‌های به‌تصویرکشیده‌شده در سیلور مون چندان دور از ذهن نیستند. همین امر هواداران امروزی را وادار می‌کند تا نگاهی متفاوت به این صحنه‌ها داشته باشند. با وجود سرعت بالای پیشرفت فناوری، نمی‌توان حدس زد کدام ایده‌های تخیلی دیگر به‌زودی تحقق خواهند یافت. با این وجود Sailor Moon و چند انیمه‌ علمی تخیلی دیگر، در پیش‌بینی آینده حیرت‌انگیز عمل کرده‌اند.

نظر شما درباره این انیمه‌ها چیست؟ چه انیمه علمی تخیلی دیگری می‌شناسید که آینده را به شکل دقیقی پیش‌بینی کرده باشد؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم.

منبع: CBR

بهترین بازی های ترسناک با امید لنون؛ میزگیم ویژه هالووین