شلدون جی. پلانکتون، صاحب رستوران چام باکت (Chum Bucket)، از فصل اول یکی از شخصیتهای اصلی و ثابت سریال باب اسفنجی ( SpongeBob SquarePants) بوده است.
او همیشه در حال طراحی نقشههای شرورانه برای دزدیدن فرمول مخفی همبرگرهای آقای خرچنگ (کرَبی پتی) است، اما نقشههایش همیشه به نوعی شکست میخورند. با وجود این شکستها، پلانکتون یک شخصیت محبوب در بین طرفداران است، چون تماشای تلاشها و شکستهایش جذاب و خندهدار است.
با این حال، پلانکتون گاهی اوقات جنبهای مهربانتر و دلسوز از خودش نشان میدهد. این ویژگی باعث میشود شخصیتش عمیقتر به نظر برسد و در نتیجه، محبوبیت او میان طرفداران بیشتر شود. بعضی قسمتهای سریال، فرصت بیشتری به پلانکتون میدهند تا شخصیت پیچیدهتری از خودش بروز دهد و فقط یک شرور تکبعدی نباشد. در ادامه به ۱۵ مورد از بهترین اپیزودهای پلانکتون در کارتون باب اسفنجی اشاره خواهیم کرد.
۱۵. Fear Of A Krabby Patty
فصل ۴، اپیزود ۶۱a
قسمت «Fear of a Krabby Patty» یکی از ترسناکترین قسمتهای باب اسفنجی است. در این قسمت، آقای خرچنگ تصمیم میگیرد که رستورانش را ۲۴ ساعته باز نگه دارد و باب اسفنجی آشپز مجبور میشود بدون استراحت و خواب، مدام برگر درست کند. این فشار بیش از حد باعث میشود که باب اسفنجی دچار توهم و مشکلات ذهنی شود. در همین حین، پلانکتون وارد ماجرا میشود و میخواهد از شرایط بد باب اسفنجی سوءاستفاده کند تا به هدف همیشگیاش یعنی دزدیدن دستور مخفی «کراستی کرَب» برسد.
وقتی پلانکتون متوجه میشود باب اسفنجی به خاطر بیخوابی و فشار کار دچار توهم شده و در آستانه از دست دادن سلامت روانیاش قرار دارد، تصمیم میگیرد از این وضعیت سوءاستفاده کند تا بالاخره به فرمول مخفی کراستی کرَب دست پیدا کند. برای این کار، پلانکتون خودش را به شکل یک روانپزشک به نام«دکتر پیتر لانکتون» جا میزند و وانمود میکند که میخواهد به باب اسفنجی کمک کند. اما در واقع نقشهاش این است که با استفاده از هیپنوتیزم، کاری کند که باب بدون اینکه خودش بفهمد، فرمول را لو بدهد و در واقع به آقای خرچنگ خیانت کند.
۱۴. Bucket Sweet Bucket
فصل ۵، اپیزود ۸۶b
در قسمت «Bucket Sweet Bucket» از فصل پنجم سریال باب اسفنجی، پلانکتون نقشهای زیرکانه میکشد تا (Chum Bucket) را بازسازی کند. او که از نبود مشتری خسته شده، تصمیم میگیرد رستورانش را بازسازی کند، اما چون پولی برای استخدام کارگر ندارد، باب اسفنجی و پاتریک را گول میزند تا به او کمک کنند. اما وقتی میبیند آن دو نفر هیچ چیزی را درست انجام نمیدهند و همه چیز را بدتر میکنند، به مرز فروپاشی میرسد. در همین زمان، اختاپوس وارد ماجرا میشود تا نشان دهد چگونه باید کار را به درستی انجام داد.
در نهایت مشخص میشود که تمام این ماجرا بخشی از نقشه بزرگ پلانکتون بوده. او با فریب دادن باب اسفنجی، پاتریک و اختاپوس باعث میشود آنها وسایل رستوران را با وسایل رستوران آقای خرچنگ (Krusty Krab) جایگزین کنند. این کار به پلانکتون فرصت میدهد تا خود را به گاوصندوقی که فرمول سری همبرگر در آن نگهداری میشود برساند.
اما مثل همیشه، نقشهاش شکست میخورد. در صحنه پایانی، پلانکتون قبل از آنکه آقای خرچنگ چیزی بگوید، خودش جمله معروفش را تمام میکند و میگوید: «از این همه مبارزه خیلی خستهام» این لحظه اشارهای هوشمندانه و بامزه به سالها رقابت این دو شخصیت دارد و برای طرفداران قدیمی سریال، نوعی ادای احترام و حس نوستالژی به همراه دارد.
۱۳. C.H.U.M.S.
فصل ۱۳، اپیزود ۲۷۱b
در فصل سیزدهم، دیگر طرفداران باب اسفنجی کاملا به نقشههای همیشگی پلانکتون و شکست خوردنهای مداومش توسط آقای خرچنگ عادت کرده بودند. اما سریال مثل همیشه با یک چرخش غافلگیرکننده، انتظارات را زیر و رو میکند و داستان تازهای را وارد ماجرا میکند.
در این قسمت، پلانکتون بهطور تصادفی به درون فاضلاب سقوط میکند؛ اتفاقی که در نتیجه خواندن آهنگ معروف «F.U.N. Song» توسط باب اسفنجی رخ میدهد. این آهنگ باعث پرت شدن حواس پلانکتون میشود و او به پایین میافتد. در فاضلاب، او با چیزی روبهرو میشود که شوکهاش میکند: گروهی به نام .C.H.U.M، که به محض دیدنش او را رهبر خود میدانند و به او تعظیم میکنند. اما مثل همیشه، اوضاع طبق نقشه پیش نمیرود. حتی .C.H.U.M هم در نهایت از دست پلانکتون خسته میشوند و این خود طعنهای خندهدار به شخصیت سماجتبار و جاهطلب پلانکتون است که حتی طرفداران جدید هم نمیتوانند تحملش کنند!
۱۲. Handemonium
فصل ۱۲، اپیزود ۲۵۷a
در قسمت «Handemonium» از فصل دوازدهم، دست رباتیک غولپیکر پلانکتون که از چام باکت آمده، در شهر آشوب به پا میکند و این بار باب اسفنجی باید جلوی خسارتهایش را بگیرد. ماجرا با صحنهای کاملا بامزه شروع میشود: پلانکتون به باشگاه لری رفته تا با هر ماهی عضلانیای که آنجاست، مچاندازی کند. با شگفتی تمام، او همه را شکست میدهد.
اما مشخص میشود این پیروزیها بخشی از نقشهای بود که آقای خرچنگ ترتیب داده بود. خود آقای خرچنگ وارد میدان میشود، به راحتی پلانکتون را شکست میدهد و اعتراف میکند همه ماجرا ساختگی بوده. این قسمت جایی داشت که پلانکتون برای لحظهای واقعا ترحمبرانگیز به نظر میرسد، چون واقعا فکر میکرد دارد برنده میشود، ولی باز هم فریب میخورد.
اما بعد از شکست تحقیرآمیزش، پلانکتون تصمیم میگیرد این بار تقلب کند و از دست رباتیک چام باکت برای پیروزی در مچاندازی استفاده کند. اما همانطور که انتظار میرود، دست از کنترل خارج میشود و در شهر ویرانی به بار میآورد. پلانکتون شخصیتی است که بیننده معمولا احساس کند سزاوار پیروزی نیست، چون هدف اصلیاش همیشه دزدیدن فرمول همبرگر خرچنگی است. اما در قسمتهایی مثل این، که در آن دائم تحقیر و دست انداخته میشود، مخاطب راحتتر میتواند با شخصیتش همذاتپنداری کند و درک کند که چرا به چنین موجود انتقامجویی تبدیل شده است.
۱۱. Komputer Overload
فصل ۶، اپیزود ۱۱۸b
این قسمت با عنوان «Komputer Overload» یکی از قسمتهای شاخص مربوط به پلانکتون در سریال باب اسفنجی است که در آن او کاری غیرمنتظره انجام میدهد: تصمیم میگیرد همسر کامپیوتریاش کارن را با اختراعات کامپیوتری جدید جایگزین کند. اما همانطور که انتظار میرود، این تصمیم نه تنها موفقیتآمیز نیست، بلکه باعث دردسر و آسیب بیشتر برای خود پلانکتون میشود.
او معتقد است که کارن دیگر به اندازه کافی در کسبوکارش مؤثر نیست و به همین دلیل سه ابزار جدید میسازد، اما هیچکدام عملکرد خوبی ندارند و بیشتر از آنکه کمکش کنند، به او ضربه میزنند. این قسمت بهخوبی نشان میدهد که پلانکتون تا چه اندازه به کارن وابسته است، و وقتی تصمیم میگیرد کارها را بدون او پیش ببرد، شکستهایش سنگینتر از همیشه میشوند.
در نهایت، مجبور میشود از کارن عذرخواهی کند و همین لحظه، یکی از معدود صحنههای احساسی برای شخصیتی است که معمولا در پایان هر قسمت تحقیر و شکستخورده باقی میماند. این قسمت نه تنها بعدی انسانیتر به پلانکتون میبخشد، بلکه اهمیت کارن را هم بیشتر نمایان میکند.
۱۰. .F.U.N
فصل ۱، اپیزود ۱۰b
این قسمت که اغلب بهعنوان یکی از خندهدارترین اپیزودهای باب اسفنجی به یاد آورده میشود، برای اولین بار جنبهای دلسوزانهتر از پلانکتون را به نمایش میگذارد. در این داستان، وقتی باب اسفنجی با او دوست میشود، پلانکتون واقعا از داشتن یک دوست لذت میبرد و به نظر میرسد که برای لحظاتی از نقشههای همیشگیاش دست کشیده است.
اما خیلی زود به عادت همیشگیاش برای دزدیدن فرمول مخفی برگر خرچنگی بازمیگردد. اگرچه در نهایت همچنان نقش منفی ماجرا را دارد، اما این قسمت به او ابعادی انسانیتر و چندلایهتر میبخشد و نشان میدهد که شخصیت او فراتر از یک دزد ساده است. این اپیزود با ظرافت به بیننده القا میکند که ممکن است در پشت نقشههای پلید پلانکتون، نوعی تنهایی یا نیاز به ارتباط واقعی نهفته باشد.
این قسمت همچنین یکی از موسیقیهای نمادین و بهیادماندنی کل سریال باب اسفنجی را در خود دارد و به همین دلیل از پرحافظهترین و پرارجاعترین اپیزودها به شمار میرود. منظور از این آهنگ معروف، ترانهی “F.U.N.” است که باب اسفنجی و پلانکتون آن را با هم میخوانند؛ هرچند هر یک برداشت متفاوتی از «تفریح» دارند — باب اسفنجی دربارهی دوستی و شادی میخواند، در حالی که پلانکتون از تسلط بر دنیا و نابود کردن چیزها سخن میگوید.
همین تضاد، صحنه را هم خندهدار و هم تأملبرانگیز میکند و نشان میدهد که پلانکتون میتواند شخصیت دلسوز و خوبی باشد، اگر فقط بتواند از دزدیدن فرمول برگر خرچنگی دست بکشد. این لحظه بهزیبایی شکاف میان ذات شیطنتآمیز و نیاز عاطفی پلانکتون را به تصویر میکشد و بهنوعی یکی از نقاط اوج شخصیتپردازی اوست.
۹. !Plankton
فصل ۱، اپیزود ۳b
اولین حضور شخصیت پلانکتون در سریال جایی است که او تلاش میکند یک کرابی پتی (همبرگر معروف رستوران خرچنگی) را بدزدد. ابتدا پلانکتون بهصورت مستقل اقدام میکند و سپس سعی دارد با کنترل ذهن باب اسفنجی به هدفش برسد. این نخستین حضور پلانکتون بسیار بهیادماندنی است چون صحنهای دارد که کرابی پتی انگار بهتنهایی به سمت در فرار میکند، اما در نهایت آقای خرچنگ آن را بلند میکند و پلانکتون را زیر آن نشان میدهد که در تلاش برای دزدیدن همبرگر و بردنش برای آزمایش است.
این پاراگراف میگوید که هرچند این قسمت پلانکتون را بهعنوان یک شرور غیرقابل بخشش نشان میدهد، اما او همزمان نقش طنز و سرگرمی را هم ایفا میکند. از همین نخستین حضورش مشخص است که پلانکتون هر کاری میکند تا به فرمول مخفی کرابی پتی دست پیدا کند و نشان میدهد تا چه حد برای رسیدن به هدفش مصمم است. با این حال، در آن زمان بیشتر فقط یک شرور ساده بود و شخصیتش تا فصلهای بعد بیشتر توسعه نیافته بود. تلاشهای دزدیدن پلانکتون بعدها تبدیل به یکی از بامزهترین شوخیهای تکرارشونده در سریال باب اسفنجی شد.
۸. The Fry Cook Games
فصل ۲، اپیزود ۳۹b
هرچند پلانکتون در معنای معمولی نقش ویلن اصلی را ندارد، اما باعث شروع و تشدید درگیری داستان میشود. وقتی باب اسفنجی آماده میشود تا در مسابقات سرآشپزهای سرخکردنی شرکت کند، پلانکتون پاتریک را استخدام میکند تا رقیب باب اسفنجی شود. این اتفاق ناشی از یک اختلاف قبلی بین باب اسفنجی و پاتریک است. در این قسمت، پلانکتون به شکلی متفاوت دیده میشود و بهعنوان یک رقیب واقعی برای رستوران کرستی کراب نشان داده میشود، نه صرفا یک صاحب رستوران شکستخورده.
پلانکتون و آقای خرچنگ در مسابقات سرآشپزها دشمنی قدیمی دارند که باعث میشود رابطهشان عمق بیشتری پیدا کند. بیشتر طنز این قسمت از رقابت شدید بین باب اسفنجی و پاتریک برای برنده شدن در مسابقات ناشی میشود، اما دلیل اصلی این درگیری پلانکتون است که نقش مهمی در پیشبرد داستان دارد. بهترین بخش قسمت وقتی است که باب اسفنجی و پاتریک آشتی میکنند و دیگر با هم نمیجنگند، در نتیجه هم پلانکتون و هم آقای خرچنگ نمیتوانند به خواستهشان برسند.
۷. Imitation Krabs
فصل ۲، اپیزود ۲۴b
وقتی پلانکتون یک ربات از آقای خرچنگ میسازد تا کارکنان رستوران کراستی کراب را فریب دهد و راز فرمول را بدزدد، گرفتار مشکلاتی میشود. حضور پلانکتون در این قسمت جالب است چون نشان میدهد تا چه حد حاضر است برای رسیدن به هدفش تلاش کند، حتی اگر لازم باشد ساعتها وقتش را با باب اسفنجی بگذراند.
پلانکتون تقریبا موفق شده بود فرمول را بدزد، اما بهخاطر یک سیستم خودتخریبی ناخواسته که خودش در ربات خرچنگ گذاشته بود، نقشهاش شکست خورد. از جالبترین و بهیادماندنیترین لحظات پلانکتون در این قسمت، عصبانیت و ناامیدیاش بود، مخصوصا وقتی متوجه شد این سیستم خودتخریبی یک اشتباه بزرگ در طراحی ربات بوده و باعث خراب شدن نقشهاش شده است.
۶. Band Geeks
فصل ۲، اپیزود ۳۵b
اگرچه این اپیزود از کارتون باب اسفنجی بیشتر به خاطر یکی از جملات طنزآمیز پاتریک شناخته شده، اما برای شخصیت پلانکتون هم قسمت خوبی است. هرچند پلانکتون زیاد در این قسمت حضور ندارد، اما حضورهایش بسیار به یادماندنی است. مهمترین لحظهاش وقتی است که اختاپوس وضعیت پیشرفت اعضای گروه موسیقیاش را بررسی میکند و پلانکتون مهارتش در نواختن هارمونیکا را نشان میدهد، جایی که با حرکات بالا و پایین هارمونیکا نتهای مختلفی مینوازد.
پلانکتون در پایان قسمت از شدت خستگی روی زمین میافتد. این لحظه کوتاه اما بسیار بامزهترین بخشهای قسمت است. همچنین این یکی از اولین مواقعی است که پلانکتون در نقش غیر شرور ظاهر میشود. دیدن پلانکتون به عنوان یک شخصیت مکمل بامزه و بدون تلاش برای دزدیدن فرمول کریبی پتی، خراب کردن رستوران کراستی کراب یا اجرای نقشههای شیطانی برای تسلط بر بیکینی باتم، تجربهای تازه و جالب است. این بخش نشان داد که پلانکتون صرفا یک شخصیت بامزه و طنز در سریال است.
۵. Friend Or Foe
فصل ۵، اپیزود ۸۱
این قسمت داستان ریشهای رابطه بین پلانکتون و آقای خرچنگ را نشان میدهد و هر دو شخصیت را به شکلی کاملا جدید معرفی میکند. هر کدام نسخهی خودشان از اتفاقات گذشته را دارند، اما واضح است که زمانی به شدت به یکدیگر اهمیت میدادند تا اینکه یک اختلاف بزرگ باعث جداییشان شد. این موضوع لایهای عمیقتر به داستان پلانکتون اضافه میکند و توضیح میدهد چرا او اینقدر به فرمول مخفی علاقهمند است.
هرچند این قسمت با رفتارهای معمول پلانکتون به پایان میرسد، نشان میدهد که ممکن است روزی این دو (پلانکتون و آقای خرچنگ) آشتی کنند. این قسمت اهمیت ویژهای دارد چون یک قسمت ویژه از سریال باباسفنجی است که به طور جداگانه روی دیویدی منتشر شد. همچنین با توجه به فیلم پلانکتون که در سال ۲۰۲۵ عرضه میشود، این قسمت نشان داد پلانکتون شخصیت محبوب و قدرتمندی است که شایسته یک قسمت ویژه و فیلم اختصاصی خودش است.
۴. Krusty Krab Training Video
فصل ۳، اپیزود ۵۰b
این قسمت به شکل یک ویدیوی آموزشی برای کارکنان آینده رستوران کراستی کراب ساخته شده و در آن نحوه انجام کارها و نکات هشداردهندهای مثل مراقبت از دزدیده شدن دستور پخت مخفی کراستی کراب آموزش داده میشود. پلانکتون در بخشی کوتاه از ویدیو حضور دارد که تلاش میکند یک کرابی پتی بدزدد اما خیلی سریع ناکام میماند.
این حضور کوتاه اما بهیادماندنی نشان میدهد پلانکتون چقدر شخصیت جذابی است؛ به طوری که فقط با چند ثانیه حضور در یک قسمت، تاثیری ماندگار بر جا میگذارد. همچنین مشخص میکند پلانکتون چنان بخش مهمی از داستانهای کراستی کراب محسوب میشود که یک بخش کامل از ویدیو به رفتارهای او اختصاص یافته است. این موضوع به طنز ماجرا افزوده و نشان میدهد که پلانکتون شاید بزرگترین تهدید برای کراستی کراب باشد، حتی اگر همیشه شکست بخورد.
۳. Plankton’s Army
فصل ۳، اپیزود ۵۸b
وقتی پلانکتون تلاش میکند اعضای خانوادهاش را برای کمک به سرقت فرمول مخفی جذب کند، متعجب میشود چون آنها برخلاف انتظارش، بیشتر به آدمهای سادهلوح و روستایی شبیهاند و هیچکدام به هوشمندیای که پلانکتون برای خودش قائل است، نیستند. با این حال، نقشهاش موفق میشود، اگرچه فرمولی که پیدا میکند، نسخه تقلبی است. شاید بهیادماندنیترین بخش این قسمت، فاش شدن نام واقعی پلانکتون یعنی «شلدون» باشد که هنوز هم یکی از معروفترین لحظات سریال است.
این قسمت با شکست پلانکتون به پایان میرسد، اما نشان میدهد که او میتواند در نقشههای شیطانیاش موفق شود. این بخش برای کسانی که دوست داشتند ببینند اگر پلانکتون واقعا پیروز میشد چه اتفاقی میافتاد، لحظه جالب و کوتاهی بود. دیدن این لحظه خوشحالکننده برای پلانکتون در سریال که بالاخره فکر میکرد موفق شده، حتی اگر بهخاطر خویشاوندانش نبوده باشد، جذاب بود.
۲. The Algae’s Always Greener
فصل ۳، اپیزود ۴۱a
پلانکتون ناراضی با استفاده از اختراعی به نام «transmogrifier» زندگیاش را با آقای خرچنگ عوض میکند و صاحب رستوران کراستی کرب میشود. او فکر میکند که زندگی به عنوان مالک موفق کراستی کرب عالی خواهد بود، اما وقتی به سر کار میرود متوجه میشود اوضاع آنطور که انتظار داشت نیست. در همین زمان، آقای خرچنگ تلاش میکند فرمول رازآلود کرابی پَتی را بدزدد و پلانکتون با دیدن زندگی از زاویه دیگر درمییابد که از جایگاه جدیدش راضی نیست.
او درمییابد که این زندگی آنطور که تصور میکرده نیست و یاد میگیرد بیشتر از زندگیاش لذت ببرد. این اپیزود خاصی است چون یکی از معدود دفعاتی است که پلانکتون دنبال فرمول مخفی نیست. بسیاری از طرفداران در این قسمت به پلانکتون همدردی کردند، چون او درس ارزشمندی گرفت. او بعضی جنبههای زندگیاش را که قبلا قدردانشان نبود، پذیرفت و این نشاندهنده رشد شخصیتی نادری برای یک شخصیت منفی در این سریال است.
۱. Best Frenemies
فصل ۴، اپیزود ۷۸b
دشمنان دیرینه، پلانکتون و آقای خرچنگ، برای مقابله با کسبوکاری که هر دو را از نظر مالی تهدید میکند، متحد میشوند. آنها در طول این همکاری موقتی زیاد با هم بحث میکنند، اما در بعضی لحظات مشخص میشود که به نوعی برای هم احترام قائل هستند. وقتی قسمت تمام میشود، به نظر میرسد که از کنار هم بودن لذت میبرند و این ایده را تقویت میکند که آنها دشمنان واقعی و بیرحمی نیستند.
این قسمت یکی از بهترین قسمتهای پلانکتون به شمار میرود، چون او را در نقشی متفاوتتر از بسیاری از قسمتهای دیگر نشان میدهد. دیدن پلانکتون نه به عنوان یک شخصیت شرور، بلکه در قالب یک زوج کمدی نامتجانس با آقای خرچنگ، بعد جدیدی از شخصیت او را به نمایش میگذارد. با توجه به فیلم «پلانکتون» که در سال ۲۰۲۵ عرضه میشود و شاهد همکاری او با باباسفنجی هستیم، این قسمت اصلیترین نمونهای است که به طرفداران نشان میدهد از فیلم چه انتظاری داشته باشند و چرا این فیلم برای شخصیت پلانکتون اینقدر خوب کار میکند.
منبع: Screen Rant
دوست داشتنیترین یوتیوبر گیمر ایران کیه؟ میزگیم با علیرکسا @alirexzam

نظرات