فصل پنجم سریال Stranger Things قرار است پرونده این مجموعه پرطرفدار را برای همیشه ببندد. اگر شما هم از همین حالا نگران جای خالی این سریال نتفلیکس (Netflix) هستید، پیشنهاد می‌کنم به سراغ یک انیمه تاریک و بحث‌برانگیز بروید که ۲۱ سال پیش ساخته شده است. حدود ۹ سال از زمانی که Stranger Things برای اولین بار پخش شد و با فضای نوستالژیک دهه ۸۰ و وحشت مرموز شهرهای کوچک دل هواداران را برد، می‌گذرد.

اما اگر دقیق‌تر نگاه کنیم، داستان این سریال در هسته خود بسیار تاریک‌تر و آزاردهنده‌تر از آن ظاهر جذاب و رنگارنگ است. شخصیت‌های اصلی داستان، یعنی الون (Eleven) و ویل (Will)، با موقعیت‌های هولناکی دست‌وپنج نرم می‌کنند که هیچ کودکی نباید تجربه کند و سریال در طول پخش خود تلاش کرده تا آسیب‌های روحی و ترومای ناشی از این اتفاقات را واکاوی کند. هر دو خط داستانی جذابیت‌های خاص خود را دارند، اما داستان الون در فصل‌های ابتدایی و به‌ویژه تا پایان‌بندی نفس‌گیر بخش اول از فصل ۵، توجه بیشتری را به خود جلب می‌کند.

اگرچه پیش‌زمینه داستانی الون کاملاً نوآورانه نیست، اما ایده مخوف آزمایشگاه دولتی که روی کودکانِ دارای قدرت‌های فراطبیعی آزمایش می‌کند، همچنان لرزه بر اندام می‌اندازد. این ایده به اندازه کافی مرموز است که مخاطب را میخکوب کند و دقیقاً همین‌جا نقطه‌ای است که سریال با یک انیمه دوقطبی و جنجالی شباهت پیدا می‌کند؛ انیمه‌ای که باید در رادار طرفداران Stranger Things باشد، هرچند تماشای آن دل‌وجرئت می‌خواهد.

الفن لید (Elfen Lied): انیمه‌ای واجب برای هواداران «چیزهای عجیب»

کسانی که شیفته خط داستانی الون هستند، باید حتماً نگاهی به انیمه ترسناک الفن لید (Elfen Lied) بیندازند. البته لازم است هشدار دهم: فضای این سریال بسیار تاریک‌تر، خشن‌تر و بی‌پرده‌تر از Stranger Things است، بنابراین حتماً پیش از شروع، هشدارهای محتوایی آن را بررسی کنید.  این انیمه ۱۳ قسمتی که نخستین بار در سال ۲۰۰۴ (۱۳۸۳) – یا ۲۰۰۵ (۱۳۸۴) در آمریکا – پخش شد، شخصیت لوسی (Lucy) را به تصویر می‌کشد؛ عضوی از یک گونه تکامل‌یافته و جهش‌یافته انسانی که در آزمایشگاهی مخوف زندانی شده و مورد آزمایش‌های وحشیانه قرار می‌گیرد.

شباهت لوسی با الون فقط به اینجا ختم نمی‌شود. او نیز دارای قدرت‌های تله‌کینتیک (جابه‌جایی اجسام با ذهن) است – هرچند نحوه عملکرد قدرتش متفاوت است – و موفق می‌شود از آزمایشگاه فرار کند و در نهایت به چند کودک معمولی پناه می‌برد. بدون شک تفاوت‌های بنیادینی هم وجود دارد؛ از جمله خشونت شدیدی که لوسی علیه دیگران اعمال می‌کند و اینکه او پس از فرار دچار اختلال شخصیت و دوگانگی می‌شود. اما با وجود جزئیاتی که داستان Stranger Things و «الفن لید» را از هم جدا می‌کند، فرضیات اولیه آن‌ها آن‌قدر به هم شبیه است که مخاطبان مشترک را جذب کند.

جالب است بدانید این شباهت‌ها اصلاً تصادفی نیست. مت دافر (Matt Duffer)، خالق سریال، در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۵) با نشریه دیلی بیست (The Daily Beast)، صراحتاً از این انیمه به عنوان یکی از منابع الهام‌بخش Stranger Things نام برد. مقایسه این دو اثر یک‌به‌یک نیست، اما «الفن لید» هم داستانی فوق‌العاده است که مقوله تروما و تأثیر آن بر شکل‌گیری شخصیت انسان را بررسی می‌کند. با وجود نظرات متضاد درباره این انیمه که انصافاً بسیار خشن است، به نظرم کاملاً ارزش وقت گذاشتن را دارد.

چرا «الفن لید» با وجود جنجالی بودن ارزش تماشا دارد؟

«الفن لید» انیمه‌ای است که همیشه هدف انتقادات تند قرار گرفته و این موضوع چندان عجیب نیست. این سریال هیچ ابایی از نمایش تاریک‌ترین و سیاه‎ترین بخش‌های داستانش ندارد؛ ویژگی‌ای که برای انیمه‌های دهه ۲۰۰۰ (دهه ۸۰ شمسی) بسیار کمیاب بود. جسارت آن در به تصویر کشیدن موضوعات دشوار باعث شده برخی مخاطبان نتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. البته نقدهای درستی هم درباره نحوه کهنه شدن سریال وجود دارد؛ از نگاهش به شخصیت‌های زن گرفته تا خشونت‌هایی که گاهی بیش‌ازحد اغراق‌آمیز به نظر می‌رسد.

با این حال، این خشونت کاملاً بی‌هدف نیست. داستانی که درباره ترومای عمیق است نباید تلطیف شود یا با سانسور واقعیت را بپوشاند. امتناع «الفن لید» از روتوش کردن واقعیت، آن را قدرتمندتر می‌کند، حتی اگر تماشایش دشوار باشد. این از آن دست آثاری است که شاید بیننده را دچار شوک روحی کند، اما قطعاً ردپای خود را در ذهن باقی می‌گذارد. برای طرفداران Stranger Things که دنبال داستانی آشنا هستند و با فضای سنگین مشکلی ندارند، تماشای این انیمه تجربه‌ای ارزشمند خواهد بود. فقط فراموش نکنید که قبل از شیرجه زدن در دنیای آن، درباره محتوایش تحقیق کنید.

منبع: comicbook