نقد و بررسی فیلم شرور (Wicked) 

جادوگر شهر آز ۱۹۳۹ یکی از مهم‌ترین فیلم‌های هالیوود به شمار می‌رود. اثری که کارگردان‌های بزرگی مانند مارتین اسکورسیزی، دیوید لینچ و اسپایک لی آن را تحسین کردند. شرور اقتباسی از کتابی به همین نام نوشته گریگوری مگویر است.

اقتباس‌های مختلفی تا به حال از دنیای آز ساخته شده‌اند. ولی هیچکدام به اندازه شرور سروصدا نکرده بودند. قبل از این تئاتر موزیکالی بر اساس کتاب روی برادوی رفت که جزو پرفروش‌ترین نمایش‌های نیویورک به شمار می‌رفت. پس این فیلم بهترین فرصت برای واردشدن به دنیای شرور است. در ادامه ویژگی‌های مثبت و منفی فیلم را بررسی می‌کنیم.

محیط هایی زنده و خیره کننده

بیشتر محیط‌های Wicked در مقیاسی واقعی ساخته شده‌اند.

داستان شرور قبل از وقایع جادوگر شعر آز رخ می‌دهد. به همین خاطر دوروتی شخصیت اصلی فیلم اول در آن حضور ندارد. بیشتر روی  اِلفابا (ملقب به جادوگر شرور شهر آز) با نقش‌آفرینی سینتیا اِریوو و گالیندا (آریانا گرانده) تمرکز می‌کند. فیلم بلافاصله با آهنگی از گیلدا به نام کسی برای شرورها سوگواری نمی‌کند، شروع می‌شود. سپس او دوران تحصیلش در دانشگاه شیز با هم‌اتاقیش الفابا را روایت می‌کند.

دانشگاه شیز، جایی خوش‌آب‌ورنگ و پر از قطارها، فواره‌ها و آبشارهای متعدد است. فضاسازی که بیشتر در لایو اکشن‌های دیزنی دیده می‌شود. ولی نکته جالبی که این جا وجود دارد، این است که بعضی از قطارها و محیط‌های شرور واقعا ساخته‌ شده‌اند. سپس با فناوری CGI به آن‌ها شاخ و برگ اضافه کرده‌اند؛ اتفاقی که معمولا در آثار اخیر هالیوود کمتر اتفاق می‌افتد. برای همین در نگاه اول شاید به نظر برسد کل دانشگاه در پرده‌های سبز خلق شده است، ولی این طور نیست.

جادوگری که شرور نیست

ظاهر اولیه الفابا

الفابا برخلاف تصور فردی بدجنس و شرور نیست. بلکه دختری است که به خاطر پوست سبزش در دانشگاه مورد تمسخر و تحقیر قرار می‌گیرد؛ بنابراین مانند لایو اکشن شیطان‌صفت (Maleficent) و کروئلا (Cruella) او ویلن داستان نیست. غیر از ظاهرش مادر الفابا زنی کلاهبردار بود که می‌میرد.‌ به همین خاطر از نظر خانوادگی هم از جایگاه بالایی در جامعه برخوردار نیست.

اثر متفاوتی از جان چو

شخصیت‌های الفابا و گالیندا مکمل یکدیگر هستند.

جان چو کارگردان شرور بیشتر با فیلم دیوانه‌های پولدار آسیایی (Crazy Rich Asians) شناخته می‌شود. با این حال شرور اثری موزیکال و کمدی به شمار می‌آید و نسبت به اثر قبلیش بودجه بیشتری دارد. بسیار طوفانی و پر زرق و برگ شروع می‌شود و با ریتمی تند داستانش را روایت می‌کند.

در شخصیت‌های اصلی داستان اغراق خاصی وجود دارد. از الفابا که معلوم است دختری درس‌خوان و باهوش است که از کمبود اعتمادبه‌نفس رنج می‌برد. گالیندا نیز کاراکتری مانند ریچل مک‌آدامز در دختران بدجنس دارد. در شرور کاراکترهایی که معمولا در فیلم‌های تینیجری به عنوان نیروی مخالف نشان داده می‌شوند. با یکدیگر هم‌اتاقی و دوست می‌شوند. آریانا گرانده استعداد بالایی در خوانندگی دارد. ولی هیچوقت به خوبی از آن به اندازه نقش‌آفرینی در شرور استفاده نکرده است. چون اکثر آهنگ‌هایش خیلی حرفی برای گفتن ندارند

جان چو انگار نقش‌های اصلی را مخصوصا برای اریوو و گرانده انتخاب کرده است. چون هر دو صدای بی‌نظیری دارند. فقط اریوو تجربه بیشتری در بازیگری دارد و در مقابل شرور اولین فیلم بزرگ گرانده محسوب می‌شود. نه در حد اریوو اما نسبت به خود خوب بازی می‌کند.

فیلمی سرگرم کننده

پروفسور بز با صداگذاری پیتر دینکلیج

تماشای دنیای رنگارنگ، بامزه و نامتعارف شیز که همه در حال آوازخواندن و رقصیدن هستند، از جذابیت بصری بالایی برخوردار است. یکی از پروفسورهای فیلم، بز نام دارد که پیتر دینکلیج صداگذاریش را برعهده دارد. حتی سکانس‌هایی بز مانند بقیه آهنگ می‌خواند. همین ویژگی‌ها شرور را به اثری متفاوت تبدیل می‌کند.

هر چه قدر که شرور جلوتر می‌رود، رابطه بین گالیندا و الفابا عمیق‌تر و ملموس‌تر می‌شود. انگار برخلاف تصور آن‌ها شباهت‌های زیادی با یکدیگر دارند. تم کمدی فیلم نیز سمت مفاهیم مهمی مانند رفاقت، عشق و عزت و احترام می‌رود.

قوس شخصیتی الفابا

مادام موریبل؛ مشوق و منتور الفابا

بزرگ‌ترین نقطه قوت شرور نقش‌آفرینی تحسین‌برانگیز سینتیا اریوو است که از آریانا گرانده هم پیشی می‌گیرد. پدر الفابا پس از مرگ مادرش او را طرد می‌کند. سپس توسط دیگران مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد. به همین خاطر دچار نوعی انزجار و کمبود عزت‌نفس می‌شود. ولی کم‌کم به توانایی‌هایش ایمان می‌آورد و به شخصیتی جنگجو تبدیل می‌شود.

الفابا ابتدا با صدای رسای خود پخته‌بودنش را از سایر کاراکترهای داستان نشان می‌دهد. سکانسی که الفابا آهنگ The Wizard and I را می‌خواند، به شدت بیننده را یاد اشک‌ها و لبخندها با بازی جولی اندروز می‌اندازد. با وجود این که همیشه هوای خواهرش نساروز را دارد، اما قوس شخصیتی الفابا در شیز کامل می‌شود. زمانی که استادش مادام موربیل (میشل یو) استعدادش در سحر و جادو را کشف و الفابا را بیشتر تشویق می‌کند که از آن استفاده کند.

شرور قبل از اکران بازخورد جالبی نداشت. خیلی‌ها از حضور گرانده در فیلم انتقاد کرده بودند. اما اگر کمی با دید باز آن را تماشا کنید. متوجه می‌شوید، این اثر یکی از بزرگ‌ترین کارهای او است. اگرچه جاهایی بسیار بدجنس و سکانس‌هایی بسیار مهربان به تصویر کشیده می‌شود.

تفاوت جادوگر شهر آز با شرور

ویلن جادوگر شهر آز (۱۹۳۹)

جادوگر شهر آز به واسطه سال اکرانش دیگر فیلمی مینیمال و بی‌آلایش محسوب می‌شود. بیشتر کاراکترهای فیلم غیر از جادوگر سفیدپوست هستند که به خاطر اقتضای آن دوران است. آن زمان خیلی بازیگرهای سیاه‌پوست نقش پررنگی در سینما نداشتند. به همین خاطر چهره زشت جادوگر شرور غرب (مارگارت همیلتون) بسیاری از بچه‌ها را ترسانده بود.

در ۱۹۷۶ سیدنی لومت این اثر را با بازیگران سیاه‌پوست بازسازی کرد. اما اصلا بازخورد خوبی از مردم و منتقدین دریافت نکرد. پس تنوع نژادی در جهان آز همیشه اهمیت بالایی برخوردار بوده است. جان چو تا حد زیادی توانست تنوع نژادی را فدای کیفیت شرور نکند. موردی که در آثار اخیر هالیود کمتر به چشم می‌خورد؛ زیرا در بیشتر فیلم‌های جدید تبلیغات و شعار متعددی وجود دارد که به مذاق بیننده‌ها خوش نمی‌آید. علاوه بر این بیشتر شخصیت‌ها نقش تریبون‌های سیاسی و تبلیغاتی را دارند. اما خوشبختانه چنین چیزی را در شرور کمتر می‌بینیم.

اگر به فیلم‌های موزیکال علاقه دارید. Wicked شما را ناامید نخواهد کرد. شرور مانند مأموریت غیرممکن دو قسمت دارد. به همین خاطر داستانش را نیمه‌تمام باقی می‌گذارد که باعث می‌شود بیننده را کمی ناامید ‌کند. البته نه به اندازه قسمت آخر مأموریت غیرممکن ولی در حد تلماسه نیز پایان هیجان‌انگیز و حماسی ندارد. چون یک سری از مسائل برطرف نمی‌شود. نظر شما درباره Wicked چیست؟ تماشای فیلم را به چه کسانی پیشنهاد می‌دهید؟

منبع: nytimes

سام صابری و اولین کمپ کویری گیمینگ جهان | ولاگ کویری گیمینگ@samsaberi