۹ دلیل که چرا هری‌پاتر از فیلم‌های ارباب حلقه‌ها سبقت می‌گیرد

هری پاتر یا ارباب حلقه‌ها، انتخاب شما کدام است؟ کمتر کسی پیدا می‌شود که این دو مجموعه‌ی بزرگ را تماشا نکرده باشد، سری فیلم‌های ارباب حلقه‌ها و هری پاتر جز مفاخر سینما محسوب می‌شوند که هرکدام از آن‌ها طرفداران بی‌شماری در سراسر جهان دارند که عاشقانه این مجموعه‌ها را تماشا می‌کنند.

اگر این مطلب تبدیل به یک برنامه‌ی ویدیویی می‌شد، قطعاً همه‌چیز‌ متفاوت‌تر بود، چرا که در‌ آن برنامه می‌توانستم با یکی از دوستان صمیمی خودم، یک بتلِ مقایسه‌ای داشته باشیم، چرا که من خودم به‌شخصِ طرفدار دنیای تالکین هستم ولی دوستم علیرضا خسروی یکی از طرفداران پروپاقرص جهان هری‌ پاتر و جی‌ کی رولینگ است اما چه می‌توان کرد، او کاری از دستش بر نمی‌آید و من می‌توانم برای جهان مورد علاقه‌ی خودم حسابی سنگ تمام بگذارم. از همین شروع کار لازم است، اشاره کنم که مقایسه‌ی این دو مجموعه اصلاً کار آسانی نخواهد بود، چرا که هر یک از این دو جهان، دارای شگفتی‌های خاص خود هستند، طبیعتاً هرکدام از آن‌ها بخش‌هایی دارند که از دیگری متمایز است ولی با این حال هر دو از بهترین آثار سینمای فانتزی جهان محسوب می‌شوند که تغییر دهنده‌ی مسیر مابقی ساخته‌های اینچنینی شده‌اند.

تیتر ابتدایی که مقاله با آن شروع می‌شود، در رابطه با ۹ دلیلی است که چرا مجموعه فیلم‌های Harry Potter با بهره‌وری از The Lord of the Rings شما را شگفت‌زده خواهد کرد. حتماً در ادامه‌ی ماجرا با این ۹ دلیل در مجله بازار آشنا خواهیم شد اما می‌خواهم پیش از اینکه وارد این مباحث بشویم، در رابطه با موازی بودن جهان این دو اثر‌ کمی صحبت کنیم. به‌عنوان مثال گاندلف و دامبلدور، هری و فرودو، سائورن و ولدمورت، دابی و گلوم شخصیت‌های اصلی این دو مجموعه را تشکیل می‌دهند، امکانش هست که این تشابه فقط یک اتفاق رندوم باشد و اصلا ارتباطی به یک‌دیگر نداشته باشند ولی با این حال جای کمی تاْمل وجود دارد و می‌توان راجع‌به او صحبت کرد اما فعلا فرصتش نسیت و باید کم‌کم خودمان را آماده کنیم، چرا که می‌خواهیم به دل یک مطلب هیجان‌ انگیز از دو اثر فاخر سینمای جهان وارد شویم، پس خودتان را برای شروع بررسی ۹ دلیل برای اینکه چرا هری پاتر و ارباب حلقه‌ها شما را شگفت زده خواهند کرد، آماده کنید.

ممکن است اسپویل داشته باشد.

۱. شخصیت‌های اصلی فوق‌العاده

اگر شما می‌خواهید یک اثر ماندگار داشته باشید و مخاطبان‌تان از تماشای آن لذت ببرند، نیاز‌ به بازیگرانی دارید که این کار را برای‌ شما انجام دهند. من راجع‌به این نکته بارها در مطالب مختلف صحبت کرده‌ام، اولین چیزی که مخاطب یک اثر با آن روبه‌رو می‌شود بازیگران آن ساخته هستند؛ پس انتخاب مناسب آن‌ها امری حیاتی خواهد بود. نقش اصلیِ مجموعه فیلم‌های هری پاتر و ارباب حلقه‌ها برعهده‌ی فرودو و هری است، هر دو بازیگر در نقش خود بی‌نظیر عمل کرده‌اند و یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ سینما را به لطف نویسندگان‌شان به وجود آورده‌اند؛ شاید اگر فرد دیگری این نقش‌ها را ایفا می‌کرد، شاهد چنین نقش‌های ماندگاری نبودیم.

در رابطه با مقایسه‌ی هری و فرودو، باید بگویم: هر دو از ماندگارترین نقش‌های سینما محسوب می‌شوند اما هری کمی نسبت به فرودو برتری دارد. هری خود خواسته هرکاری را انجام می‌دهد تا بتواند خودش و بقیه را از دست ولدمورت نجات دهد و به دنیای جادوگران پایان دهد اما فرودو اصلاً چنین شخصیتی ندارد، او بارها در فیلم اعلام می‌کند که ای‌ کاش می‌توانستم برگردم، همچنین وسوسه‌های حلقه روی آن تاثیر می‌گذارد و حلقه را به دست می‌اندازد؛ در جای دیگر هری هیچ باکی از فدا کردن جانش برای دوستانش ندارد ولی بارها پیش می‌آید که فرودو از این کار امتناع می‌کند. با این اوصاف هری‌پاتر اولین برتری خودش را نسبت به ارباب حلقه‌ها در این مقاله مشخص کرد.

۲. شرورهای کاملاً واقعی

بعد از هری و فرودو که نقش‌های مثبت این دو مجموعه را برعهده دارند، در این مرحله به‌سراغ دو شرور اصلی دنیای تالکین و جی کی رولینگ خواهیم رفت. دوست دارم پیش از توضیحات، شما انتخاب کنید که ولدمورت را انتخاب می‌کنید یا سائرون؟ هر دو شخصیت، واقعاً شرورهایی هستند که دست به هر کاری خواهند زد، آن‌ها هیچ ابایی از انجام بدترین کارها و مضحک‌ترین رفتارها ندارند، کشتن و از بین بردن انسان‌ها برای آن‌ها مثل آب خوردن است البته که آن‌ها از این کار و‌ روش لذت می‌برند، درواقع با انجام چنین کارهایی ارضاء می‌شوند. شخصیت سائرون برتری کم‌تری نسبت به ولدمورت دارد، به این خاطر که سائرون یک نیمه خدا محسوب می‌شود اما ولدمورت انسانی است که با تلاش‌های زیاد به این مرتبه رسیده.

ولدمورت انسانی است که با شرورترین کارها خودش را تبدیل به موجودی بی‌رحم می‌کند که هورکراکس‌های متعددی نیز دارد، کارهایی که او انجام داده است در برابر سائرون برتری بیشتری دارد، به‌عنوان مثال ولدمورت بدون کوچک‌ترین مکثی ـــ پدر، عمو و پدربزرگش را می‌کشد، این‌چنین رفتاری نشان از تاریکی درون او می‌دهد. این مسائل را نیز کنار بگذاریم، مجموعه‌ی هری پاتر به شخصیت ولدمورت واقعاً بهای بیشتری داده است اما در ارباب حلقه‌ها خبری از این موضوع نیست. شما در ارباب حلقه‌ها نمی‌دانید که سائرون از کجا می‌آید و چگونه به این درجه از قدرت رسیده است ولی درباره‌ی ولدمورت، این قضایا بالکل فرق می‌کند، چرا که جی کی رولینگ به شخصیت او به‌خوبی پرداخته است و تمام مراحل زندگیَش را در این مجموعه شرح می‌دهد.

۳. آن روی قصه (تاریکی)

در هر دو مجموعه یک بخش کاملاً ساکن است و هیچ‌گاه تغییر نمی‌کند، شما در ارباب حلقه‌ها و هری پاتر بخش تاریک ماجرا را همیشه خواهید دید اما این تاریکی در آن‌ها متفاوت است. در مجموعه فیلم‌های هری پاتر شخصیت‌هایش کاملا دو بُعدی هستند، حال منظور از این حرف چیست؟ به‌عنوان مثال شما هری که نقش یک داستان است را در نظر داشته باشید، او گاهاً با خودش این قضیه را تکرار می‌کند که آیا واقعاً انسان خوبی است؟ علاوه‌بر این هری مدام با شخصیت و اخلاق خودش درگیر است و ثبات آنچنانی‌ای ندارد. این موضوع فقط درباره‌ی هری صدق نمی‌کند بلکه دیگر کاراکتر‌های این مجموعه نیز درگیر چنین وضعیتی هستند.

برخلاف هری پاتر، دنیای تالکین به این شکل نیست، در جهان ارباب حلقه‌‌ها تکلیف شخصیت‌ها و رفتارهای آن‌ها کاملا مشخص است، شما با تماشای این سه‌گانه خواهید فهمید که گاندولف، آراگورن، فرودو و… نقش‌های مثبت را برعهده دارند، همچنین در آن طرف قضیه می‌دانید که سائورون، سارومان، ارک‌ها و… شخصیت‌های بد داستان هستند. شاید این پیچیدگی کاراکترها برای عده‌ای جذاب به‌نظر بیاید اما در نگاه ساده، قطعاً مشخص بودنِ وضعیت شخصیت‌ها دل‌نشین‌تر است. چرا؟ چون مخاطبی که درحال تماشای هری پاتر است، دوست ندارد که شخصیت مورد علاقه‌اش دچار چنین وضعیتی شود که تکلیفش مشخص نباشد.

۴. شخصیت‌های تاثیر گذار زن

جهانی که خالق آن تالکین است، آنچنان بهایی به زنان نداده است، در سه‌گانه‌ی ارباب حلقه‌ها زنی دارای قدرت نخواهید دید، برای خودم این قضیه کاملا جای سوال دارد، چرا هیچ شخصیت زنی با قدرت برابر وجود ندارد البته این طور هم نیست که اصلاً کاراکتر زنی وجود نداشته باشد، مضمون حرف من در مقایسه با سری فیلم‌های هری پاتر است و اِلا که در ارباب حلقه‌ها شخصیت‌های زنی نظیرِ ائووین و آرون هستند که کمک خوبی برای پیروزی در برابر سائورن به آراگورن می‌کنند ولی با این حال دنیای تالکین بیشتر مردسالار نشان داده شده و به آن‌ها در وسعت کامل‌تری نسبت به زنان پرداخته می‌شود.

برخلاف تالکین، جی کی رولینگ کاملا به‌اندازه و درست عدالت را میان شخصیت‌ها برقرار کرده است. اگر مردها دارای قدرت هستند، به‌همان اندازه زن‌ها نیز قدرت دارند؛ شخصیت‌های زن در ارباب حلقه‌ها بیشتر نقش معشوقه را ایفا می‌کنند اما در هری پاتر قضیه فراتر از این‌ها است. به‌عنوان مثال هرمیون گرنجر و پروفسور مک‌گوناگل معشوقه نیستند بلکه نقش‌های اصلی مکمل را برعهده دارند و هویت زنانه‌ی خودشان را به‌نمایش می‌گذارند. علاوه‌بر این گستردگی شخصیت‌های زن در هری پاتر به‌اندازه‌ای است که بتوان چندین نقش را نام برد اما در ارباب حلقه‌ها چنین خبری نیست، آیا شما نام‌های دیگری جز ائووین و آرون به‌خاطر دارید؟

۵. تشکیل دهنده‌ی یک نسل

بیشتر طرفداران مجموعه‌ی هری پاتر با این اثر‌ زندگی کرده‌اند، این موضوع یک امر کاملاً طبیعی است؛ چرا که نوشته‌ی جی کی رولینگ از یک رمان هفت جلدی تبدیل به هشت فیلم سینمایی شده است. این هشت اثر در بازه‌ی زمانی ۱۴ ساله اکران شده‌اند، هر یک از ساخته‌ی هری پاتر خاطراتی را به‌جای گذاشته است که هنوزم آن‌ها را می‌توانیم مشاهده کنیم، نمونه‌ی بزرگ این خاطرات، یک پارک استودیویی بزرگ محسوب می‌شود که علاقه‌مندان به هری پاتر می‌توانند از آن بازدید کنند. علاوه‌بر این پارک، محصولات انبوه دیگری نظیر چوب دستی، شال، کلاه، لباس‌های بلند و… از مجموعه‌ی هری‌پاتر در سراسر جهان برای طرفدارن این اثر تولید شده است.

در خصوصِ این ماجرا، شما شاهد چنین چیزی در دنیای ارباب حلقه‌ها نخواهید بود، هرچند دنیای این سه‌گانه پر از مضامینی است که می‌توان از آن‌ها بهره برد ولی خبری از چنین چیزی نیست. علت آن به‌خاطر مدت زمانی است که این مجموعه‌ها پخش شده‌اند، طبیعتاً اثری که در‌ ۱۴سال با هشت قسمت پخش شده در این قضیه برتری بیشتری نسبت به دیگر ساخته‌ای دارد که کلاً سه قسمت دارد. شاید اگر ارباب حلقه‌ها در تعداد قسمت و مدت زمان پخش با Harry Potter برابر بود، شاهد چنین اتفاقی برای او نیز بودیم اما درحال حاضر چنین خبری نیست و شما نمی‌توانید آنچنان محصولی از جهان خلق شده‌ی تالکین مشاهده کنید.

۶. مدت زمان و پیچیدگی قابل درک

زمان، تعیین کننده‌ی این خواهد بود که کدام اثر جذاب‌تر از دیگری است، از نظر من نوشته‌ی تالکین نسبت به جی کی رولینگ مقدار کوچکی برتری دارد اما این برتری نمی‌تواند دلیلی بر قدرت بیشتر آن اثر باشد. من به‌عنوان طرفدار ارباب حلقه‌ها دنیایی که توسط تالکین خلق شده است را بیشتر می‌پسندم تا جهان هری پاتر، چرا که دنیای این سه‌گانه سنگینی بیشتری نسبت به هری پاتر دارد، برای مثال جنگ‌هایی که در هر قسمت شاهد آن هستیم، به‌خوبی مقدمه چینی شده است و شما به یک‌باره وارد آن نخواهید شد. این موضوع باعث می‌شود تا درک بهتری از وقایعِ رخ داده شده داشته باشید البته این نکته نیز وجود دارد، شاید سنگینی این ماجرا و طولانی بودنِ قسمت‌ها به مذاق خیلی‌ها خوش نیاید.

در پی این موضوع درباره‌ی هری پاتر داستان کمی متفاوت‌تر است، من چون علاقه‌مند به جهان تالکین هستم، ارباب حلقه‌ها را انتخاب می‌کنم اما اگر بخواهیم از نظر آماری به این قضیه نگاه کنیم، نوشته‌ی جی کی رولینگ موفق‌تر است، علت این موفقیت به‌خاطر طیف سنیِ طرفداران هری پاتر خواهد بود، شما می‌توانید در هر سنی این اثر را تماشا کنید، علاوه‌بر این اگر شما تصمیم داشته باشید از میان این دو مجموعه، یکی از آن‌ها را برای کودکان‌تان پخش کنید، به‌احتمال زیاد، هری پاتر را انتخاب خواهید کرد، شاید فکر کنید دلیل این حرفم به‌خاطر جنگ‌ها و خشونتی است که در ارباب حلقه‌ها وجود دارد اما اصلاً چنین چیزی نیست، این حرفم به این خاطر است که نوشته‌ی رولینگ قابل هضم‌تر نسبت به تالکین برای تمامی سنین است.

۷. طراوت و شادبی در‌ لحن

یک اشتباه می‌تواند همه چیز را تغییر دهد، درست مثل کاری که تالکین در‌ ارباب حلقه‌ها انجام داده است. تالکین آن شادبی و طنز را از سه‌گانه گرفته است و خبری از کمدی آنچنانی نیست، یک نواخت بودنِ داستان باعث خواهد شد تا بیننده از تماشا خسته شود. برخلاف میل باطنی باید بگویم این اشکال در ارباب حلقه‌ها وجود دارد که مقصر آن جناب تالکین است، چرایِ این حذف برایم مشخص نیست اگر کمدی در روند داستان مشکل ایجاد می‌کند، پس چرا دنیای هابیت‌ها این‌طور نیست. کمدی که در هابیت‌ها وجود دارد خیلی به‌اندازه و درست است و مخاطب هم از آن راضیت دارد، چون طنز یکی از احتیاجات چنین داستان‌هایی است.

سری مجموعه‌های Harry Potter برعکسِ ارباب حلقه‌ها در یک ریتم منظم و کاملا درست، طنز و کمدی خودش را بدون اضافاتی پیش می‌برد حتی در فیلم شخصیت‌هایی وجود دارد که بیشتر مواقع این امر را به دوش می‌کشند، ران، فرد و جورج نمونه‌‌‌ی خوبی برای مثال در رابطه با این قضیه هستند؛ علاوه‌بر این با پیشرفت داستان این کمدی به مراتب افزایش می‌یابد و مخاطب حس‌ بهتری‌ نسبت به این موضوع دریافت می‌کند، چون می‌داند که داستان قرار نیست با اتفاقات درام یک‌نواخت پیش برود؛ این موضوع دیگر عمل برتری رمان رولینگ در برابر تالکین است.

۸. تنوع بیشتر در شخصیت‌های عجیب و غریب

خلق کردن یک جهان، نیاز به هنر و اندیشه‌ی بالایی دارد که هر دو نویسنده به‌خوبی آن را دارند اما در یک جاهای کوچکی برتری یکی از آن‌ها مشخص خواهد شد. اولین عاملی که می‌تواند این برتری را معلوم کند، به وجود آوردن شخصیت‌های فرعی در‌ کنار کاراکترهای اصلی است. هر دو نویسنده این عمل را به‌خوبی انجام می‌دهند اما رولینگ طور دیگری در این قضیه تخصص دارد. شخصیت‌هایی که جی کی رولینگ در سری مجموعه‌های هری پاتر خالق آن‌ها است، تماماً فکر شده به وجود آماده‌اند، این‌طور نیست که آن‌ها فقط در فیلم حضور داشته باشند.

در‌ اینکه تالکین یک نویسنده‌ی فوق‌العاده است، جای هیچ شکی نیست اما در این مورد ضعیف عمل کرده، شما در ارباب حلقه‌ها شاهد یک شخصیت فرعی نیستید که به‌تنهایی در داستان حضور پیدا کند، کاراکترها بیشتر سواران روهان یا مردان گوندور هستند. در هری پاتر برخلاف ارباب حلقه‌ها شما شاهد انبوهی از شخصیت‌های فرعی با تاثیرگذاری مناسب در داستان هستید، تعدادی از این شخصیت‌ها شامل گلیدروی لاکهارت، دلوروس آمبریچ و پروفسور تریلانی و… می‌شوند که به‌عنوان شخصیت فرعی در هری پاتر حضور پیدا می‌کنند.

۹. مردگان در دو دنیا

پایان هر فیلمی نیاز به یک تراژدی دارد تا احساس مخاطب را درگیر کند، یکی از موضوعاتی که نویسنده می‌تواند این حس را در بیننده ایجاد کند، مرگ است. جی کی رولینگ این عمل را بدون هیچ باکی انجام می‌دهد و هیچ حراسی از این ندارد که شخصیت‌های اصلی داستانش را بکشد. هری پاتر درواقع آوردگاهی برای مرگ و زنده‌ماندن است، اگر شما در داستان کشته شوید، هیچ خبری از بازگشت نیست. سیریوس بلک، سوروس اسنیپ، آلبوس دامبلدور، فرد ویزلی، سدریک دیگوری و ریموس لوپین از شخصیت‌هایی هستند که در مجموعه‌ی هری پاتر می‌میرند و خبری از بازگشت آن‌ها نیست.

تالکین این شجاعت را ندارد و با این ترس باعث می‌شود، مخاطب چنین صحنه‌های احساسی را تجربه نکند. اگر شما در خاطر دارید، بگویید که کدام شخصیت اصلی در ارباب حلقه‌ها کشته می‌شود یا می‌میرد. تالکین به شخصیت‌های خودش دو جان داده است، این‌طور که اگر برای یک مرتبه کشته شدید، نگران چیزی نباشید چون باز خواهید گشت. این اتفاق باعث خواهد شد، فیلم حالتی آبکی به خود بگیرد، چون نیاز چنین اثراتی با جنگ‌های فراوان کشته شدن تعدادی از شخصیت‌های اصلی است، قطعاً برای مخاطب چنین چیزی قانع کننده نخواهد بود که هیچ یک از شخصیت‌های اصلی درون فیلم کشته نشود.

بالاخره به انتهای این رقابت رسیدیم، تا اینجا ۹ دلیل که چرا هری پاتر و ارباب حلقه‌ها همه را شگفت زده خواهد کرد را بررسی کردیم. برخلاف میل خودم، باید اعلام کنم که مجموعه‌ی مورد علاقه‌ام در‌ برابر هری پاتر شکست خورد ولی این دلیل نخواهد شد که من آن را دوست نداشته باشم. چیزی که باعث شکل‌گیری علاقه خواهد شد، آنچنان ارتباطی با این موضوع ندارد، پس من عاشقانه طرفدار ارباب حلقه‌ها خواهم ماند و از این موضوع هم با اینکه در برابر هری پاتر و جی کی رولینگ شکست خورده‌ام ‌‌پشیمان نیستم البته این شکست را قبول نمی‌نمایم چرا که این مطلب، یک اثر ترجمه‌محور بوده است.

دوست‌داشتنی‌ترین یوتوبر گیم ایران کیه؟ میگزیم با عیلرکسا Alirexzam@