محبوبیت مداوم و چند دهه‌ای انیمیشن باب اسفنجی شلوار مکعبی (SpongeBob SquarePants) همیشه کمی گیج‌کننده به نظر می‌رسد. طرح اصلی و ظاهر انیمیشن سریالی استیون هیلنبرگ (Stephen Hillenburg) که در سال ۱۹۹۹ ساخته شد، کاملاً سورئال یا فراواقعی است. داستان آن در اعماق دریا جریان دارد و همه شخصیت‌ها موجودات دریایی هستند؛ اما جلوه بصری و موسیقی متن انیمیشن، حال و هوای عجیب هاوایی دهه ۶۰ میلادی را دارد.
با وجود این‌که همه چیز در زیر آب اتفاق می‌افتد، فیزیک کارتونی انیمیشن اجازه می‌دهد که آتش روشن شود و جاذبه مانند دنیای واقعی عمل کند؛ چیزی که حال و هوایی رویاگونه و غیرواقعی به ماجرا می‌دهد. شخصیت اصلی یعنی باب، یک اسفنج دریایی است؛ اما ظاهری شبیه به اسفنج‌های آشپزخانه دارد و با دست و پای باریک انسان‌مانند راه می‌رود.
صداپیشگی باب اسفنجی را کمدین معروف، تام کنی (Tom Kenny)، بر عهده دارد. این قهرمان شاد و کودک صفت، عاشق شغلش به‌عنوان سرآشپز سرخ‌کن در رستوران آقای خرچنگ است. رئیس او یعنی آقای خرچنگ (با صدای کلنسی براون)، مردیست که وسواس شدیدی نسبت به پول دارد و صاحب یک فرمول مخفی برای درست کردن بهترین همبرگر یا همان «کربی پتی‌ها» است.
آقای خرچنگ در رقابتی همیشگی با شروری به نام پلانکتون (با صداپیشگی مستر لاورنس) قرار دارد؛ کسی که تمام عمرش را صرف تلاش برای دزدیدن دستور تهیه همبرگر آقای خرچنگ کرده است. در زندگی باب اسفنجی، نوعی اندوه دوردست و پنهان وجود دارد؛ این‌که او یک کارگر کم درآمد، در خدمت سیستمی سرمایه‌دار و بی‌تفاوت است که فست‌فود می‌فروشد و آشکارا هیچ آرزویی فراتر از آن ندارد.
اما باب اسفنجی با آن معصومیت بی‌پایان و روحیه همیشه شادش، دل همه را به دست می‌آورد. او همه را دوست دارد، با همه مثل دوست رفتار می‌کند و تقریباً به همه چیز می‌خندد. چشمان درشت و گردش باعث می‌شوند تا همیشه مشتاق و خوش‌بین به نظر برسد؛ حتی وقتی که دنیای اطرافش بی‌معنا و گاه بی‌رحم است.
معصومیت باب اسفنجی اغلب شبیه رفتار یک کودک است. اما آیا او واقعاً یک بچه به حساب می‌آید؟ باب اسفنجی دست‌کم به‌قدری بزرگ شده که بتواند به‌عنوان سرخ‌کن در یک رستوران کار کند؛ اما رفتارش بیشتر شبیه یک دانش‌آموز دبستانیست. شاید لازم باشد کمی تحقیق کنیم تا بفهمیم سن واقعی این اسفنج چقدر است.
تاریخ تولد واقعی باب اسفنجی چیست؟
در قسمت «زمان خواب» (Sleepy Time) که در تاریخ ۱۷ ژانویه ۲۰۰۰ (۲۷ دی ۱۳۷۸) پخش شد، اطلاعات کمی درباره مشخصات حیاتی باب اسفنجی به دست آمد؛ جایی که بینندگان توانستند نگاهی دقیق به گواهی‌نامه رانندگی او بیندازند. برای مثال، او تنها چهار اینچ (حدود ۱۰ سانتی‌متر) قد دارد؛ به این معنا که همه موجودات دریایی در این انیمیشن، در ابعادی بسیار کوچک و در حد جانداران برکه‌ای هستند.
همچنین در بخش مشخصات ظاهری آمده که او موی زرد دارد؛ در حالی‌که باب اسفنجی به وضوح یک اسفنج بدون مو است. نکته مهم‌تر این است که گواهی‌نامه به وضوح تاریخ تولد باب اسفنجی را ۱۴ ژوئن ۱۹۸۶ (۲۴ خرداد ۱۳۶۵) اعلام می‌کند. با توجه به تاریخ پخش قسمت زمان خواب، او در آن زمان فقط ۱۳ ساله بوده است.
علاوه بر این، گواهی‌نامه رانندگی باب شباهت زیادی به گواهی‌نامه‌های ایالت کالیفرنیا دارد؛ در حالی‌که طبق قوانین واقعی، کسی قبل از ۱۶ سالگی نمی‌تواند گواهی‌نامه کامل بگیرد. بنابراین، به‌نظر می‌رسد که قوانین رانندگی در بیکینی باتم کاملاً خاص و متفاوت هستند و یا شاید هم این شهر در ناحیه‌ای رادیواکتیو قرار دارد!
البته، این گواهی‌نامه، در یک سکانس رویایی نشان داده می‌شود. در اوایل انیمیشن، باب اسفنجی رویای یادگیری رانندگی را داشت؛ اما هنوز در امتحان رانندگی قبول نشده بود. بنابراین کاملاً ممکن است که باب اسفنجی در سالی متفاوت به دنیا آمده باشد. در واقع، وقتی گواهی‌نامه‌اش در قسمت «دورهمی دخترانه» (Girls’ Night Out) که در ۴ نوامبر ۲۰۱۸ (۱۳ آبان ۱۳۹۷) پخش شد، دوباره نمایش داده می‌شود، تاریخ تولد او حذف شده است. با این حال، با توجه به علاقه شدید شخصیت باب اسفنجی به همبرگر و رانندگی، به نظر می‌رسد که سن ۱۳ سالگی منطقی‌ترین گزینه برای او باشد.
البته باب اسفنجی چندین بار گواهی‌نامه‌هایی را دریافت کرد که در خواب نبودند؛ اما یکی از شوخی‌های همیشگی انیمیشن، این است که باب هرگز نتوانست آن گواهی‌نامه‌ها را برای مدت طولانی نگه دارد. اغلب یک مسئله پیچیده و بوروکراتیک سد راهش می‌شد. جالب است که باب اسفنجی در خانه خودش زندگی می‌کند، سر کار می‌رود و مثل کسی که بالای ۱۸ سال است، مالیات می‌دهد. ممکن است باب در دوران مدرسه راهنمایی تلاش کرده باشد تا از والدینش مستقل شود و یا حتی واقعاً یک نابغه به حساب بیاید. البته اگر باب اسفنجی در سال ۱۹۸۶ به دنیا آمده باشد، یعنی یک جوان متولد دهه هشتاد میلادی است که در سال ۲۰۲۶، ۴۰ ساله می‌شود.
بررسی سن عقلی باب اسفنجی
پخش انیمیشن باب اسفنجی شلوار مکعبی در تاریخ ۱ می ۱۹۹۹ (۱۱ اردیبهشت ۱۳۷۸) شروع شد؛ به این معنی که شخصیت اصلی در چند ماه اول فصل اول، فقط ۱۲ سال داشت. اما باب اسفنجی رفتاری مثل یک بچه ۱۲ ساله ندارد. همچنین، قرار است پخش فصل شانزدهم این انیمیشن به زودی آغاز شود که یعنی باب اسفنجی در آن باید نزدیک به ۳۹ سال داشته باشد.
شخصیت باب قطعاً مثل یک فرد ۳۹ ساله رفتار نمی‌کند. با توجه به علاقه زیادش به چیزهای کودکانه مثل حباب‌ها، همبرگرها، عروسک‌ها و ماشین‌ها، باب بیشتر مثل یک کودک ۷ ساله بسیار پرشور رفتار می‌کند. با این حال، در موارد نادری، او به‌طور کامل می‌داند که یک بزرگسال در دنیای بزرگسالان است؛ به خصوص در هنگام کار، او مانند یک حرفه‌ای رفتار می‌کند.
وب‌سایت Odyssey Online نگاهی دقیق به شخصیت باب اسفنجی انداخته و نتیجه گرفته که او ممکن است به چندین اختلال روانی مبتلا باشد. یکی از موارد قابل توجه این است که او گاهی وارد حالت‌های فراموشی گریز (dissociative fugue) می‌شود؛ حالاتی که در آن‌ها خودش را موجودی دیگر مثل عروس دریایی، تصور می‌کند.
همان‌طور که از انرژی بی‌پایانش پیداست، باب اسفنجی اغلب دچار دوره‌های شیدایی می‌شود. بسیاری از افراد احتمالاً متوجه شده‌اند که او علائمی مشابه اختلال بیش‌فعالی همراه با نقص توجه (ADHD) دارد؛ چون خیلی راحت حواسش پرت می‌شود و نمی‌تواند تمرکز کند. برای نمونه، در قسمت «تعویق» (Procrastination) که در تاریخ ۱۹ اکتبر ۲۰۰۱ (۲۷ مهر ۱۳۸۰) پخش شد، او به سختی می‌تواند انشایی با عنوان «چه کارهایی نباید هنگام چراغ قرمز انجام داد» را تمام کند. بنابراین ممکن است که سن باب اسفنجی معقول باشد، اما چندین مشکل شخصیتی و روانی باعث شده‌اند که رفتار او شبیه به یک کودک به نظر برسد.
اما همان‌طور که گفته شد، طرفداران باب اسفنجی او را به خاطر معصومیت بی‌قید و شرطش دوست دارند. او موفق شده بدون مشکل خاصی به تنهایی زندگی کند (البته به جز مسائل عجیب کارتونی مثل آتش‌سوزی‌ها و انفجارها) و همیشه هم به موقع سر کار حاضر می‌شود. اگر باب اسفنجی واقعاً دچار اختلالاتی مثل بیش‌فعالی، دوره‌های شیدایی و فاصله‌گیری روانی (dissociation) باشد، به نظر می‌رسد که نیاز چندانی به حمایت بیرونی ندارد. کاملاً ممکن است که او در آغاز فصل شانزدهم، ۳۹ ساله باشد. ضمن این‌که با در نظر گرفتن چرخه زندگی واقعی یک اسفنج دریایی در دنیای طبیعی، شاید در ظاهرش جوان به نظر برسد.
یک اسفنج دریایی چقدر عمر می‌کند؟
با این‌که باب اسفنجی موجودی انسان‌واره است، آناتومی یک انسان را ندارد. او یک اسفنج دریاییست؛ بنابراین، روند پیری او هم باید مانند یک اسفنج دریایی باشد. همان‌طور که مشخص است، اسفنج‌های دریایی می‌توانند عمری بسیار طولانی داشته باشند. آن‌ها از قدیمی‌ترین جانوران روی زمین هستند و برخی از فسیل‌هایشان به ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیون سال قبل بازمی‌گردد. چون اسفنج‌های دریایی، بافت یا اندام‌های داخلی ندارند، بسیار سازگار هستند و می‌توانند تغییرات شدید محیطی را تحمل کنند.
بر اساس وب‌سایت TheSea.com، اگر شرایط محیطی ایده‌آل باشد، اسفنج‌های دریایی می‌توانند چند قرن یا حتی چند هزار سال عمر کنند. حتی شواهدی وجود دارد که یک اسفنج دریایی بشکه‌ای غول‌پیکر، بیش از ۲۰۰۰ سال عمر کرده است. علاوه بر این، برخی از گونه‌های اسفنج که در سواحل کانادا کشف شده‌اند، ممکن است تا ۹۰۰۰ سال سن داشته باشند.
البته، اسفنج‌های دریایی، معمولاً ساکن هستند؛ به این معنا که بیشتر اوقات به یک سطح سخت مانند یک صخره یا شیء ثابت می‌چسبند و در همان‌جا باقی می‌مانند. تنها در مرحله لاروی است که آن‌ها متحرک هستند و می‌توانند به طور مستقل حرکت کنند. بدون شک باب اسفنجی یک موجود متحرک است؛ چون می‌تواند راه برود و حتی ماشین براند. این کاملاً ممکن است که گونه باب اسفنجی هزاران سال عمر کند و این‌که او، چه در ۱۲ سالگی و چه در ۳۹ سالگی، هنوز آن‌قدر بالغ نشده که مانند اسفنج‌های واقعی در دوران بلوغ، خودش را به یک سطح صخره‌ای بچسباند.
او به قدری بالغ هست که بتواند پشت گریل کار کند و یا گواهی‌نامه رانندگی بگیرد؛ اما در مقیاس طول عمر یک اسفنج، هنوز یک کودک است. اگر باب اسفنجی یک انسان بود، در ۱۳ سالگی تازه وارد دوران نوجوانی می‌شد. اما اگر قرار باشد ۹۰۰۰ سال عمر کند، سن ۱۳ سالگی عملاً هنوز دوران نوزادی‌اش محسوب می‌شود.
او مثل شخصیت گروگو از سری مندلورین (The Mandalorian) رشد می‌کند؛ موجودی که برای قرن‌ها، همچنان رفتاری کودکانه دارد. ممکن است که باب اسفنجی هنوز هزاران سال زندگی را پیشِ روی خود داشته باشد. او در دنیای باب اسفنجی شلوارمکعبی در واقع فقط یک لارو در آغاز راهِ رشد است.
نظر شما درمورد این مطلب چیست؟ به نظر شما باب اسفنجی می‌تواند چند ساله باشد؟ دیدگاه خود را از طریق کامنت با تیم بازار و دیگران به اشتراک بگذارید.
منبع: Slashfilm
دوست داشتنی‌ترین یوتیوبر گیمر ایران کیه؟ میزگیم با علیرکسا @alirexzam
نظرات