با وجود گسترش مجموعه هری پاتر (Harry Potter)، در قالب‌های گوناگون تا سال ۲۰۲۵، این کتاب‌های هری پاتر بودند که برای اولین بار جادوی واقعی این جهان را به مخاطبان معرفی کردند. امروزه راه‌های زیادی برای تجربه این داستان‌ها وجود دارد؛ از نسخه‌های مصور گرفته تا کتاب‌های صوتی، همه‌چیز فراهم شده تا هر مخاطبی به سبک خودش وارد دنیای جادویی هاگوارتز شود.
اگر به تازگی وارد دنیای جادویی هری پاتر شده‌اید، شروع کردن ممکن است کمی گیج‌کننده به نظر برسد. برای کسانی که با خواندن این کتاب‌ها و دیدن فیلم‌هایشان بزرگ شده‌اند، ترتیب مطالعه بدیهی است، اما اگر مثلا فقط نسخه دست دومی از یکی دو کتاب در اختیار دارید، شاید اصلا ندانید باید از کجا آغاز کنید. امروزه حتی آثار فرعی‌ای خارج از مجموعه اصلی منتشر شده‌اند که برخی به نمایشنامه تبدیل شده‌اند و برخی هم به سری فیلمی کاملا جدید. برای همین، ما یک راهنمای سریع و ساده آماده کرده‌ایم تا به شما کمک کند کتاب‌های هری پاتر را به ترتیب درست بخوانید.
اگر فقط به مجموعه اصلی نگاه کنیم، هفت کتاب هری پاتر اثر جی.کی. رولینگ وجود دارد. این‌ها همان رمان‌هایی هستند که فیلم‌های اصلی هری پاتر (که در واقع هشت فیلم بودند) بر اساس آن‌ها ساخته شده‌اند. خارج از این مجموعه اصلی، رولینگ سه کتاب فرعی هم منتشر کرده که با عنوان «متون کتابخانه هاگوارتز» شناخته می‌شوند. علاوه بر این، هرچند دقیقا کتاب محسوب نمی‌شود، نمایشنامه‌ای به نام هری پاتر و کودک نفرین‌شده نیز وجود دارد که هم‌اکنون روی صحنه تئاتر اجرا می‌شود.
ترتیب خواندن کتاب‌های هری پاتر
در ادامه، مجموعه کتاب‌های هری پاتر را به دو بخش تقسیم کرده‌ایم: رمان‌های اصلی هری پاتر و مطالعات جانبی. مجموعه اصلی، داستان هری پاتر و دوستانش را در طول هفت سال حضورشان در هاگوارتز روایت می‌کند، در حالی که مطالعات جانبی شامل آثار دیگری است که جی.کی. رولینگ خارج از خط زمانی اصلی نوشته است.
۱. Harry Potter and the Sorcerer’s Stone
اولین کتاب از مجموعه هری پاتر،«هری پاتر و سنگ جادو» است. این کتاب که در سال ۱۹۹۷ منتشر شد، آغاز سفر هری به دنیای جادوگری را روایت می‌کند.
داستان با زندگی سخت هری نزد خاله و شوهرخاله‌اش، خانواده دورسلی، شروع می‌شود؛ جایی که او در کمد زیر پله‌ها زندگی می‌کند. اما همه چیز زمانی تغییر می‌کند که نامه‌هایی مرموز از مدرسه هاگوارتز دریافت می‌کند که نشان می‌دهند او برای تحصیل در مدرسه جادوگری پذیرفته شده است. در این رمان، خواننده برای نخستین بار با دنیای جادویی آشنا می‌شود؛ همراه با هری که سال اولش را در هاگوارتز آغاز می‌کند. همچنین این کتاب اولین بار است که شخصیت‌های مهم مجموعه مانند دامبلدور، هگرید، هرماینی، ران و دیگران معرفی می‌شوند.
۲. Harry Potter and the Chamber of Secrets
در کتاب دوم مجموعه، شخصیت هری نسبت به گذشته آگاه‌تر و مستقل‌تر شده است. پس از گذراندن تعطیلات تابستانی دور از هاگوارتز، هری نگران می‌شود چون هیچ نامه‌ای از دوستانش دریافت نکرده است. اوضاع زمانی بدتر می‌شود که یک جن خانگی به نام دابی به سراغش می‌آید و تلاش می‌کند مانع بازگشت او به مدرسه شود. در خانه دورسلی‌ها چند اتفاق جادویی رخ می‌دهد که باعث می‌شود هری در اتاقش زندانی شود، اما به کمک دوستانش از آنجا فرار می‌کند و به طرز غیرمعمول (و تقریبا مرگباری) به هاگوارتز بازمی‌گردد.
در مدرسه، هری با تهدیدهایی روبه‌رو می‌شود که دابی درباره‌شان هشدار داده بود. دفترچه‌ای مرموز سرنخی برای درک این وقایع می‌شود و از طریق آن هری و دوستانش سعی می‌کنند بفهمند چه چیزی باعث شده همکلاسی‌هایشان یکی‌یکی به شکل عجیبی بیهوش و بی‌حرکت در راهروهای مدرسه پیدا شوند. هری پاتر و تالار اسرار نخستین معرفی جدی از شخصیت ولدمورت را ارائه می‌دهد و شروعی برای کشف رازهای تاریک‌تری از تاریخ هاگوارتز است.
۳. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban
کتاب «زندانی آزکابان» سومین جلد از مجموعه هری پاتر است، اما از همین‌جا داستان حال‌وهوایی جدی‌تر پیدا می‌کند. هری حالا سیزده ساله شده و در نقطه‌ای قرار دارد که دیگر فقط یک کودک شگفت‌زده از دنیای جادو نیست.
او برای اولین بار با تاریکی واقعی روبه‌رو می‌شود، وقتی که دیمنتورهای آزکابان در قطار هاگوارتز سراغش می‌آیند و شادی اندکش را می‌مکند. با این حال، در همین کتاب برای نخستین‌بار با سیریس بلک آشنا می‌شویم؛ شخصیتی که پیوندی عمیق و غیرمنتظره با هری دارد. «زندانی آزکابان» بیشتر از گذشته به گذشته می‌پردازد؛ با نگاهی به زندگی پدر و مادر هری از طریق دوستان قدیمی‌شان (لوپین، سیریس و ورمتیل). در این بخش، هری بیشتر احساس بلوغ می‌کند و کم‌کم سنگینی واقعیت‌های زندگی‌اش را درک می‌کند.
۴. Harry Potter and the Goblet of Fire
کتاب «جام آتش» نقطه‌ای است که مجموعه هری پاتر از یک داستان نوجوانانه فراتر می‌رود و وارد فضایی جدی‌تر و پیچیده‌تر می‌شود. این تغییر، تا حدی به خاطر افزایش قابل‌توجه تعداد صفحات کتاب است؛ چرا که این جلد تقریبا دو برابر «زندانی آزکابان» حجم دارد.
چهارمین کتاب مجموعه، عمدتا بر «مسابقات سه‌جادوگر» تمرکز دارد؛ رقابتی خطرناک میان سه مدرسه اصلی جادوگری اروپا. با اینکه هری از نظر سنی مجاز به شرکت در این مسابقه نیست، نام او به طرز مرموزی از جام بیرون می‌آید و ناچار است در این چالش‌های مرگ‌بار شرکت کند و جان سالم به در ببرد. در این جلد، شخصیت‌های مهمی مثل «مد-آی مودی»، «سدریک دیگوری» و «چو چانگ» معرفی می‌شوند. علاوه بر آشفتگی‌های تازه در زندگی عاطفی هری، اولین مرگ واقعی و تلخ مجموعه نیز در این کتاب رخ می‌دهد؛ واقعه‌ای که آغازگر فصل تازه‌ای از تاریکی در ادامه‌ی داستان است.
۵. Harry Potter and the Order of the Phoenix
کتاب «محفل ققنوس» پنجمین جلد از مجموعه هری پاتر است و در آن به جنبه‌ای کاملا متفاوت از هری پی می‌بریم. او حالا چهار سال پیاپی با نقشه‌های ولدمورت دست و پنجه نرم کرده و شاهد یک قتل واقعی بوده است. در سن ۱۵ سالگی و آغاز سال پنجمش در هاگوارتز، هری می‌خواهد در مبارزه بزرگ‌تر و جدی‌تر بزرگ‌ترها علیه ولدمورت و مرگ‌خواران شرکت کند.
پس از اتفاقات «جام آتش»، هاگوارتز نیز دستخوش تغییراتی شده و شخصیت نفرت‌انگیز «دلورس آمبریج» وارد داستان می‌شود؛ کسی که به عنوان منفورترین شخصیت سری شناخته می‌شود. وزارت جادو، هری را به پخش «دروغ» متهم می‌کند و هری احساس می‌کند همه علیه او شده‌اند، به‌خصوص وقتی که ارتباطش با ولدمورت بیشتر و بیشتر به نظر می‌رسد. «محفل ققنوس» نقطه عطفی در داستان است، جایی که رویدادهای داخل هاگوارتز به دنیای جادوگران گسترده‌تر کشیده می‌شود. همچنین هری دومین فقدان بزرگ و تاثیرگذار زندگی‌اش را تجربه می‌کند که برای همیشه او را تغییر خواهد داد.
۶. Harry Potter and the Half-Blood Prince
کتاب «شاهزاده دورگه» ششمین جلد از مجموعه هری پاتر است و هری اکنون در سن ۱۶ سالگی وارد اواخر نوجوانی می‌شود. پس از یک سال نسبتا بی‌توجهی از طرف دامبلدور، هری سال تحصیلی جدید را با کمک به رئیس‌هاگوارتز برای بازگرداندن یک استاد قدیمی معجون‌ها آغاز می‌کند.
با حذف تهدید دلورس آمبریج، پروفسور اسنیپ به عنوان استاد دفاع در برابر جادوی سیاه منصوب می‌شود و پروفسور اسلاگ‌ورث جایگزین استاد معجون‌ها می‌گردد. البته دامبلدور اهداف پنهانی دارد و هری بخش زیادی از کتاب را به بررسی خاطرات مختلف گذشته اختصاص می‌دهد، از جمله کشف اطلاعات مهمی درباره سوروس اسنیپ. در «شاهزاده دورگه» بالاخره درمی‌یابیم که چگونه ولدمورت توانست از مرگ بازگردد و مطابق روند دو کتاب قبلی، هری با یک مرگ مهم دیگر مواجه می‌شود که او را در تردید بازگشت از آن قرار می‌دهد.
۷. Harry Potter and the Deathly Hallows
کتاب «هری پاتر و یادگاران مرگ» آخرین جلد از مجموعه هری پاتر است (اگرچه به دو فیلم تقسیم شده ). حالا هری، ران و هرماینی هر سه ۱۷ ساله شده‌اند و بزرگسال محسوب می‌شوند، به این معنی که می‌توانند بدون نگرانی از وزارت سحر و جادو، خارج از هاگوارتز جادوگری کنند.
با دانستن حقیقت درباره ولدمورت، آن‌ها تصمیم می‌گیرند سال آخر تحصیل‌شان در هاگوارتز را رها کنند و ماموریتی را که دامبلدور برای هری گذاشته بود، به تنهایی انجام دهند. این سه دوست در حالی که توسط مرگ‌خواران و وزارت تعقیب می‌شوند، به مکان‌های مختلفی سفر می‌کنند.
در این کتاب، رازهای بیشتری درباره ولدمورت و ارتباط مرموزش با هری فاش می‌شود و برای اولین بار با «Deathly Hallows» آشنا می‌شویم که بخش‌هایی از آن در طول سری وجود داشت. این کتاب با پایانی رضایت‌بخش، داستان هری پاتر را جمع‌بندی می‌کند و تمام گره‌های باز مانده در کتاب‌های قبلی را می‌بندد.
آثار فرعی
اگرچه «The Cursed Child» رسما کتاب نیست، اما به دلیل زمانی که داستان در آن اتفاق می‌افتد، ارزش دارد در این ترتیب خواندن لحاظ شود. این نمایشنامه که توسط جک ثورن، جی. کی. رولینگ و جان تیفنی نوشته شده، داستان را ۱۹ سال پس از وقایع «Deathly Hallows» روایت می‌کند.
داستان حول پسر هری می‌چرخد که مسیر کاملا متفاوتی در هاگوارتز طی می‌کند؛ او به خانه اسلیترین تقسیم می‌شود و دوستی نزدیکی با پسر دراکو ملفوی شکل می‌دهد. این نمایشنامه همچنین نگاهی به هری، هرماینی، ران و جینی بزرگسال دارد که دیدنش برای طرفداران بسیار جذاب است.
علاوه بر این‌ها، خارج از مجموعه‌ی اصلی، سه کتاب فرعی وجود دارند که ارزش خواندن دارند. این کتاب‌ها که به عنوان «کتابخانه‌ی هاگوارتز» شناخته می‌شوند، ارتباط مستقیمی با خط زمانی داستان‌های اصلی هری پاتر ندارند، اما برای آشنایی بیشتر با دنیای جادوگری، بسیار مفید و جذاب‌اند.
برای مثال، کتاب جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها، (Fantastic Beasts) فهرستی جامع از موجودات جادویی دنیای هری پاتر ارائه می‌دهد. این کتاب در واقع به‌صورت یک کتاب درسی نوشته شخصیت خیالی نیوت اسکمندر معرفی شده و به توصیف ویژگی‌ها، زیستگاه‌ها و درجه خطرناک بودن هر جانور می‌پردازد. این کتاب ارتباط مستقیمی با فیلم‌های «جانوران شگفت‌انگیز» ندارد و فقط از نظر نام و شخصیت نویسنده درون‌داستانی با آن‌ها مشترک است.
کتاب مکمل دیگر، «The Tales of Beedle the Bard»که اولین‌بار در رمان یادگاران مرگ معرفی شد؛ مجموعه‌ای از قصه‌های کودکانه دنیای جادوگری. این کتاب شامل داستان‌هایی کوتاه است که جادوگران نسل به نسل آن‌ها را برای فرزندانشان تعریف می‌کردند. شناخته‌شده‌ترین داستان آن، «افسانه‌ی سه برادر» است که نقشی کلیدی در روند داستان یادگاران مرگ دارد. سایر داستان‌ها نیز به شکلی ظریف، آموزه‌هایی اخلاقی و جادویی از دنیای هری پاتر ارائه می‌دهند و دید تازه‌ای به فرهنگ و باورهای جادوگران می‌بخشند.
سومین و آخرین کتاب مکمل در مجموعه‌ی «کتابخانه‌ی هاگوارتز»، «کوئیدیچ در گذر زمان» نام دارد؛ همان‌طور که از عنوانش پیداست، این کتاب نگاهی جامع به تاریخچه بازی کوئیدیچ دارد. در این کتاب می‌توانید با منش و تکامل این بازی محبوب جادوگری آشنا شوید، از چگونگی پیدایش توپ طلایی اسنیچ گرفته تا نقش بلاجرها و موقعیت‌های مختلف بازیکنان در زمین.
در پایان می‌توان گفت که در حال حاضر کتاب جدیدی از مجموعه‌ی اصلی هری پاتر در دست انتشار نیست، اما دنیای جادویی هری پاتر همچنان به گسترش خود در قالب آثار مکتوب ادامه می‌دهد. در ژانویه ۲۰۲۵ اعلام شد که مجموعه‌ای تازه از کتاب‌های مکمل به نام Pocket Potters قرار است منتشر شود. این مجموعه کتاب‌های کوچک، اطلاعاتی سرگرم‌کننده و خلاصه درباره‌ی جنبه‌های مختلف دنیای جادوگری ارائه می‌دهد و قرار است از سال ۲۰۲۵ به بعد وارد بازار شوند.
همچنین نسخه‌ای تصویری و تعاملی از کتاب چهارم، جام آتش (The Goblet of Fire) نیز برای انتشار در اکتبر ۲۰۲۵ اعلام شده که می‌تواند تجربه‌ی متفاوتی از خواندن این داستان کلاسیک را فراهم کند. از طرفی، پس از کناره‌گیری جیم کی (Jim Kay) از تصویرگری مجموعه مصور هری پاتر در سال ۲۰۲۲، هنوز دو جلد نهایی از این نسخه‌ها باقی مانده‌اند.
تاریخ انتشار مشخصی برای آن‌ها اعلام نشده، اما امید است تصویرگر جدیدی انتخاب شود تا این پروژه به پایان برسد. در کنار این موارد، پروژه بزرگ دیگری نیز در جریان است: اقتباس تلویزیونی جدید هری پاتر توسط شبکه HBO، که اخبار مربوط به انتخاب بازیگران سه‌گانه اصلی (هری، رون و هرماینی) نیز تایید شده است.
منبع: IGN
دوست داشتنی‌ترین یوتیوبر گیمر ایران کیه؟ میزگیم با علیرکسا @alirexzam
بررسی های مرتبط
نظرات