بهترین بازیهای ارباب حلقهها که باید طرفداران Lord of the Rings تجربه کنند
مجموعه داستانهای فانتزی جی. آر. آر. تالکین یعنی ارباب حلقهها مدتهاست که الهامبخش طراحان بازیهای ویدئویی بوده است. اولین اقتباس بازی از این مجموعه (هابیت) در سال ۱۹۸۲ عرضه شد و در چهار دههی بعدی، دهها بازی دیگر از این جهان ساخته شد. با اکران سهگانهی سینمایی پیتر جکسون در اوایل دههی ۲۰۰۰، صنعت بازیسازی بیشازپیش به سمت آوردن سرزمین میانه به کنسولها، رایانههای شخصی و موبایلها هجوم آورد. این روند همچنان ادامه دارد و تنها در نیمهی نخست سال ۲۰۲۳، دو عنوان جدید از این مجموعه منتشر شد.
برخی از این بازیها نظر مثبت منتقدان و گیمرها را جلب کردند و برخی دیگر اصلاً در خور نام تالکین نبودند. در این گزارش از مجله بازار، تمام بازیهای ویدئویی اقتباسشده از ارباب حلقهها (چه بر اساس کتابها و چه فیلمها) که در دوران مدرن گیمینگ، یعنی از سال ۲۰۰۲ به بعد عرضه شدهاند، از بدترین تا بهترین رتبهبندی شدهاند.
این رتبهبندی بر اساس میانگین امتیازات منتقدان حرفهای (Metascore) انجام شده است. توجه داشته باشید که برای داشتن امتیاز متاکریتیک، هر عنوان باید حداقل چهار نقد از سوی منتقدان حرفهای دریافت کرده باشد (به همین دلیل بسیاری از بازیهای صرفاً موبایلی، از جمله قهرمانان سرزمین میانه که اخیراً منتشر شده، در این فهرست حضور ندارند). اگر یک بازی روی چند پلتفرم عرضه شده باشد، نسخهای در لیست لحاظ شده که بیشترین تعداد نقد را داشته است.
#۲۴: ارباب حلقهها – گالوم
پلتفرم: پلیاستیشن ۵، سال ۲۰۲۳ (همچنین پلیاستیشن ۴، PC، ایکسباکس سری X/S، ایکسباکس وان)
گالوم ترکیبی از مخفیکاری، اکشن و سکو بازی است که داستانی اورجینال دربارهی این شخصیت را روایت میکند و وقایع آن بین هابیت و یاران حلقه رخ میدهد. منتقدان میگویند که برای لذتبردن از بازی، باید اطلاعات زیادی از دنیای تالکین داشته باشید، اما این تنها مشکل گالوم نیست. واژههایی مانند «کسلکننده» و «خستهکننده» بارها در نقدها تکرار شده است، کنترلهای بازی مشکلدار هستند و مهمترین ایراد، گرافیک ضعیف و پر از باگهای اساسی است. در مجموع، این بازی یک پکیج کامل است: کاملاً فاجعه!
«گالوم احتمالاً بدترین بازی ساختهشده در این جهان مشهور است – نفرتانگیز و بیثبات مثل خود شخصیت اصلی. ایدهی بازی خیلی خوب بود و میتوان دید که سازندگان با منبع اصلی آشنایی کامل دارند اما بازیِ نهایی گرافیک تاریخمصرفگذشته، سکو بازی آزاردهنده، تعداد زیادی باگ و مکانیکهای مخفیکاری ابتدایی دارد.»
#۲۳: ارباب حلقهها: فتح (Conquest)
پلتفرم: ایکسباکس ۳۶۰، سال ۲۰۰۹ (همچنین پلیاستیشن ۳، PC، نینتندو DS)
بازیهای ارباب حلقهها معمولاً در سه دسته قرار میگیرند: (۱) اقتباس مستقیم از کتابهای تالکین، (۲) داستانهای جدید در همان دنیا با الهام از کتابها، (۳) اقتباس از فیلمهای پیتر جکسون. بازی اکشن فتح در گروه سوم قرار میگیرد – هرچند بیشتر شامل عناصری است که از فیلمها حذف شده بودند – و درعینحال از گیمپلی مجموعهی جنگ ستارگان: میدان نبرد (از همان سازنده، استودیوی پاندمیک که منحل شده) تقلید میکند.
باوجود ارتقای موتور گرافیکی برای نبردهای وسیع، همکاری با شرکت Weta Digital برای مدلسازی دیجیتال و استفاده از موسیقی متن و برخی بازیگران فیلمها (بهویژه هوگو ویوینگ در نقش الروند)، پاندمیک نتوانست موفقیت آثار جنگ ستارگان یا فیلمهای جکسون را تکرار کند. منتقدان این بازی را سطحی، کسلکننده و اجراشده باکیفیت پایین دانستند؛ حتی طرفداران دوآتشهی LOTR هم از آن لذت نبردند. «این بازی زشتتر از گالوم و دو برابر خستهکنندهتر از آن هابیت غرغرو یعنی فرودو است. حتی لهکردن هابیتهای چاق با خود سائورون هم نمیتواند احساس ارزان بودن، تنبلی و عقبماندگی این بازی را جبران کند؛ بدترین نوع سوءاستفاده از یک فرنچایز.»
#۲۲: هابیت: پادشاهیهای سرزمین میانه
پلتفرم: iOS، سال ۲۰۱۲
این بازی استراتژیک موبایلی که به طور ظاهری رایگان است، با الهام آزاد از سهگانهی سینمایی پیتر جکسون ساخته شد. پادشاهیها در واقع یک شهرسازی کند با مکانیکهای جنگی ساده است که برای پیشرفت در آن یا باید زمان زیادی صرف کنید یا پول واقعی خرج کنید! منتقدان از جمله پاکت گیمر UK به این نکته اشاره کردند که این بازی در اصل یک نسخه تغییر رنگ داده شده از پادشاهیهای کملوت (عرضهشده در چند ماه قبل) بوده و همین موضوع دلیلی دیگر برای نقدهای منفی و برچسب «سوءاستفادهی بیروح از فرنچایز» شد. بااینحال، بازی در سال اول نزدیک به ۱۰۰ میلیون دلار درآمد داشت، اما در سال ۲۰۱۷ تعطیل شد.
قبل از آن، بستهگسترشی ویرانی اسماگ در سال ۲۰۱۳ منتشر شد و شرکت Kabam در همان سال یک بازی مرورگری PC با عنوان هابیت: ارتشهای عصر سوم هم منتشر کرد که کمتر از یک سال بعد تعطیل شد. «هابیت: پادشاهیهای سرزمین میانه با وعدهی یک شهرسازی استراتژیک شما را جذب میکند، اما بهمحض شروع بازی، لذت آن از بین میرود و شما مجبورید برای پیشرفت مدام جریان ثابت میتریل (پول) به شهرتان تزریق کنید. من عاشق بازیهای شهرسازی استراتژیک و دنیای تالکین هستم — اما از هابیت: پادشاهیهای سرزمین میانه متنفرم.»
#۲۱: ارباب حلقهها: مأموریت آراگورن (Aragorn’s Quest)
پلتفرم: Wii، سال ۲۰۱۰ (همچنین پلیاستیشن ۳، پلیاستیشن ۲)
تعداد کمی از منتقدان این بازی اکشن – ماجرایی کودک پسند از شرکت Warner Bros را پسندیدند؛ اولین عنوان ارباب حلقهها که وارنر پس از گرفتن حقوق اقتباس از EA ساخت. شان آستین و ویگو مورتنسن از جمله بازیگرانی هستند که در این بازی نقشهای فیلم را تکرار کردند. داستان ۱۵ سال بعد شروع میشود؛ اما قصهی آراگورن را بازگو میکند و بازیکنان عمدتاً کنترل آراگورن را در دست دارند (و در بخشهایی کنترل فرودو).
جالب است بدانید نسخه PS2 تقریباً بازی متفاوتی است (هرچند نقد زیادی دریافت نکرده و متاکریتیک مجزا ندارد). آن نسخه حالتهای بازی، زاویه دوربین و مراحل متفاوتی دارد و المانهای نقشآفرینی بیشتری نسبت به نسخههای Wii/PS3 ارائه میدهد. «در نهایت، کاهش اسطورهشناسی غنی و خیالانگیز تالکین به جمعآوری «توکنهای گندالف» واقعاً نوعی بیاحترامی است به یکی از بزرگترین اسطورههای قرن بیستم. حیف که مأموریت آراگورن بهاندازه کافی خوب عمل میکند تا نشان دهد ارباب حلقهها میتواند یک RPG حماسی باشد؛ اما متأسفانه این بازی، آن اثر نیست.»
#۲۰: ارباب حلقهها: یاران حلقه
پلتفرم: ایکسباکس، سال ۲۰۰۲ (همچنین PC، پلیاستیشن ۲، گیم بوی ادونس)
گرچه این بازی کمتر از یک سال پس از اکران فیلم همنامش عرضه شد، اما ارتباطی با فیلم پیتر جکسون نداشت و اقتباسی مستقیم از رمان تالکین بود (فیلمهای بعدی جکسون هر کدام اقتباس ویدئویی جداگانهای توسط EA داشتند، اما تأخیر در تولید باعث شد یاران حلقه چنین فرصتی پیدا نکند).
در این بازی اکشن – ماجرایی سومشخص، بازیکن میتواند کنترل فرودو، آراگورن یا گندالف را به دست بگیرد. اما منتقدان معتقد بودند بازی نتوانست از پتانسیل دنیای تالکین استفاده کند؛ در عوض، اثری تکراری، کلیشهای و خستهکننده بود که هوش مصنوعی ضعیف و مبارزات بیرمق داشت. فروش پایین هم باعث شد برنامههای Vivendi برای اقتباس دو کتاب بعدی لغو شود و بازار را برای بازیهای موفقتر EA خالی کند. «در بهترین حالت، این بازی اثری متوسط است و در بدترین حالت، خستهکننده و آزاردهنده. تازه خیلی هم کوتاه است.»
#۱۹: ارباب حلقهها: بازگشت به موریا
پلتفرم: PC، سال ۲۰۲۳ (همچنین پلیاستیشن ۵، ایکسباکس سری X)
داستان این بازی پس از وقایع سهگانهی ارباب حلقهها رخ میدهد. این عنوان انحصاری فروشگاه Epic Games (که اکنون برای PS5 هم منتشر شده و بهزودی برای XBX خواهد آمد) داستان گروهی از دورفها به رهبری گیملی (با صداپیشگی جان ریس – دیویس همان بازیگر فیلمها) را روایت میکند که عازم بازپسگیری سرزمین مادریشان میشوند. گیمپلی بازی ترکیبی از بقا و ساختوساز در جهانی تولیدشده بهصورت تصادفی است که میتوان آن را بهتنهایی یا با دوستان بهصورت آنلاین تجربه کرد.
هرچند نقدها بازهی گستردهای از نظرات را پوشش میداد، اما اکثر منتقدان گیمپلی را بیش از حد خستهکننده دانستند و گفتند که بازیکنان برای ماندن در این جهان فانتزی جذاب، انگیزهی زیادی ندارند. «بازگشت به موریا پتانسیل زیادی دارد، اما دنیاسازی فوقالعادهاش مهمترین نکتهای است که این عنوان را سرپا نگه میدارد؛ نه مکانیکهای بقا یا گیمپلی. جدا از همخوانی سرودهای معدنکاری با دوستان، چیز دیگری ندارد که در بازیهای بقا مثل والهایم یا کانان اگزیلز بهتر از آن ندیده باشم.»
#۱۸: هابیت
پلتفرم: گیمکیوب، سال ۲۰۰۳ (همچنین PC، پلیاستیشن ۲، ایکسباکس، گیم بوی ادونس)
یک عنوان دیگر که در زمان اکران سهگانهی پیتر جکسون منتشر شد، اما هیچ ارتباطی با فیلمها نداشت. این بازی محصول استودیوی جوانمرگ Inevitable Entertainment (که بعداً به Midway Studios Austin تغییر نام داد) اقتباسی رسمی از رمان پیشدرآمد تالکین یعنی هابیت است. این اثر اکشن – ماجرایی در اصل یک پلتفرمر است (با کمی مبارزه، مخفیکاری و حل معما) که در آن کنترل بیلبو بگینز را در دست میگیرید و داستان کلی کتاب را دنبال میکند، هرچند جزئیات جدیدی هم به داستان اضافه شده است.
برخی منتقدان معتقد بودند که شاید گیمرهای کمسنوسال کمی از آن لذت ببرند، اما بیشتر نقدها این بازی را یک پلتفرمر کلیشهای و بیروح دانستند. نسخهی دستی (GBA) ظاهر و گیمپلی بسیار متفاوتی دارد؛ اما آن هم نقدهای متوسطی گرفت. «هابیت در اصل همین است: بپر اینجا، سر بخور آنجا، برو بالا اینجا و این را بزن! اگر داستان ارباب حلقهها پشت این بازی نبود، سخت بود که بتوانیم اصلاً به آن بگوییم بازی.»
#۱۷: ارباب حلقهها: جنگ در شمال
پلتفرم: ایکسباکس ۳۶۰، سال ۲۰۱۱ (همچنین پلیاستیشن ۳، PC)
جنگ در شمال یک هکاند – اسلش با عناصر نقشآفرینی است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد؛ اولین بازیای که پس از خرید حقوق اقتباس کتابها و فیلمها توسط Warner Bros ساخته شد (پیشتر حقوق اقتباس فیلمها در دست EA و حقوق اقتباس کتابها در اختیار Vivendi بود). این بازی را استودیوی Snowblind (سازندهی Baldur’s Gate: Dark Alliance) ساخت. ظاهر کلی بازی از فیلمها الهامگرفته شده، هرچند دوبلورهای جدید دارد و عناصری از کتاب را هم به کار گرفته که در سهگانهی سینمایی دیده نمیشود؛ اما تمرکز آن روی هیچکدام نیست بلکه ماجرای فرعی یک سهنفرهی قابل بازی را روایت میکند: یک رنجر، یک دورف و یک الف که میتوان بهتنهایی یا بهصورت کوآپ آنلاین بازی کرد.
بر خلاف بعضی بازیهای این لیست، شمال برای مخاطبان بزرگسال طراحی شده بود، اما این به معنای کیفیت بالاتر نبود. برخی منتقدان از گیمپلی کوآپ لذت بردند، اما خیلیها از هوش مصنوعی ضعیف و فقدان خلاقیت شکایت کردند و معتقد بودند بازی پس از چند ساعت خستهکننده میشود. «جنگ در شمال برای چند ساعت سرگرمی خوب است، اما وقتی بفهمید که بازی خیلی زود دستش رو میشود و چیز بیشتری ندارد، جذابیتش را از دست میدهد. هوش مصنوعی ضعیف، مبارزات خستهکننده و مأموریتهای بیهوده، همه دستبهدست هم میدهند تا این بازی ناامیدکننده شود؛ بازیای که بهتر است به آتشهای موردور سپرده شود.»
#۱۶: ارباب حلقهها: تاکتیکز
پلتفرم: پلیاستیشن پرتابل، ۲۰۰۵
اولین بازی ارباب حلقهها که برای کنسول دستی تازهوارد سونی منتشر شد، تاکتیکز در سال ۲۰۰۵ یک نقشآفرینی تاکتیکی نوبتی بود که از سهگانهی فیلمهای پیتر جکسون اقتباس شده بود – تا جایی که حتی شامل چند کلیپ واقعی از فیلمها هم میشد. اما این بدان معنا نبود که اقتباسی وفادار باشد؛ تاکتیکز برای اینکه بازیکن بتواند در نقش هر دو جناح (یاران حلقه یا ارتش سائورون) بازی کند، تغییرات زیادی در داستان داده بود. بعضی منتقدان این بازی را یک اثر استراتژیک قابلقبول (هرچند کوتاه) دانستند، اما بیش از یکی از آنها گیمپلی را «دستوپاگیر» توصیف کردند و گفتند مقیاس بازی کوچکتر از چیزی است که منبع اصلی اقتضا میکند.
«از نظر دقت به جهان ارباب حلقهها، این شاید کمدقیقترین لایسنس تا امروز باشد، اما در جنبههای دیگر به شکل عجیبی به کتابها وفادار است. روند بازی کند است، کمی دستوپاگیر است و چندان مجلل نیست. با این حال چیزی است که شما را ساعتها در دنیای خودش غرق میکند.»
#۱۵: ارباب حلقهها: دفاع از سرزمین میانه
پلتفرم: iOS، سال ۲۰۱۰
اولین (از میان چندین) عنوان ارباب حلقهها که برای دستگاههای اپل منتشر شد، دفاع از سرزمین میانه یک بازی برج دفاعی سادهی نوبتی با تم تالکین بود. این تم شامل هفت مکان نبرد از کتابها و فیلمها و همچنین نیروهایی مثل هابیتها، کمانداران الف و حتی قهرمانان نامداری چون گندالف، آراگورن و لگولاس میشد. بعضی منتقدان عقیده داشتند بازی در پیادهسازی تم ارباب حلقهها موفق بوده، اما بقیه گفتند در ژانر برج دفاعی حرف زیادی برای گفتن ندارد.
«با اینکه با تمام زرقوبرق ارباب حلقهها تزئین شده، دفاع از سرزمین میانه یک بازی برج دفاعی مقدماتی است که اصول پایه را رعایت میکند، اما هیچ نوآوری خاصی ندارد.»
#۱۴: ارباب حلقهها: عصر سوم [نسخه دستی]
پلتفرم: گیم بوی ادونس، سال ۲۰۰۴
یک بازی تاکتیکی نوبتی ساختهی استودیوی Griptonite Games (که حالا بخشی از EA است). عصر سوم یکی دیگر از بازیهای ارباب حلقههاست که بازیکن را آزاد میگذارد بین خیر و شر یکی را انتخاب کند: جبههی خیر (با فرماندهانی مثل گندالف، آراگورن و الروند) یا جبههی شر (سارومان، «دهان سائورون» و پادشاه جادوگر آنگمار). شخصیتهای دیگری از فیلمها هم بهعنوان قهرمانان جانبی قابلانتخاب هستند و مأموریتها بر اساس وقایع سهگانهی جکسون طراحی شدهاند. بسیاری از منتقدان بازی را با Fire Emblem مقایسه کردند؛ اما عموماً آن را نسخهی ضعیفتری دانستند و چندین نفر هم آن را بسیار کلیشهای توصیف کردند.
توجه داشته باشید که باوجود داشتن عنوان و زمان عرضهی یکسان، نسخهی کنسولی عصر سوم تقریباً بازی کاملاً متفاوتی است (در ژانر و سازندهی دیگر) و جداگانه رتبهبندی شده است. «تنها یک برداشت جالب از لایسنس ارباب حلقههاست، نه آن بازی بزرگی که میتوانست باشد.»
#۱۳: ارباب حلقهها: جنگ حلقه
پلتفرم: PC، سال ۲۰۰۳
توسعهیافته توسط Liquid Entertainment، این بازی استراتژی بلادرنگ انحصاری PC که در سال ۲۰۰۳ منتشر شد – باوجود همزمانی با فیلمها، بر اساس کتابها لایسنس گرفته بود – از Warcraft III و بازی قبلی استودیو یعنی Battle Realms الهامگرفته بود. بازیکن باید یکی از دو جناح – خیر (ملتهای آزاد سرزمین میانه) یا شر (خدمتگزاران سائورون) – را انتخاب کند و در کمپینی بازی کند که مکانها و شخصیتهای تالکینی را به کار میگیرد، حتی اگر همیشه به داستان کتابها وفادار نباشد. منتقدان احساس کردند طرفداران ارباب حلقهها بیشتر از گیمرهای حرفهای RTS از این بازی خوششان خواهد آمد.
«موسیقی ارکسترال و صداپیشگی خوب است و گرافیک دقیق بهطرز فوقالعادهای انیمیت شده، اما این ویژگیها و داستان تالکین کافی نیست تا این بازی را از میان همهی عناوین استراتژی موجود متمایز کند.»
#۱۲: نگهبانان سرزمین میانه
پلتفرم: ایکسباکس ۳۶۰، سال ۲۰۱۲ (همچنین پلیاستیشن ۳، PC – سال ۲۰۱۳)
اولین بازی MOBA (عرصه نبرد آنلاین چندنفره) که در دنیای سرزمین میانه ساخته شد – و یکی از اولین MOBAهایی که بهجای PC برای کنسول منتشر شد – نگهبانان نبردهای ۵ در برابر ۵ را با حضور ۳۶ شخصیت ارباب حلقهها ارائه میداد؛ از گالوم گرفته تا گندالف، بدون توجه به جناحبندی. نقدها در زمان عرضهی بازی متنوع بودند – فقط نیمی از منتقدان نگاه مثبتی داشتند – هرچند بیشتر ایرادات به مشکلات فنی و اتصال مربوط میشد، نه گیمپلی.
«نگهبانان سرزمین میانه پیچیدگی زیادی را فدای سازگاری با کنسول کرده است. طرفداران دوآتشهی MOBA از این تغییرات راضی نخواهند بود، اما تازهواردان ژانر که به دنبال تفریح تیمی با الهام از تالکین هستند، با شوق این قهرمانان و شروران را به جنگ خواهند برد.»
#۱۱: لگو هابیت
پلتفرم: پلیاستیشن ۴، سال ۲۰۱۴ (همچنین ایکسباکس وان، ایکسباکس ۳۶۰، PC، نینتندو ۳DS، پلیاستیشن ویتا، Wii U)
تقریباً برای تمام پلتفرمهای روز منتشر شد. دومین تجربهی لگویی از فیلمهای پیتر جکسون بود که دو بخش اول سهگانهی پیشدرآمد هابیت را اقتباس کرد – اما فیلم سوم را شامل نشد. (فیلم سوم یعنی نبرد پنج سپاه هنوز اکران نشده بود و برنامه برای افزودن محتوای آن از طریق DLC عملی نشد، هرچند یک بازی موبایلی مستقل برای نبرد پنج سپاه اواخر ۲۰۱۴ بیسروصدا عرضه شد.) هابیت که مثل سایر عناوین اخیر لگو توسط TT Games ساخته شد، یک بازی اکشن – ماجرایی خانوادگی و طنزآمیز بود که در جهان نیمهباز سرزمین میانه جریان داشت. بسیاری از منتقدان بازی را باوجود ایراد در ریتم و پایانبندی، دوستداشتنی دانستند – درست مثل همان دو فیلمی که اقتباس کرده بود.
«لگو: هابیت یک بازی سرگرمکننده با دنیایی وسیع و گسترده است، اما در نهایت تجربهای شیرین و تلخ است؛ بیشتر بهخاطر داستانی که ناقص مانده.»
#۱۰: ارباب حلقهها: بازی کارتی ماجراجویی
پلتفرم: نینتندو سوئیچ، سال ۲۰۱۹ (همچنین PC، پلیاستیشن ۴، ایکسباکس وان)
یک عنوان کمحجمتر، بازی کارتی ماجراجویی اقتباسی آزاد از بازی رومیزی استراتژیک The Lord of the Rings: The Card Game محصول ۲۰۱۱ استودیوی Fantasy Flight. این نسخه دیجیتال بازی کارتی دکبیلدینگ، شامل حالت تکنفرهی PvE (مقابله با سائورون) و کوآپ آنلاین (باقابلیت کراس پلی میان کنسولها) است و از هابیت و سهگانهی کتاب الهامگرفته است. منتقدان از کمبود پرداخت فنی، نبود PvP و محتوای کمتر نسبت به نسخه رومیزی ایراد گرفتند، اما در کل بازی و سبک متفاوت آن نسبت به سایر کارتبتلرهای اخیر را تحسین کردند.
«بازی کردن یک کارتگیم دیجیتال که اینقدر مشتاق نیست تبدیل به پدیدهی بعدی ورزشهای الکترونیک شود، بسیار دلنشین و تازهکننده است؛ بازیای که قلب و روح خود را نابود نمیکند. انتظار داشتم بازی کارتی ماجراجویی فقط یک تلاش دیگر برای تقلید از Hearthstone روی سوئیچ باشد، اما کاملاً شگفتزدهام کرد.»
#۹: ارباب حلقهها: عصر سوم [نسخه کنسولی]
پلتفرم: ایکسباکس، سال ۲۰۰۴ (همچنین پلیاستیشن ۲، گیمکیوب)
بازی نقشآفرینی EA در سال ۲۰۰۴ داستان، مکانها و شخصیتهایش را از سهگانهی فیلم پیتر جکسون گرفت – و آنها را با شخصیتها و روایتهایی جدید تکمیل کرد که در فیلمها یا کتابها وجود نداشتند – و از نظر گیمپلی (به طور غیررسمی) از Final Fantasy تأثیر گرفت، بهویژه مبارزات نوبتیاش. نتیجه کار تفاوت زیادی با دو بازی قبلی EA (که اکشن بودند و بر اساس دو برج و بازگشت پادشاه) داشت و منتقدان لزوماً از این تغییر مسیر استقبال نکردند، اما در مجموع نقدها برای عصر سوم متوسط به خوب بود. نقد اصلی منتقدان این بود که بازی بیش از حد آسان و ساده است.
توجه داشته باشید که نسخه گیم بوی ادونس این بازی اثری کاملاً متفاوت است (باوجود عنوان یکسان) و جداگانه رتبهبندی شده است. «برای گیمر معمولی و شاید طرفداران رسانههای مدرن ارباب حلقهها، یک RPG خوب است، اما هرکسی که Xenogears را دوست داشته باشد، واقعاً نمیتواند از این تکه گوشت ناقص لذت ببرد. بازی ظاهر زیبایی دارد، صدای خوبی دارد و همه چیز یک محصول ارباب حلقهها را دارد؛ اما در نهایت از نظر محتوا تهی است.»
#۸: ارباب حلقهها: نبرد برای سرزمین میانه II
پلتفرم: ایکسباکس ۳۶۰، سال ۲۰۰۶ (همچنین PC)
برخلاف نسخهی PC محور سال ۲۰۰۴، دنبالهی استراتژی بلادرنگ EA در سال ۲۰۰۶ علاوه بر PC برای کنسول هم عرضه شد. دوباره دو کمپین داشت: یکی برای جبههی «خیر» (یاران حلقه) و دیگری برای «شر» (سائورون). هر دو در طول جنگ شمال روایت میشوند، هرچند داستانها برای هر جناح متفاوت است. هوگو ویوینگ دوباره از فیلمها برگشت تا صدای الروند باشد. نسخهی PC امتیاز بالاتری از نسخه کنسولی گرفت (که برای یک بازی استراتژی پیچیده طبیعی است)، اما نسخه کنسولی هم منتقدان را با سیستم کنترل روانش غافلگیر کرد. یک بستهگسترش انحصاری PC با عنوان خیزش پادشاه جادوگر در سال ۲۰۰۶ منتشر شد.
«بازیای عالی برای هرکسی که از ارباب حلقهها، فانتزی، بازیهای استراتژیک یا Xbox Live لذت میبرد. پورت شدن بازی فوقالعاده است و اصلاً انتظار نمیرود روی کنسول اینقدر خوب اجرا شود.»
#۷: سرزمین میانه: سایهی جنگ
پلتفرم: پلیاستیشن ۴، سال ۲۰۱۷ (همچنین ایکسباکس وان، PC)
دنبالهی بازی سایهی موردور محصول ۲۰۱۴ نتوانست به موفقیت انتقادی همان بازی برسد، اما باز هم نقدهای خوبی گرفت. باز هم ساختهی Monolith Productions بود و همان گیمپلی اکشن – ماجرایی را در سرزمین میانه، میان وقایع هابیت و ارباب حلقهها ارائه میداد و از هر دو الهامگرفته بود. بازیکن با استفاده از سیستم پیشرفتهی Nemesis با دشمنان تولیدشده بهصورت رویهای روبهرو میشود. در واقع همه چیز در دنباله بیشتر شده بود؛ آنقدر که چندین منتقد از «حجم زیاد» (و داستان ضعیف) شکایت کردند. یک انتقاد هم به «بازیسازی از بردهداری» وارد شد. اما بعضی منتقدان سایهی جنگ را حتی بهتر از نسخه اول دانستند.
علاوه بر بستههای DLC کوچکتر، یک بستهگسترش داستانی بزرگ با نام تیغ گالادریل در ۲۰۱۸ منتشر شد و ویرانی موردور چند ماه بعد آمد. «سایهی جنگ یک بازی عظیم است که بسیار شبیه نسخه قبلیاش احساس میشود، اما حالا پر از چیزهای بیشتر برای جمعآوری و مأموریتهای بیشتر برای انجام دادن است. اما یک بازی تا کجا میتواند زیاد باشد؟ وقتی به پایان کمپین رسیدم، لحظات خوبم تبدیل به یکسری وظیفه خستهکننده شد. خوشبختانه بازیکنان میتوانند بخش زیادی از کارهای اضافه را نادیده بگیرند، اما اگر بخواهند ادامه دهند؟ باید برایش grind کنند.»
#۶: لگو ارباب حلقهها
پلتفرم: ایکسباکس ۳۶۰، سال ۲۰۱۲ (همچنین پلیاستیشن ۳، PC، Wii، نینتندو ۳DS، پلیاستیشن ویتا، iOS – ۲۰۱۳)
اولین کراساوور میانسری بازیهای لگو TT Games و ارباب حلقهها (مشخصاً سهگانه فیلمهای پیتر جکسون). لگو ارباب حلقهها بخشی از موسیقی و دیالوگهای فیلم را قرض گرفت و آنها را با رویکردی طنزآمیزتر و خانوادگیتر ترکیب کرد. گیمپلی اکشن – ماجرایی در یک دنیای باز سرزمین میانه اتفاق میافتد و بیش از ۸۰ شخصیت قابل بازی از فیلمها و کتابها دارد. منتقدان این بازی را ناقص اما بسیار لذتبخش توصیف کردند.
دنبالهای بر اساس فیلمهای هابیت در سال ۲۰۱۴ عرضه شد. «همانی است که هست: زمانی سرگرمکننده در سرزمین میانه در کنار همه شخصیتهای محبوب یاران حلقه. مشکلات همیشگی بازیهای لگو وجود دارد، اما حجم زیاد گیمپلی، شخصیتهای متعدد و حس دیدن یا خواندن سهگانه باعث میشود برای کسانی که از بازیهای خشن hack-and-slash خسته شدهاند، تجربهای کاملاً مفرح باشد.»
#۵: ارباب حلقهها: نبرد برای سرزمین میانه
پلتفرم: PC، سال ۲۰۰۴
بازی استراتژی بلادرنگ EA در سال ۲۰۰۴ بر اساس سهگانهٔ فیلم ساخته شد و حتی کلیپهای واقعی، موسیقی و صداگذاری بازیگران فیلم را هم در خود داشت. منتقدان معتقد بودند گیمرهای حرفهای RTS شاید از سادگی نسبی بازی دلسرد شوند، اما بیشتر گیمرها – بهویژه طرفداران ارباب حلقهها – با «نبرد» جذب میشوند؛ اثری که دو کمپین مجزا برای جناح «خیر» و «شر» ارائه میکرد.
دنبالهٔ این بازی که پیشتر در همین فهرست دربارهاش گفتیم، دو سال بعد منتشر شد. «با اینکه به حماسیبودن مقیاس فیلمهای جکسون نمیرسد، اما همچنان یک بازی استراتژی بلادرنگ گیرا و خوشساخت است که جوهرهٔ دنیای شگفتانگیز تالکین را منتقل میکند.»
#۴: ارباب حلقهها: دو برج
پلتفرم: پلیاستیشن ۲، سال ۲۰۰۲ (همچنین ایکسباکس، گیمکیوب، گیم بوی ادونس)
اولین اقتباس رسمی از هرکدام از فیلمهای پیتر جکسون – همانطور که قبلاً هم اشاره شد، پروژهٔ ساخت بازی یاران حلقه متوقف شد و باعث شد بازی مرتبط با فیلم اول منتشر نشود، هرچند بخشی از داستان آن در اینجا حضور دارد – دو برج یکی از اکشنمحورترین عناوین این فهرست است. این بازی هکانداسلش/بیتامآپ سومشخص تلاش کرد ویدئوهای فیلم و صداگذاری بازیگرانی چون ویگو مورتنسن و الایجا وود را با تصاویر دیجیتال جدید ترکیب کند – و طبق نظر منتقدان در این کار موفق بود. تنها ایراد عمدهٔ منتقدان، کوتاهی بازی بود.
«گاهی مبارزه آنقدر شدید میشود که حس میکنی سرنوشت سرزمین میانه با هر ضربه بیشتر و بیشتر بر دوشت سنگینی میکند.»
#۳: سرزمین میانه: سایهٔ موردور
پلتفرم: پلیاستیشن ۴، سال ۲۰۱۴ (همچنین ایکسباکس وان، ایکسباکس ۳۶۰، پلیاستیشن ۳، PC)
دومین عنوان ارباب حلقهها از استودیوی Monolith Productions (متعلق به وارنر براز) پس از بازی کاملاً متفاوت نگهبانان سرزمین میانه بود. سایهٔ موردور (۲۰۱۴) هم از کتابها (از جمله بخشهایی از «افسانهنامه»ی تالکین که زمانی منتشرنشده بود) و هم فیلمها الهام میگرفت و داستانی نیمهاصلی را میان وقایع هابیت و ارباب حلقهها روایت میکرد. این بازی اکشن – ماجرایی جهان باز، مخفیکاری و مبارزه را ترکیب میکرد و با معرفی سیستم اختصاصی Nemesis نوآوری بزرگی در تولید دشمنان داشت؛ سیستمی که نهتنها دشمنان رویهای تولید میکرد، بلکه پیشرفت آنها را هم پیگیری میکرد و به بازماندگان اجازه میداد سطح بگیرند و قویتر شوند. زمان توسعه طولانی – که با مشورت با پیتر جکسون و تیم جلوههای ویژه وتا ورکشاپ همراه بود – نتیجه داد: سایهٔ موردور بیش از سه میلیون نسخه فروخت، جوایز متعددی برد و تحسین منتقدان را به دنبال داشت. برخی آن را بهترین بازی ارباب حلقهها تاکنون نامیدند.
یک بستهگسترش به نام Lord of the Hunt اواخر ۲۰۱۴ و دیگری به نام The Bright Lord در ۲۰۱۵ منتشر شد و DLCهای دیگری هم در سالهای بعد عرضه شدند. دنبالهٔ کامل بازی (سایهٔ جنگ) در ۲۰۱۷ منتشر شد. «سایهٔ موردور یک نادرهٔ واقعی است. داستان سرگرمکنندهٔ کوچکی دارد که خودش بهتنهایی میتواند یک بازی را سرپا نگه دارد، اما ابزارهایی فراهم میکند تا جالبترین داستانهایی که از دل بازی درمیآیند، همانهایی باشند که نوشته نشدهاند.»
#۲: ارباب حلقهها: بازگشت پادشاه
پلتفرم: پلیاستیشن ۲، سال ۲۰۰۳ (همچنین ایکسباکس، PC، گیمکیوب، گیم بوی ادونس)
EA بر موفقیت اولین اقتباس فیلمی ارباب حلقهها سوار شد و سال بعد دنبالهای عرضه کرد که همزمان با اکران فیلم پایانی سهگانهٔ پیتر جکسون منتشر شد. بازگشت پادشاه یک بازی هکانداسلش الهامگرفته از Gauntlet بود که در مقایسه با دو برج در همهٔ جنبهها کمی غنیتر شده بود: آزادی عمل بیشتر، تعامل بیشتر با محیط، شخصیتهای قابل بازی بیشتر، دشمنان بیشتر در یکزمان و مراحل بزرگتر. نتیجه یکی از بهترین بازیهای اقتباسشده از فیلم بود.
«یکی از بهترین بازیهای کراساووری که تا حالا بازی کردهام؛ گیمرهای عادی از استفادهٔ عالی از لایسنس فیلم، گرافیک تیز و گیمپلی ساده و سریعش لذت میبرند، اما بازی چالش و تنوع کافی هم دارد تا مخاطبان حرفهای را هم سیراب کند.»
#۱: ارباب حلقهها آنلاین [سایههای آنگمار]
پلتفرم: PC، سال ۲۰۰۷
یک MMORPG در سرزمین میانه ایدهای بدیهی بود و بالاخره در ۲۰۰۷ به نام ارباب حلقهها آنلاین (با زیرعنوان اولیه سایههای آنگمار) محقق شد. بازیکنان شخصیتهای خود را با انتخاب از میان چهار نژاد (که حالا به هفت نژاد گسترش یافتهاند، از هابیتهای آشنا گرفته تا بیورنینگهای کمتر شناختهشده) و کلاسها و حرفههای متعدد سفارشی میکنند و آزادانه در سرزمین میانهٔ دوران سوم – که حالا شامل پنج ناحیه گسترده است – گشتوگذار میکنند. همهٔ شخصیتها در جبههٔ یاران حلقه هستند، اما یک حالت ویژهٔ PvMP (بازیکن علیه هیولا) وجود دارد که به شما امکان میدهد در نقش هیولای پیرو سائورون بازی کنید و با بازیکنان دیگر بجنگید.
منتقدان در زمان عرضه عاشق این بازی شدند و طی سالها همچنان از آن یاد میشود. مهمتر اینکه هنوز جامعهٔ بزرگ و فعالی دارد. برخی منابع تخمین میزنند که تعداد کاربران فعالش هنوز بیش از ۳ میلیون نفر است و حتی در ۲۰۲۲ نزدیک به بالاترین رکورد ترافیک همزمان خود رسید؛ یعنی ۱۵ سال پس از انتشار اولیه!
باوجود تغییر مالکیت در سالهای مختلف – اکنون توسط Daybreak Game Company منتشر میشود – ارباب حلقهها آنلاین از سال ۲۰۰۷ تاکنون همواره آنلاین و درحالتوسعه بوده (زیر نظر چندین شرکت، از جمله Turbine) و از ۲۰۱۰ به مدل رایگان برای بازی منتقل شد. این توسعهٔ پیوسته منجر به آپدیتهای متعدد و چندین بستهگسترش پولی شد که بعضی از آنها نقدهای مثبت فراوانی گرفتند، هرچند بسیاریشان نقد کافی برای ثبت امتیاز متاکریتیک نداشتند.
برخی از این بستههای توسعه:
Mines of Moria (۲۰۰۸) – امتیاز ۸۵
Siege of Mirkwood (۲۰۰۹) – امتیاز ۸۳
Rise of Isengard (۲۰۱۱) – امتیاز اعلامنشده
Riders of Rohan (۲۰۱۲) – امتیاز ۸۸
Helm’s Deep (۲۰۱۳) – امتیاز اعلامنشده
Mordor (۲۰۱۷)
Minas Morgul (۲۰۱۹)
War of Three Peaks (۲۰۲۰)
Fate of Gundabad (۲۰۲۱) – امتیاز اعلامنشده
Before the Shadow (۲۰۲۲)
Corsairs of Umbar (برنامهریزیشده برای اواخر ۲۰۲۳)
بهزودی رقیب جدیدی برای LOTRO خواهد آمد: آمازون گیمز در حال ساخت یک MMORPG کاملاً جدید در سرزمین میانه است – که برخلاف انتظار، بر اساس کتابهای تالکین خواهد بود، نه سریال اخیر آمازون یعنی حلقههای قدرت. «هیچ اغراقی نیست اگر بگویم این بازی بهترین گزینه برای کسانی است که تا به حال MMOG بازی نکردهاند تا با آن شروع کنند. حتی فراتر از جهان آشنای تالکین، رابط کاربری عالی و طراحی گیمپلی فوقالعادهای که Turbine ساخته، این تجربه را تبدیل به چیزی میکند که کسانی که پیشتر مقاومت میکردند، حالا بهسختی میتوانند در برابر وسوسهاش دوام بیاورند.» – یوروگیمر
حرف آخر
انتخاب بهترین بازی برای مجموعهای که هزاران بازی در آن قرار دارد، کاری بسیار دشوار است. اساسا انتخاب بهترین بازی، امری کاملا سلیقهای محسوب میشود و همواره ممکن است با نقدهایی همراه باشد. بهترین بازی ارباب حلقهها از نظر شما کدام است؟ در کامنتها برای ما بنویسید.
منبع: Metacritic
نظرات