چهار شگفت‌انگیز همیشه از محبوب‌ترین شخصیت‌های مارول در دنیای کمیک بوده‌اند. طراحی‌های ماندگار جک کربی آنها را به نمادهایی فراموش‌نشدنی تبدیل کرد، هرچند که نویسندگی استن لی در این مجموعه به همان اندازه درخشش نداشت. با این حال، تلاش‌های مارول برای آوردن این قهرمانان به دنیای لایواکشن چندان موفقیت‌آمیز نبود. فیلمی که در سال ۱۹۹۴ ساخته شد هرگز به‌طور رسمی منتشر نشد و نسخه‌های اوایل دهه ۲۰۰۰ به کارگردانی تیم استوری هم بیشتر ضعف‌های آن دوره از سینما را به نمایش گذاشتند؛ از شخصیت‌پردازی سطحی و دیالوگ‌های کلیشه‌ای گرفته تا نمایش اغراق‌آمیز زنان و حتی یک مراسم عروسی کلیشه‌ای و بحث‌برانگیز.
به همین دلیل، ساخت نسخه‌ای کاملاً جدید با بازی چهار ستاره مطرح امروز سینما، کارگردانی تازه‌نفس که قبلاً با سریال‌های مارول درخشیده بود و سبک بصری متفاوت، انتظارات زیادی را ایجاد کرد. فیلم The Fantastic Four: First Steps به کارگردانی مت شاکمن تلاش می‌کند مسیر دنیای سینمایی مارول را درست پیش از فیلم عظیم Avengers: Doomsday تغییر دهد. با اینکه این فیلم از نظر ظاهر، لحن و سبک تفاوت‌هایی با آثاری مانند Thunderbolts یا The Marvels دارد، اما در نهایت همچنان در دام همان کلیشه‌های آشنای فیلم‌های ابرقهرمانی می‌افتد.
داستان ساده اما آشنا
مأموریت فضایی، قدرت‌های جدید و مأموریتی برای نجات زمین
چهار سال از زمانی که سو استورم، رید ریچاردز، جانی استورم و بن گریم به یک مأموریت فضایی رفتند می‌گذرد. آنها چهار انسان عادی با هوش بالا بودند که قرار بود مأموریتی بی‌دردسر انجام دهند. اما اشتباهات رید باعث شد با قدرت‌های فراانسانی به زمین برگردند. سو توانایی ایجاد سپر انرژی و نامرئی شدن پیدا می‌کند، جانی می‌تواند در آتش فرو برود و پرواز کند، رید بدنش را به شکل‌های عجیب کش بدهد و بن به یک غول سنگی قدرتمند تبدیل شود. این چهار نفر با ترکیب توانایی‌ها و دانش علمی‌شان تیمی تشکیل می‌دهند تا از زمین محافظت کنند.
در آغاز First Steps، سو متوجه می‌شود باردار است. او و رید بعد از دو سال تلاش برای بچه‌دار شدن از این خبر بسیار خوشحالند. درست زمانی که فکر می‌کنند مهم‌ترین دغدغه‌شان آماده کردن خانه برای بچه است، سیلور سورفر روی زمین ظاهر می‌شود. این موجود فضایی مرموز که اکنون در قالب زنی با بازی جولیا گارنر دیده می‌شود، به آنها هشدار می‌دهد که گالاکتوس قصد نابودی زمین را دارد. گالاکتوس که در سفینه عظیم خود اقامت دارد، در دیدار با تیم، شرطی عجیب مطرح می‌کند: آنها باید فرزند متولد نشده سو و رید را به او بدهند؛ چون او قدرتی کیهانی خواهد داشت که حتی از والدینش هم بیشتر است. حالا چهار شگفت‌انگیز باید راهی برای مقابله با گالاکتوس و سیلور سورفر پیدا کنند و از فرزندشان محافظت کنند.
هسته اصلی داستان همان دوگانه اخلاقی قدیمی است: نجات جان میلیاردها انسان یا محافظت از کسی که بیش از همه دوستش داری. همین موضوع First Steps را به ریشه‌های کلاسیک داستان‌های ابرقهرمانی نزدیک می‌کند. در این فیلم خبری از جهان‌های موازی، تیم‌های بی‌پایان و داستان‌های پیچیده‌ای که مارول در سال‌های اخیر به آنها عادت کرده نیست. فیلم یک نفس تازه است، اما با حال و هوای ساده‌تر و سنتی‌تر. این بازگشت به فرمول‌های اولیه باعث می‌شود فیلم متفاوت به نظر برسد، هرچند این تفاوت همیشه به نفع آن نیست.
با وجود این، داستان بیش از حد آشناست. فیلم تنها دو ساعت طول می‌کشد و با وجود تیم نویسندگی چهار نفره، فضای چندانی برای پرداختن به مضامین عمیق‌تر ندارد. برای مقایسه، Thunderbolts به خوبی فشار روانی زندگی یک ابرقهرمان را بررسی می‌کرد یا Superman جیمز گان با جسارت به مسائل سیاسی واقعی اشاره داشت. اما First Steps بیشتر از همه پیام ساده‌ای می‌دهد: «با هم باشید، همه‌چیز درست می‌شود!» این سادگی در دیالوگ‌ها هم دیده می‌شود. شخصیت‌ها هرچه در ذهنشان هست، همان را مستقیم می‌گویند. از جملاتی مثل «تو بارداری؟ ولی ما دو ساله تلاش می‌کنیم!» گرفته تا «اگه این کارو نکنیم، همه می‌میریم!» دیالوگ‌ها گاهی حس فیلم‌های قدیمی‌تر را دارند، اما نه به شکلی که فیلم می‌خواهد.
خانواده؛ قلب تپنده داستان
خانواده؛ قلب تپنده چهار شگفت‌انگیز
اگر تریلر یا پوسترهای تبلیغاتی First Steps را دیده باشید، یک کلمه کلیدی در همه‌جا تکرار می‌شود: خانواده. شاید این مفهوم کمی ساده‌انگارانه به نظر برسد، اما همین روابط خانوادگی ستون اصلی فیلم را تشکیل می‌دهند. همان‌طور که در سه‌گانه مشهور مرد عنکبوتی سم ریمی، اهمیت شخصیت‌هایی مثل مری‌جین و عمه می باعث شد مبارزات اسپایدرمن واقعی‌تر و پرتنش‌تر به نظر برسند، اینجا هم تمرکز بر پیوندهای عاطفی اعضای تیم چهار شگفت‌انگیز باعث می‌شود فیلم از کلیشه تنش‌های ساختگی بین قهرمان‌ها فاصله بگیرد. برخلاف بسیاری از فیلم‌های مارول که شخصیت‌ها فقط در نبرد پایانی به تفاهم می‌رسند، این چهار نفر از ابتدا یک خانواده واقعی‌اند و اتحادشان طبیعی و باورپذیر است.
این پیوند خانوادگی بیش از هرچیز در محوریت فرزند سو و رید، فرانکلین، خودش را نشان می‌دهد. هرچند داستان گاهی شباهت زیادی به Breaking Dawn: Part 2 از سری Twilight پیدا می‌کند، با نوزادی که والدینش نمی‌دانند آیا هیولا خواهد شد یا نوزادی عادی، اما نقطه قوت اصلی فیلم در شخصیت‌پردازی سو استورم است. برخلاف الگوهای همیشگی دنیای سینمایی مارول که مادرها را یا قربانی و انتقام‌جو نشان می‌دهد (مثل واندا)، یا زنانی خانه‌نشین که از ماجراهای اصلی دورند (لارا بارتون)، یا شخصیت‌هایی با گذشته‌های تلخ (مثل بلک ویدو)، First Steps تصویر تازه‌ای از سو به‌عنوان زنی قوی و چندبعدی ارائه می‌دهد که در عین مادر بودن، قهرمانی مستقل است.
فیلم از کلیشه قدیمی سینمای اکشن فاصله می‌گیرد که برای قوی نشان دادن زنان، آنها را سرد و بی‌احساس نشان می‌دهد. در این نسخه، برخلاف سو سال ۲۰۰۵ که جسیكا آلبا نقش او را به شکلی تحقیرآمیز بازی کرده بود، سو عمق شخصیتی بیشتری از هرکدام از هم‌تیمی‌های مرد خود دارد. او فقط با نقش مادری تعریف نشده اما ویژگی‌های انسانی و احساسی‌اش هم نادیده گرفته نشده است. دیدن رابطه عاشقانه واقعی سو و رید و تلاششان برای والدین خوب بودن، یادآور روزهای قدیمی‌تر فیلم‌های ابرقهرمانی است که از نمایش عشق واقعی بین شخصیت‌ها ترسی نداشتند.
جلوه‌های بصری؛ نقطه قوتی که با CGI خراب می‌شود
طراحی دهه ۶۰ میلادی و دنیایی متفاوت در مارول
با وجود فیلمنامه‌ای که ساده و قابل پیش‌بینی به نظر می‌رسد، First Steps در بخش طراحی صحنه و جلوه‌های عملی می‌درخشد. فیلم با بهره‌گیری از این فرصت که نیازی به اتصال مستقیم به دیگر آثار مارول ندارد، دنیایی مستقل و تماشایی خلق کرده است. سبک رترو-فیوچریستی دهه ۶۰ میلادی در زمین ۸۳۸ با جزئیاتی مثل مهمانداران پان‌ام، مبلمان کلاسیک، خیابان‌های بازسازی‌شده دلنسی و صفحه‌نمایش‌های لوله‌ای در تایمز اسکوئر، فیلم را به اثری منحصربه‌فرد در دنیای مارول تبدیل کرده است. حتی ربات HERBIE هم با طراحی دوست‌داشتنی و نقش طنزش به تیم روحیه‌ای تازه می‌دهد، بدون اینکه از صدای بازیگران مشهور استفاده شود. این دقت در طراحی باعث شده First Steps از نظر بصری یکی از متمایزترین آثار مارول باشد.
اما همین جزئیات هنرمندانه باعث شده CGI فیلم بیش از حد مدرن و نامتناسب به نظر برسد. نوزاد دیجیتالی فرانکلین بیشتر شبیه نسخه‌ای مردانه و کمتر عروسک‌مانند از «رِنِزمی» در Twilight است، و نبردهای نیویورک هم در مقایسه با صحنه‌های عظیم سایر فیلم‌های مارول کسل‌کننده‌اند. صحنه‌های تیم در سفینه Excelsior حال و هوای نوستالژیک Star Trek را زنده می‌کند و نشان می‌دهد کارگردان در فضاسازی و صحنه‌های کوچک‌تر تبحر دارد. اما وقتی داستان به سیاره‌های دیگر یا نبرد با موجوداتی غول‌آسا می‌رسد، کنترل شاکمن روی صحنه‌ها کاهش می‌یابد و سکانس‌های اکشن شلوغ و سخت‌فهم می‌شوند.
بازیگران «The Fantastic Four: First Steps»؛ نقطه قوتی بزرگ
ونسا کربی نشان می‌دهد یک ابرقهرمان زن می‌تواند هم قوی باشد و هم انسانی
انتخاب بازیگران First Steps تقریباً بی‌نقص است. پدرو پاسکال که در چند سال اخیر همه‌جا حضور داشته، این‌بار چهره‌ای متفاوت از جوئل در The Last of Us ارائه می‌دهد. او در نقش رید ریچاردز شخصیتی آرام، علمی و درون‌گرا خلق می‌کند که قهرمان اصلی نیست اما ستون فقرات گروه است. پاسکال بدون اغراق در قهرمان‌سازی، تصویری انسانی از رید ارائه می‌دهد که برای خانواده‌اش هر کاری می‌کند. در کنار او، ایبون ماس-باخراچ بیشترین بار احساسی داستان را به دوش می‌کشد و با بازی دقیق و کنترل‌شده‌اش، بِن گریم را شخصیتی تراژیک اما دوست‌داشتنی نشان می‌دهد، حتی اگر فیلم از پرداخت کامل به گذشته سخت او صرف‌نظر کرده باشد.
با این حال، جوزف کوین در نقش جانی استورم آن‌طور که باید درخشان نیست. کوین پیش‌تر نشان داده بود که می‌تواند در نقش‌های جدی و احساسی بدرخشد، اما شخصیت سرزنده و بامزه جانی با سبک بازی او چندان هم‌خوانی ندارد. شوخی‌ها و دیالوگ‌های طنزآمیز جانی در اجرای کوین جدی و خشک به نظر می‌رسد و یاد نسخه پرانرژی و پرشیطنت کریس ایوانز در فیلم‌های دهه ۲۰۰۰ را زنده می‌کند. هرچند کوین بازیگری بااستعداد است، اما شاید سبک بازی او برای دنیای پر از جلوه‌های ویژه مارول مناسب نباشد.
ستاره واقعی فیلم بدون شک ونسا کربی است. او نه تنها قلب تپنده داستان است بلکه در مرکز روایت هم قرار دارد، چیزی که به ندرت برای شخصیت‌های زن در آثار ابرقهرمانی اتفاق می‌افتد. کربی تعادل کم‌نظیری بین رهبری قدرتمند و احساسات انسانی برقرار کرده و بدون اینکه شخصیت سو استورم را سرد و غیرقابل‌دسترس نشان دهد، او را به قهرمانی واقعی تبدیل کرده است. رالف اینسون هم با صدای خش‌دار و تاثیرگذارش حضوری ماندگار دارد و جولیا گارنر در نقش سیلور سورفر حتی زیر لایه‌های سنگین گریم و جلوه‌های ویژه، موفق شده وجه تراژیک این شخصیت را به‌خوبی منتقل کند.
«The Fantastic Four: First Steps»؛ احیای نوستالژیک دنیای مارول
فیلم The Fantastic Four: First Steps با حال‌وهوای دهه ۶۰ و طراحی بصری چشمگیر، نفسی تازه به دنیای سینمایی مارول می‌دهد. این سبک متفاوت به‌جای یک انقلاب در روایت‌های ابرقهرمانی، بیشتر شبیه تعطیلاتی کوتاه از فرمول‌های تکراری مارول است. جهان‌سازی خلاقانه فیلم و وفاداری به ریشه‌های کمیک‌های جک کربی و استن لی باعث می‌شود که فیلم حس ادای احترام به آغاز راه این تیم افسانه‌ای را داشته باشد، نه تلاشی برای تغییر قواعد بازی.
با این حال، First Steps مسیر تازه‌ای برای ژانر ابرقهرمانی باز نمی‌کند و بیشتر بازگشتی هوشمندانه به اصول اولیه این دنیا است. فیلم با تمرکز بر خانواده، روابط انسانی و حس ماجراجویی کلاسیک، طرفداران قدیمی مارول را راضی می‌کند، اما برای کسانی که منتظر جهشی شگفت‌انگیز در جهان سینمایی مارول هستند، چندان جذاب نخواهد بود. شما چه فکر می‌کنید؟ به نظر شما فیلم‌های ابرقهرمانی باید سراغ ایده‌های تازه بروند یا همان حال‌وهوای کلاسیک و نوستالژیک را ادامه دهند؟
منبع: مجله بازار
بهترین بازی سولزلایک تاریخ چیه؟ میزگیم با امیدلنون @omidlennon
نظرات