از آنجایی که هر هشت فیلم ساخته شده با محوریت مرد عنکبوتی در یک رویداد خاص روی پرده سینماها اکران شدند، بد نیست که به فیلم‌های سم ریمی با بازی توبی مگوایر بپردازیم؛ سه‌گانه‌ای که بهترین قوس شخصیتی فیلم‌های ابرقهرمانی تاریخ را به خود اختصاص می‌دهد.

سونی در طی رویدادی که خودش آن را Spider-Monday نام گذاری کرده، هر هشت فیلم ساخته شده بر اساس اسپایدرمن را روی پرده سینماها به صورت مجدد اکران می‌کند تا طرفداران بتوانند از تماشای دوباره آن‌ها لذت ببرند. به همین بهانه بیایید کمی در مورد سه‌گانه اسپایدرمن سم ریمی و توبی مگوایر صحبت کنیم. در پایان فیلم ابتدایی این سه‌گانه که در سال ۲۰۰۲ اکران شد، پیتر پارکر با بازی توبی مگوایر از لحاظ زندگی شخصی تغییرات زیادی را حس نکرد و تقریبا همان آدمی بود که در ابتدای فیلم و پیش از کسب قدرت‌های فراطبیعی دیدیم. او در این اثر عمو بن خود را از دست داد، شرایط بد عمه می را دید و روند تبدیل شدن نورمن آزبورن به یک ویلن تمام عیار را مشاهده کرد؛ فردی که به نحوی معلم و مربی او محسوب می‌شد. علاوه بر این هری آزبورن (با بازی جیمز فرانکو) که بهترین دوستش به شمار می‌رفت از لحاظ رفتاری تغییر کرد و راه اهریمنی پدرش را در پیش گرفت.

اما با وجود تمامی این مشکلات در کنار یکدیگر پیتر پارکر از لحاظ رفتاری تغییر نکرد و تفاوت بزرگی در زندگی شخصی خویش به وجود نیاورد. با این وجود یک نکته خیلی مهم وجود داشت: شرایط زندگی به نحوی رقم خورده بود که اگر اسپایدرمن نباشد نمی‌تواند از افرادی که دوستشان دارد مراقتب کند. در ادامه داستان فیلم اول تمام می‌شود و چند لحظه پایانی حاوی عناصر جالبی است. برای مثال از آنجایی که این فیلم چند ماه پس از حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر رخ داد یک پیام تبلیغاتی به نمایش در می‌آید که می‌گوید:«ما قوی خواهیم بود!» علاوه بر این موسیقی تند و هیجان انگیز دنی الفمن تیتراژ پایانی را پر جنب و جوش‌تر می‌کند تا یک پایان شلوغ و به دور از آرامش را مشاهده کنیم.

همه این موارد در کنار همدیگر حاوی یک پیام مخفی هستند که می‌گویند شرایط هرچقدر هم که بد باشد پیتر پارکر پای ارزش‌های خود می‌ایستد و به خاطر شرایط از روی اعتقادات خود رد نمی‌شود. پیتر پارکر جوان هرچقدر هم مسیر سختی داشته باشد و بر سر دو راهی‌های دشواری قرار گیرد آدم خوب داستان است و چیزی نمی‌تواند این را تغییر دهد. این پیام به خوبی نمایانگر شعار سه‌گانه اسپایدرمن سم ریمی است که فرمول فیلم‌های ابرقهرمانی مدرن پی ریزی می‌کند و به منبع الهام‌بخش بسیاری از آثار پس از خود تبدیل می‌شود. دو فیلم بعدی این مجموعه هم که به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ اکران شدند حامی و حاوی همین پیام بودند و پیتر پارکر را در حالی نشان می‌دادند که به اصول ابرقهرمانی پایبند می‌ماند؛ به گونه‌ای که هرچقدر هم در مشکلات غرق باشد رسالت خود به عنوان ابرقهرمان را فراموش نمی‌کند و حاضر است در هر لحظه خود را برای دیگران به خطر بیندازد (هرچقدر هم که پیامدهای خطرناکی به همراه داشته باشد).

حتی برخی از شخصیت‌های این سه‌گانه هم راهی را می‌رفتند که از نظرشان درست است، نه راه آسانی که آن‌ها را به اهداف شخصی می‌رساند

اما ماجرا زمانی جالب می‌شود که متوجه شوید این خط مشی ابرقهرمانانه مخصوص مرد عنکبوتی نیست و برخی از جنبه‌ها و شخصیت‌های سه‌گانه اسپایدرمن سم ریمی را هم تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. برای مثال حتی شخصیت‌های فرعی نظیر مری جین و دکتر اختاپوس هم به این کد اخلاقی پایبند هستند. شاید شخصیت‌های مختلف موجب دردسر و آشوب شوند، اما راه آسان را انتخاب نمی‌کنند؛ بلکه به سراغ راهی می‌روند که بر اساس معیارهایشان درست است. در ادامه و با اکران دنباله‌های بعدی تعداد ویلن‌ها افزایش پیدا می‌کند و شهر نیویورک میزبان رویدادهای خطرناک بیش‌تری می‌شود، اما کاراکترهای هسته‌ای داستان همچنان به این کد اخلاقی وفادار می‌مانند و در مسیر نجات دیگران خود را فدا می‌کنند. اگر کمی عمیق‌تر به قضیه نگاه کنید متوجه می‌شوید که حتی آنتاگونیست‌های داستان هم فرمول ابرقهرمانانه اسپایدرمن سم ریمی را دنبال می‌کنند. تمامی آن‌ها به این نتیجه می‌رسند که برای رسیدن به هدفی که از نظرشان درست است باید خودخواه بودن را کنار بگذارند و به ارزش‌های اخلاقی مطرح شده توجه داشته باشند.

این گفته‌ها شاید در سینمای امروزی معلوم به نظر برسد، اما در سال ۲۰۰۲ چنین فرمولی زیاد عادی نبود و برای بسیاری از افراد جدید به نظر می‌رسید. نزدیک‌تری اثری که پیش از سه‌گانه مرد عنکبوتی سم ریمی به چنین ایده‌ای نزدیک بود فیلم سوپرمن ۱۹۷۸ مربوط می‌شود، جایی که پا کنت خطاب به خود کلارک کنت می‌گوید او برای یک دلیل بزرگ به زمین فرستاده شده است. هرچند که این فیلم در ادامه از نشان دادن قدرت و برتری‌های سوپرمن نسبت به مردم عادی عبایی ندارد، اما در نهایت کار تواضع شخصیت را حفظ می‌کند. حال این فرمول اخلاقی ابرقهرمانی را با آنچه که در فیلم‌های بتمن تیم برتون یا حتی سری مردان ایکس دیدیدم مقایسه کنید؛ جایی که شخصیت‌ها برای رسیدن به اهداف شخصی خود تواضع را کنار می‌گذارند و ارزش‌های اخلاقی خو را تغییر می‌دهند.

موضوعی که از اهمیت بالایی برخوردار می‌شود این است که تاثیر مرد عنکبوتی توبی مگوایر تا سال‌های سال در دنیای سینما باقی ماند و حتی در فیلم‌های مدرن‌تر هم دیده می‌شود. اصلا چرا جای دوری برویم، همین تونی استارک خودمان در پایان انتقام جویان: پایان بازی خودش را فدا کرد تا بتواند نسل بشر و مردم را نجات دهد. این در حالی است که همه ما تونی استارک را به عنوان یک میلیونر خوشگذران می‌شناختیم که از خود راضی بودن بخشی از وجودش بود. ولی با این تفاسیر هنگامی که راه به جاهای باریک کشید او برای نجات دادن دیگران خود را فدا کرد. به طور کلی سه‌گانه اسپایدرمن سم ریمی به عنوان اولین فیلم‌های ابرقهرمانی مدرن جریانی را به وجود آورد که حالا حالاها قرار نیست با از میان رفتن آن روبرو شویم. نظر شما در این باره چیست؟ دیدگاه‌های خود را با تیم کافه‌بازار و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.

منبع: Polygon

بهترین بازی‌های تک‌نفره که باید با دوستاتون بازی کنید