در روزهایی که کارگردان‌ها و سناریست‌های ایرانی، محصولاتِ از شدتِ بد بودنْ خنده‌داری مثل «ازازیل» را با هزار منت به مخاطب ارائه می‌کنند، پخش سریال کائنات از تلویزیون امارات، حسرت بیننده‌ی ایرانی را برانگیخته است. امارات هم‌زمان با پیشبرد جنگ‌های نظامی در سودان و بیشترِ شمال آفریقا با کمک محصولاتی تماشایی مثل سریال کائنات، خوانش خود از ایدئولوژی را هم به مغز استخوان مخاطب تزریق می‌کند. هم‌زمان، «هنرمند» ایرانی از نوشتن یک دیالوگ ساده و متوسط هم عاجز است.
هشدار: تماشای این سریال برای افراد حساس و کودکان مناسب نیست.
کائنات ورود جسورانه‌ای به قلمرو اسطوره و رمز و راز است. این مجموعه، فولکلور باستانی عربی را با تکنیک‌های روایت مدرن به هم می‌آمیزد تا جهانی را خلق کند که در آن موجودات ماوراءالطبیعی که مدت‌ها توسط نیروهای عرفانی محصور شده بودند، در آرزوی رهایی قرار دارند. داستان در محیطی تیره و شبیه به قلعه تنظیم شده است که در آن کشف کتاب مقدس «البرواه» توسط قنعد (شکارچی باتجربه موجودات هیولایی) زنجیره‌ای از رویدادهای خارق‌العاده را به راه می‌اندازد. دختر قنعد، افرا، به‌عنوان شخصیت محوری ظاهر شده و تیم متنوع خود را به‌سوی سلسله‌ای از درگیری‌های پرخطر در مقابل نیروهای تاریک و سرکوبگر هدایت می‌کند.
عمق روایت و طنین مضامین
سریال کائنات در هسته‌ی خود، صرفاً یک تریلر ماوراءالطبیعی نیست؛ بلکه تمثیلی از آزادی و تحول به شمار می‌آید. موجودات محبوس، نماد مبارزه‌ی جهانی انسان در برابر زنجیره‌های سرنوشت و محدودیت‌های اجتماعی هستند. هر یک از ۱۴ قسمت، مانند قطعه‌ای از پازل بزرگ‌تری عمل می‌کند و معضلات اخلاقی، حقایق پنهان و درگیری‌های عاطفی شدیدی را ارائه می‌دهد که برداشت بیننده از خوب و بد را به چالش می‌کشد.
این روایت سرشار از نمادپردازی است؛ کتاب عرفانی نمایانگر دانش ممنوع و عامل تغییر است و نبردهای مکرر، بازتابی از درگیری درونی میان ناامیدی و امید به حساب می‌آیند. جست‌وجوی افرا، هم‌زمان یک سفر درونی به‌سوی رستگاری و مبارزه‌ای جسمانی در برابر شرورهای بیرونی است. این مجموعه به بررسی موضوعاتی چون میراث، فداکاری شخصی و ماهیت پارادوکسیک آزادی می‌پردازد و نشان می‌دهد که رهایی واقعی اغلب مستلزم پذیرش عمیق‌ترین آسیب‌پذیری‌های فرد است.
زیبایی‌شناسی بصری و طراحی تولید
یکی از ویژگی‌های برجسته کائنات، ارائه بصری آن است. تولید این مجموعه به شیوه‌ای استادانه از کنتراست، سایه و نورپردازیِ جوی بهره می‌برد تا هاله‌ای از رمز و راز و وحشت را به وجود آورد. صحنه‌هایی که در راهروهای تاریک قلعه‌ی باستانی یا در مناظر وسیع و وهم‌آور تنظیم شده‌اند، تنش را تشدید می‌کنند و هم خطرات بیرونی و هم آشوب‌های درونی شخصیت‌ها را منعکس می‌نمایند.
افکت‌های ویژه پیشرفته، عناصر ماوراءالطبیعی را بدون آنکه روایت را تحت‌الشعاع قرار دهند، به زندگی می‌آورند. احیای روحانی و تجلیات اثیری به طور یکپارچه با روش‌های داستان‌سرایی سنتی ادغام شده‌اند، درحالی‌که لباس‌های دقیق و ست‌های بادقت ساخته‌شده، عناصر خیالی را در واقعیتی ملموس جایی می‌دهند. هر انتخاب بصری بادقت انجام شده است و بر تأکید موضوعی مجموعه بر تعامل میان اسارت و رهایی، تأکید می‌کند.
پویایی‌های پیچیده شخصیت‌ها و اجراها
قدرت کائنات در شخصیت‌های بادقت طراحی‌شده و اجراهای ظریف بازیگران نهفته است. قنعد که به‌عنوان یک چهره جنگ‌زده و مرموز به تصویر کشیده شده، با کشف کتاب مقدس، روایت را شعله‌ور می‌کند. دختر او، افرا، نمونه‌ای از تضادهاست: هم بی‌باک و پرشور، هم آسیب‌پذیر؛ فردی که از دست‌دادن‌های شخصی بر او تأثیر گذاشته؛ اما با تمایل راسخ برای احیای تعادل هدایت می‌شود. درگیری‌های درونی و روابط در حال تحول او به‌عنوان ستون عاطفی داستان عمل می‌کنند.
شخصیت ضدقهرمان، ام الدویس، تجسم فساد و کنترل است. دست‌کاری‌های شیطانی او نه‌تنها تنش دراماتیک را به اوج می‌رساند، بلکه در تضاد با تلاش افرا برای رهایی قرار می‌گیرد. شخصیت‌های پشتیبان، از هم‌پیمانان وفادار تا اعضای خانواده دچار تعارض، لایه‌های پیچیدگی را به داستان اضافه کرده و تأثیرات موجی تصمیمات شخصی و جمعی را به تصویر می‌کشند. تعامل میان این شخصیت‌ها (از درگیری‌های داغ تا لحظات شکننده‌ی همبستگی) عنصر انسانی جذابی ایجاد می‌کند که روایت ماوراءالطبیعی را مستحکم می‌کند.
کارگردانی، موسیقی و فضای کلی
کارگردانی کائنات هم اندیشمندانه و هم بلندپروازانه است. باوجود روایت پیچیده و داستان‌های فرعی متعدد، سریال جریان منسجم و پیوسته‌ای دارد که به‌تدریج شدت احساسی را افزایش می‌دهد. ریتم داستان به‌دقت بین لحظات درون‌نگرانه و مبتنی بر شخصیت و برخوردهای انفجاری ماوراءالطبیعی تغییر می‌کند تا هر قسمت به شکلی معنادار به روایت کلی کمک کند. در کنار روایت بصری، امتیاز موسیقایی تأثیرگذاری وجود دارد که موتیف‌های موسیقی سنتی عربی را با تنظیمات ارکستری مدرن تلفیق می‌کند. این هم‌آمیختگی از قدیم و جدید نه‌تنها ریشه‌های فرهنگی سریال را برجسته می‌کند، بلکه تنش دراماتیک را افزایش داده و به درگیری‌های درونی شخصیت‌ها پژواک می‌دهد.
تکامل برنامه‌های تلویزیونی در ADTV
ADTV به‌عنوان یک شبکه، پیش‌گام در ارائه محتوای نوآورانه در امارات بوده است. به طور سنتی، تلویزیون در این منطقه تحت سلطه خبرها، برنامه‌های گفتگو و درام‌های خانوادگی قرار داشت که به اصول فرهنگی محافظه‌کارانه پایبند بودند. اما در دهه‌ی گذشته، ADTV به‌عنوان پلتفرمی ظهور کرده است که مایل به شکستن مرزها و کاوش در ژانرهای متنوع از جمله درام‌های تاریخی، روایت‌های اسطوره‌ای و تریلرهای ماوراءالطبیعی است.
کائنات گواهی بر این تحول است. برخلاف برنامه‌های قبلی که اغلب به داستان‌سرایی فرمولی متکی بودند، این سریال با ترکیب فولکلور با تکنیک‌های سینمایی مدرن به قلمرو ناشناخته‌ای پا می‌گذارد. تمایل ADTV به آزمایش در ژانر و پیچیدگی روایی، منعکس‌کننده تغییر گسترده‌ای در چشم‌انداز تلویزیونی امارات است؛ جایی که تقاضا برای محتوایی که هم از نظر فرهنگی هماهنگ و هم به طور جهانی جذاب باشد، روزبه‌روز افزایش می‌یابد.
برنامه‌های تاریخی تلویزیونی در امارات
تاریخ تلویزیون در امارات منعکس‌کننده مدرنیزاسیون سریع این کشور است. در سال‌های اولیه، شبکه‌های تلویزیونی محلی عمدتاً برنامه‌هایی پخش می‌کردند که میراث ملی، دستاوردهای دولت و ارزش‌های خانوادگی را گرامی می‌داشتند. با ظهور رسانه‌های دیجیتال و افزایش مخاطبان چندفرهنگی، شاهد تغییر قابل‌توجهی به‌سوی قالب‌های تجربی‌تر بوده‌ایم. درام‌های تاریخی در ADTV و سایر شبکه‌های امارات به‌تدریج عناصر فولکلور منطقه‌ای، بازسازی‌های تاریخی و حتی روایت‌های مبتنی بر اسطوره را در خود جای‌داده‌اند. این برنامه‌ها راه را برای سریالی مانند کائنات هموار کردند؛ سریالی که نه‌تنها سرگرم‌کننده است؛ بلکه بینندگان را دعوت می‌کند تا با گذشته‌ای فرهنگی غنی دوباره ارتباط برقرار کنند و درعین‌حال به مسائل معاصر آزادی، هویت و عدالت اجتماعی بپردازد.
با تلفیق داستان‌سرایی سنتی با ارزش‌های تولید مدرن، کائنات در خط مقدم این دوران جدید تلویزیون امارات قرار دارد؛ دوره‌ای که با نوآوری، تنوع و کاوش عمیق‌تر در ماهیت انسانی از دیدگاه اسطوره‌شناسی فرهنگی مشخص می‌شود.
جمع‌بندی
کائنات یک سریال جسورانه است که داستان‌سرایی سنتی تلویزیونی را به چالش می‌کشد. با روایت پیچیده، نمادپردازی چندلایه و طراحی تولید چشمگیر، تجربه‌ای غنی و همه‌جانبه ارائه می‌دهد که از نظر بصری و عاطفی تأثیرگذار است. این سریال نه‌تنها به دنیای ماوراءالطبیعی می‌پردازد، بلکه به‌عنوان تمثالی از جستجوی انسانی برای آزادی و رستگاری عمل می‌کند.
علاوه بر این، کائنات تحول پویای تلویزیون در امارات، به‌ویژه در شبکه‌هایی مانند ADTV، را منعکس می‌کند؛ جایی که روایت‌های فرهنگی سنتی از طریق داستان‌سرایی نوآورانه و جسورانه دوباره تفسیر می‌شوند. برای مخاطبانی که به دنبال سریالی به همان اندازه تفکربرانگیز و هیجان‌انگیز هستند، کائنات یک انتخاب اجباری است؛ یک اسطوره مدرن که به میراث‌های باستانی و واقعیت‌های معاصر سخن می‌گوید.
نظرات