فرانکنشتاین یکی از قدیمی‌ترین موجودات فیلم‌های ترسناک است که نویسنده‌ای به نام مری شلی (Mary Shelley) آن را در قرن نوزدهم خلق کرد، آن هم زمانی که تنها ۱۸ سال داشت. داستان هیولایی که دانشمندی به نام ویکتور فرانکنشتاین آن را با اعضای بدن مردگان خلق می‌کند. شخصیتی تراژیک، قربانی بی‌گناهی که در جهانی پر از ترس سرگردان است و از مردم می‌ترسد و فرار می‌کند. این رمان پس از این که انتشار یافت بارها اقتباس شد. برخی از فیلم‌سازان موبه‌مو رمان را دنبال کردند و برخی دیگر با خلاقیت‌هایی از منبع اصلی فاصله گرفتند. پس چه به دنبال فیلمی ترسناک و چه به دنبال فیلمی با فضایی ملایم‌تر باشید، می‌توانید به سلیقه‌ی خودتان آن‌ها را تماشا کنید.

Frankenstein (1931)

فرانکنشتاین متولد می‌شود

Frankenstein شاهکار James Whale اولین اقتباس برجسته از این داستان است که جزو مهمترین فیلم‌های ترسناک سینمای کلاسیک شناخته می‌شود. نقطه‌ی عطفی در تاریخ سینما که هرکسی باید آن را تماشا کند. فیلمی که با فروش ۱۳ میلیون دلاری در دوران رکود آمریکا توانست به موفقیت عظیمی در گیشه دست پیدا کند. البته برخلاف بسیاری از نسخه‌های دیگر این فیلم نه از رمان بلکه بیشتر از نمایشنامه‌ای الهام گرفته است که در دوران جنگ جهانی اول بر روی صحنه‌ می‌رفت.

با اینکه ساخت آن به بیش از ۹۰ سال پیش بازمی‌گردد، اما جلوه‌های ویژه و گریم بازیگران به خصوص هیولای فرانکنشتاین فوق‌العاده است. شاید سرعت روایت فیلم برای مخاطبان امروزی کمی کند باشد، اما صحنه‌های پرتنش بسیاری نیز در فیلم وجود دارند که تماشای آن را ارزشمند می‌کنند. Boris Karloff که در این فیلم نقش هیولای فرانکنشتاین را ایفا می‌کند، به‌واسطه‌ی این نقش به یکی از نمادهای سینمای ترسناک تبدیل شد. گریم او هر روز چهار ساعت طول می‌کشید و چهره و حرکاتش در این نقش چنان تأثیرگذار بود که شاید ماندگارترین تصویر از هیولای فرانکنشتاین را در ذهن مخاطبان به جا گذاشته باشد.

فرانکنشتاین جیمز ویل نه فقط تجربه‌ای سینمایی بلکه قطعه‌ای از تاریخ سینما و متعلق به تمام زمان‌ها است. تماشای آن به شما این فرصت را می‌دهد تا با ریشه‌های سینمای وحشت آشنا شوید و ببینید که فیلم‌سازان آن دوره برای خلق ترس و دلهره از چه شیوه‌های نوآورانه‌ای استفاده می‌کردند. نسخه‌ای که باید آن را نه فقط به عنوان اثری سرگرم‌کننده، بلکه به‌عنوان اثری فرهنگی هنری تماشا کنید و لذت ببرید.

The Bride of Frankenstein (1935)

عروس فرانکنشتاین؛ از بهترین فیلم‌های ترسناک دهه‌ی ۳۰

دنباله‌ای که جیمز ویل پس از چهار سال در ادامه‌ی Frankenstein ساخت و با توجه به موفقیت نسخه‌ی اول، این فیلم نیز به جایگاه ویژه‌ای در فیلم‌های ژانر وحشت دست یافت. فیلمی که از بسیاری جهات پیشروتر بود. این‌بار هیولای فرانکنشتاین نه یک موجود وحشتناک، بلکه موجودی انسانی‌تر و مشتاق عشق نمایش داده می‌شود. هیولا برخلاف فیلم قبلی که هیچ دیالوگی نداشت، در این فیلم شروع به صحبت می‌کند، چیزی که به پیچیدگی شخصیت او اضافه کرده است. همانطور که از عنوان پیداست، داستان این نسخه حول تلاش‌های فرانکنشتاین برای خلق یک شریک و عروس برای هیولای خود می‌چرخد. کارلوف بار دیگر با اجرای فوق‌العاده‌اش در نقش هیولا نقش‌آفرینی می‌کند. Elsa Lanchester نیز اگرچه مدت کوتاهی در فیلم حضور دارد اما در نقش عروس فرانکنشتاین تأثیر عمیقی بر داستان و مخاطب می‌گذارد و با طراحی خاص موها و چهره‌اش به یک نماد سینمایی تبدیل می‌شود.

شاید بتوان گفت تنها نکته منفی احتمالی فیلم این است که فیلم بیشتر از اینکه ترسناک باشد رنگ و بوی درام و فانتزی دارد. با این حال داستان پیچیده، شخصیت‌پردازی عمیق و خلاقیت‌های بصری، عروس فرانکنشتاین را به اثر برجسته‌ای تبدیل کرده است که تماشای آن برای تمام علاقه‌مندان سینمای کلاسیک ضروری است. و شاید نه فقط یک‌بار، بلکه بارها و بارها.

Son Of Frankenstein (1939)

بوریس کارلوف و بلا لوگوسی؛ دو افسانه‌ی فیلم‌های ترسناک در یک قاب

سومین فیلم از سری اصلی فرانکنشتاین که در دهه‌ی ۱۹۳۰ به کارگردانی Rowland V. Lee ساخته شد. فیلم که گروه بازیگری فوق‌العاده‌ای داشت، به یکی از بهترین نسخه‌های سینمایی فرانکنشتاین تبدیل شد. Bela Lugosi با بازی چشمگیرش در نقش Igor، یک خدمتکار شیطانی و مرموز، پس از مدتی دوباره در هالیوود در مرکز توجهات قرار گرفت. بوریس کارلوف نیز برای سومین بار در این فیلم نقش هیولای فرانکنشتاین را بازی کرد. البته این آخرین بازی کارلوف در این نقش نیز بود، چرا که فکر می‌کرد تکرار آن از تأثیرگذاری شخصیت کم کند. البته نباید بازی عالی Basil Rathbone را فراموش کنیم که با شکوه خاصی پسر دکتر فرانکنشتاین را به تصویر می‌کشد.

این بار تمرکز داستان فیلم بر Wolf، پسر دکتر فرانکنشتاین است که به خانه‌ی پدری‌اش باز می‌گردد تا میراث خانوادگی‌اش را بررسی کند. او در آزمایشگاه پدرش با هیولای فرانکنشتاین مواجه می‌شود. با اشتباه ولف، هیولا دوباره زنده می‌شود و مشکلات آغاز می‌شوند.

اگرچه این فیلم به اندازه‌ي دو فیلم قبلی معروف نیست، اما به دلیل فضاسازی بی‌نظیر و داستانی که ترکیبی از وحشت، تراژدی و درام است یکی از بهترین آثار سینمای وحشت به شمار می‌آید. اگر به ژانر وحشت علاقه دارید و به دنبال تجربه‌ای از دوران طلایی هالیوود هستید، پسر فرانکنشتاین انتخابی بسیار عالی است که همچنان پس از گذشت دهه‌ها تماشاگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

Abbott And Costello Meet Frankenstein (1948)

فرانکنشتاین و دراکولا؛ هیولاهای مری شلی و برام استوکر

Abbott And Costello Meet Frankenstein یکی از اقتباس‌های غیر معمول از داستان فرانکنشتاین به کارگردانی Charles Barton است که در سال ۱۹۴۸ ساخته شد. فیلمی در ژانر کمدی ترسناک که چند هیولای معروف در آن حضور دارد. این فیلم به شکلی غیررسمی پایان دهنده‌ي فیلم‌های کلاسیک از مجموعه‌ی ترسناک استودیوی Universal Pictures بود. پس بلا لاگوسی یک بار دیگر و برای آخرین بار نقش نمادین دراکولا را در آن بازی کرد. این بار Glenn Strange بود که انتخاب شد نقش هیولای فرانکنشتاین را بازی کند و موفق شد با تفسیر و بازی خاص خود روح تازه‌ای به این نقش ببخشد.

فیلم بر دو کارمند پست به نام‌های چستر و ویل با بازی دو کمدین معروف، Abbott و Costello، متمرکز است که درگیر ماجراهایی هیجان‌انگیز با هیولاهای معروف می‌شوند. داستان از آن جا شروع می‌شود که دو تابوت، یکی متعلق به دراکولا و دیگری متعلق به هیولای فرانکنشتاین، به اداره‌ي پست می‌رسد. دراکولا تلاش می‌کند که با دوباره زنده کردن هیولای فرانکنشتاین به اهداف شوم خود دست پیدا کند. حال این چستر و ویل هستند که باید به نحوی جلوی نقشه‌های دراکولا را بگیرند.

فیلم با ریتمی تند پیش می‌رود و طنزی بسیار عالی به مخاطب ارائه می‌دهد. ترکیب بازیگران اصلی کمدی و ژانر وحشت، آن را به انتخابی ایده‌آل برای کسانی تبدیل کرده است که می‌خواهند همراه هیولاهای محبوبشان بخندند. پس اگر به دنبال تجربه‌ای سرگرم‌کننده و نوستالژیک هستید که شما را به دنیای هیولاهای کلاسیک ببرد، تماشای این فیلم را از دست ندهید.

Young Frankenstein (1974)

هیولای فرانکنشتاین شما را می‌خنداند!

شاید فرانکنشتاین بیشتر به ژانر علمی تخیلی و ترسناک تعلق داشته باشد و داستانی جدی و تاریک به‌شمار رود، اما در این نسخه اوضاع کمی متفاوت است! یک نسخه‌ی کمدی دیگر که داستان را به شیوه‌ای سرگرم‌کننده به تصویر می‌کشد.  نمایشی به کارگردانی Mel Brooks که حتی برای کسانی که کتاب را خوانده‌اند ناآشنا خواهد بود. او با الهام از فیلم‌های ترسناک دهه‌ي ۱۹۳۰ داستان کلاسیک فرانکنشتاین را بازسازی کرد و موفق شد یکی از بهترین کمدی‌های تاریخ سینما را خلق کند. بازی فوق‌العاده‌ی بازیگران از جمله Gene Wilder در نقش دکتر فرانکنشتاین و Peter Boyle در نقش هیولا نیز یکی دیگر از نقاط قوت فیلم است. بهترین کمدی فرانکنشتاین که توانایی این را دارد تماشاگران را بارها و بارها بخنداند. فیلم نامزد دو جایزه‌ی اسکار شد و به گفته‌ی خود مل بروکس محبوب‌ترین فیلم در کارنامه‌ی کارگردانی‌ او است.

فیلم درباره‌ی نوه‌ی دکتر فرانکنشتاین است که از میراث علمی خانواده‌اش فاصله گرفته و به شدت مخالف آزمایش‌های پدربزرگ خود است. داستان از جایی شروع می‌شود که به شکلی غیرمنتظره در قلعه‌ی قدیمی فرانکنشتاین ساکن می‌شود و به مرور شروع به تکرار آزمایش‌های پدربزرگش می‌کند. او هم یک هیولا را زنده می‌کند، اما برخلاف انتظار، هیولای او ویژگی‌هایی انسانی و طنزآمیز دارد.

شاهکاری در ژانر کمدی که نه تنها تماشاگران را به خنده می‌اندازد، بلکه ادای دینی به دوران طلایی سینمای وحشت است. فیلمی که به دلیل طنز هوشمندانه، بازی فوق‌العاده‌ی بازیگران و وفاداری به فیلم‌های کلاسیک تحسین برانگیز است. پس اگر به دنبال یک کمدی هوشمندانه با رنگ و بوی سینمای کلاسیک هستید، تماشای این فیلم را از دست ندهید.

The Curse of Frankenstein (1957)

اولین اقتباس رنگی از داستان فرانکنشتاین

استودیوی هامر در دهه‌ی ۱۹۵۰ شروع به ساخت اقتباس‌هایی از ادبیات کلاسیک مانند دراکولا و شرلوک هلمز کرد و شاید بتوان گفت نفرین فرانکنشتاین بهترین آن‌ها بود. این فیلم به کارگردانی Terence Fisher اولین اقتباس رنگی از داستان کلاسیک فرانکنشتاین است. فیلم نسخه‌ای بسیار خونین و وحشتناک از داستان اصلی، به ویژه برای زمانه‌ی خود بود. اما چنان محبوب شد که شش دنباله از آن ساخته شد. پیتر کوشینگ در نقش ویکتور فرانکنشتاین ایفای نقش می‌کند. کریستوفر لی افسانه‌ای نیز نقش هیولا را بازی می‌کند و همراه کوشینگ با بازی‌های برجسته‌ی خود به فیلم روح و جان می‌دهند. بازی این دو ستاره در کنار یکدیگر دلیلی کافی است تا تماشای این فیلم را از دست ندهید.

فرانکنشتاین این بار دانشمندی جامعه‌ستیز و قاتل به تصویر کشیده شده که حاضر است برای موفقیت دست به هرکاری بزند. برای مثال او مغز هیولایش را با به قتل رساندن استادی برجسته به دست می‌آورد. فرانکنشتاین نه تنها مرتکب قتل می‌شود بلکه روابط شخصی خود را نیز قربانی اهدافش می‌کند.

اگر بخواهیم نفرین فرانکنشتاین را در یک کلمه توصیف کنیم، باید بگوییم «نفس‌گیر» است. اگر به دنبال فیلم ترسناک کلاسیکی هستید که فضای سنگین و بازی تأثیرگذار بازیگرانش شما را به وجد آورد، هرچه سریع‌تر این فیلم را در لیست تماشایتان قرار دهید.

Frankenweenie (2012)

فرانکنشتاین ده‌ساله این‌بار سگ خود را به زندگی برمی‌گرداند

شاید فقط زمان لازم بود تا فیلم‌سازی مانند Tim Burton تصمیم بگیرد داستان معروف فرانکنشتاین را بازگو کند و Frankenweenie را در سال ۲۰۱۲ بسازد. این استاپ موشن براساس فیلم کوتاهی به همین نام بود که خود برتون در سال ۱۹۸۴ ساخت. البته فیلم دیگر او Edward Scissorhands نیز به نوعی تفسیری از فرانکنشتاین است. اگر نسخه‌های کلاسیک فرانکنشتاین را دیده‌اید و به دنبال چیزی غیر معمول هستید این روایت دلنشین و متفاوت را از دست ندهید.

فیلم روایتی از ویکتور فرانکنشتاین جوان است که در مدرسه به دلیل علاقه‌اش به علم مورد تمسخر قرار می‌گیرد. تنها دوست او سگ محبوبش اسپارکی است. داستان از جایی شروع می‌شود که اسپارکی در یک حادثه‌ی غم‌انگیز می‌میرد و ویکتور با الهام از معلم علوم خود موفق می‌شود او را به زندگی بر‌گرداند.

فیلمی خانوادگی که داستان خلاقانه و شخصیت‌های دوست داشتنی‌اش، به خصوص اسپارکی، شما را مجذوب خواهد کرد. فرانکن‌وینی همچنین انتخاب بسیار مناسبی است برای اینکه کودکان را با افسانه‌ی فرانکنشتاین آشنا کنید. پس تماشای این انیمیشن زیبا را از دست ندهید.

(۱۹۹۴) Mary Shelley’s Frankenstein

چشم‌های دنیرو فرانکنشتاین را در خود فرو برده است

شاید همه Kenneth Branagh را با فیلم‌هایی که از آثار شکسپیر ساخته است بشناسند و کمتر کسی بداند که او هم اقتباسی از داستان فرانکنشتاین را در سال ۱۹۹۴ کارگردانی کرده است. خود برانا در این فیلم در نقش خالق هیولا و در کنارش Robert De Niro در نقش هیولا ظاهر می‌شوند.

دنیرو با بازی فوق‌العاده‌ی خود موفق می‌شود همزمان ترس و در برخی لحظات هم‌دردی را به تماشاگر القا کند. فیلم به لطف بازی عالی بازیگران، خیلی زود بیننده را درگیر سرنوشت شخصیت‌ها می‌کند. اگرچه فیلم برانا که نامزد جایزه‌ی اسکار شده بود موفق به کسب آن نشد، اما تا به امروز یکی از بهترین فیلم‌های اقتباس شده از داستان فرانکنشتاین به شمار می‌رود.

Depraved (2019)

فرانکنشتاین این‌بار در ارتش ایالات متحده

اگرچه این فیلم نسبت به سایر فیلم‌های لیست کمتر شناخته شده است، اما چیزهای دوست‌داشتنی زیادی دارد. Depraved محصول ۲۰۱۹ به کارگردانی Larry Fessenden به جای تکرار عناصر قدیمی، داستان فرانکنشتاین را به شکلی مدرن بازگو می‌کند. فسندن داستان را به زمان حال می‌آورد و دکتر فرانکنشتاین را با یک پزشک سابق ارتش ایالات متحده جایگزین می‌کند. Henry با بازی David Call که از اختلال PTSD رنج می‌برد و بسیاری از دوستان و هم‌رزمانش را از دست داده است، اکنون تلاش می‌کند راهی برای بازگرداندن مردگان به زندگی پیدا کند.

همانطور که انتظار می‌رود در ابتدا همه چیز خوب پیش می‌رود. اما رفته رفته مشکلات اخلاقی و روانی پیچیده‌ای برای هنری و کسانی که در این پروژه همراه او هستند، پیش می‌آید. آنچه این اقتباس را منحصربه‌فرد می‌کند نمایش تدریجی احیا شدن یک جسد به هم وصله شده به یک انسان کامل است. این فیلم ارزشمند تنها یک داستان سرگرم‌کننده‌ی ترسناک نیست بلکه با بررسی مرزهای اخلاقی و انسانی بیننده را به تفکر وا می‌دارد. پس تماشای آن را از دست ندهید.

(۱۹۷۳) The Spirit of The Beehive

برداشتی شاعرانه از هیولای فرانکنشتاین

بگذارید این لیست را با کمی هنر کلاسیک به پایان برسانیم. یک درام اسپانیایی به کارگردانی Víctor Erice با درون‌مایه‌ای از نمادگرایی و اهمیت تاریخی. The Spirit of The Beehive اگرچه یک اقتباس معمول از فرانکنشتاین نیست، اما بی‌شک رمان مری شلی ستون فقرات آن را تشکیل می‌دهد و با آن پیوند دارد. فیلم که پس از انتشار در سال ۱۹۷۳ به سرعت توجه منتقدان را به خود جلب کرد، موفق شد جوایزی نیز در جشنواره سن سباستین از آن خود کند. این فیلم به دلیل نمادگرایی عمیق و روایت شاعرانه‌اش مورد تحسین قرار گرفت و به یکی از شاهکارهای سینمای اسپانیا تبدیل شد.

فیلم در روستایی دورافتاده در اسپانیا در سال ۱۹۴۰ روایت می‌شود. دختری شش ساله به نام آنا در خانواده‌ای آرام و بی‌روح زندگی می‌کند. او که در نمایشی سیار فیلم فرانکنشتاین را می‌بیند، به شدت تحت تأثیر صحنه‌ای قرار می‌گیرد که هیولا در آن دختر کوچکی را می‌کشد. آنا که دختری کنجکاو است، به دنیایی از تخیلات فرو می‌رود و در دنیای واقعی به دنبال هیولا می‌گردد. جستجویی که او را با واقعیت‌های تلخ زندگی و تأثیرات جنگ داخلی اسپانیا روبه‌رو می‌کند.

داستان فرانکنشتاین این بار به عنوان نمادی از کنجکاوی و معصومیت کودکانه و همچنین مواجهه با حقایق تلخ زندگی به کار رفته است. این فیلم تصویر شاعرانه‌ای از دوران پس از جنگ اسپانیا ارائه می‌دهد و با زیرکی خاصی شرایط اجتماعی و سیاسی زمان فرانکو را نقد می‌کند. فیلم ویکتور اریسه نمونه‌ای عالی برای این است تا نشان دهد داستانی همچون فرانکنشتاین با گذشت سال‌ها می‌تواند همچنان به تأثیرگذاری‌اش ادامه دهد.

شما با کدام فیلم فرانکنشتاین خاطره دارید؟

از زمانی که رمان فرانکنشتاین منتشر شد، بارها و بارها مورد اقتباس سینمایی قرار گرفته است. این اقتباس‌ها از نظر سبک، لحن و تاکید بر جنبه‌های مختلف داستان بسیار متنوع بوده‌اند. از فیلم‌های ترسناک کلاسیک گرفته تا کمدی‌های سیاه و حتی فیلم‌های علمی تخیلی، هر کدام به نحوی به داستان اصلی فرانکنشتاین پرداخته‌اند. در بسیاری از اقتباس‌های سینمایی، تغییراتی در روایت اصلی رمان ایجاد شده است. این تغییرات ممکن است به دلایل مختلفی مانند نیاز به تطبیق داستان با سلیقه مخاطبان معاصر، تاکید بر جنبه‌های خاصی از داستان یا ایجاد تنوع در روایت باشد.

داستان فرانکنشتاین به یکی از نمادهای مهم فرهنگ عامه تبدیل شده است. تصویر هیولای زشت و ترسناک با پیچ‌های گردن و پوست سبز یکی از شناخته‌شده‌ترین تصاویر در ژانر وحشت است. این داستان به عنوان الهام‌بخش بسیاری از آثار ادبی، هنری و سینمایی دیگر همواره مطرح بوده است و بر روی تصورات ما از علم، اخلاق و هویت تاثیر گذاشته است. شما با کدام یک از فیلم‌های فرانکنشتاین خاطره دارید؟ برای ما در کامنت بنویسید.

منبع: GameRant

بهترین دی‌ال‌سی‌های تاریخ با امید لنون و شایان