دان بلوث از افراد برجسته صنعت انیمیشنسازی محسوب میشود. زیرا، او از اولین کسانی بود که مسائل پیچیده و تیره و تاری را در انیمیشنهایش نشان میداد. از معروفترین کارهای او میتوان به انیمیشن همه سگها به بهشت میروند، اشاره کرد. این اثر موضوعات سنگینی مانند طمع، مرگ و رستگاری را در خود داشت. بااینوجود بلوث ابتدا انیماتور استودیو دیزنی بود که در دوران تاریک دیزنی از شرکت خارج شد. در این مقاله به بررسی آثار مهم دان بلوث میپردازیم.
روزهای ابتدایی در دیزنی
عصر تاریک دیزنی بین اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ بود، در این دوره کارهای دیزنی دیگر بازخورد سابق را دریافت نمیکرد و هر اثری که میساخت تبدیل به پروژهای شکستخورده تبدیل میشد. در این بازه زمانی ران میلر داماد والت دیزنی استودیو را اداره میکرد. ران میلر رابطه روسای دیزنی و کارمندان مجموعه را بسیار خراب کرده بود.
در این زمان بلوث هر چهقدر سعی کرد با مدیران مجموعه کنار بیاید، هیچ فایدهای نداشت. بنابراین، تصمیم گرفت عدهای از هنرمندان خلاق دیزنی را دور خود جمع کند و از استودیو جدا شود. پس از خارجشدن از مجموعه دان استودیو سالیوان بلوث را تاسیس کرد.
مجموعه آثار بلوث
مجموعه کارهای بلوث در سالهای دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی شامل موارد زیر است:
- راز نیمح (۱۹۸۲)
- دم آمریکایی (۱۹۸۶)
- سرزمین قبل از زمان (۱۹۸۸)
- همه سگها به بهشت میروند. (۱۹۸۹)
- راک – ای – دودل (۱۹۹۱)
- تامبلینا (۱۹۹۴)
- ترول در پارک مرکزی (۱۹۹۴)
- سنگریزه و پنگوئن (۱۹۹۵)
- آناستازیا (۱۹۹۷)
- بارتوک باشکوه (۱۹۹۹)
کارهای نخستین دان بلوث
سالیوان بلوث کار خود را با انیمیشنهای کوتاهی مانند Banjo the woodpilecat (۱۹۷۹) شروع کرد. ولی بعد اولین انیمیشن بلند خود به نام راز نیمح را اکران کرد. راز نیمح ماجرای بیوه موشی است که سعی میکند فرزندان و خانه خود از یک کشاورز محلی را نجات بدهد. در این فیلم قتل یک شخصیت را مشاهده میکنیم که در آن دوره در یک انیمیشن کودکانه سابقه نداشته است.
بنابراین، با اثری روبرو هستیم که هیچ شباهتی به آثار دیزنی ندارد. در واقع در این فیلم بلوث نگرش سنگینی به انیمیشنهای کودکانه میبخشد. با وجود این که دیزنی صحنههای دردناکی مانند از دست دادن مادر در بمبی و دامبو را به مخاطب نشان داده بود، اما دیزنی همیشه از ساخت چنین سکانسهایی دوری میکرد. بااینحال انیمیشن با تحسین منتقدان و مردم مواجه شد.
راجر ایبرت، منتقد مطرح آمریکا جزئیات فوقالعاده انیمیشن را تحسین کرد و علاوه بر این، اظهار کرد: «راز نیمح شاید برای کودکان انیمیشن سنگینی تلقی شود، بااینحال احتمالا بچهها از تماشای چنین کارتون هیجانانگیزی حیرتزده شوند»
موفقیت بلوث در انیمیشن سازی
بودجه فیلم ۶.۳ میلیون دلار بود، ولی ۱۴.۶ میلیون دلار در سراسر جهان فروش کرد. بلوث در کارهای بعدی خود یعنی دم آمریکایی (۱۹۸۶) و سرزمین قبل از زمان (۱۹۸۸) به مسائلی مانند مهاجرت، جنگ و دوری از خانواده پرداخت. در داستان سرزمین قبل از زمان شخصیت پاکوچولو با فقدان یکی از اعضای خانوادهاش مواجه میشود. همچنین در این کارتون بلوث ترسهای واقعی کودکان از دنیای بیرون را به طور کامل نشان میدهد.
در همه سگها به بهشت میروند (۱۹۸۹) بلوث یک پروتاگونیست ضدقهرمان معرفی کرد. سگی به نام چارلی که هیچ کار خوبی در زندگی خود انجام نداده است، اما بهمرور زمان رستگار میشود. دان برای اولین بار در فیلم شخصیتی چندلایه و پیچیده را طراحی کرده بود. معمولا اکثر پروتاگونیستهای انیمیشن در آن زمان شخصیتهایی معصوم و سادهدل بودند، اما چارلی حرفهای زیادی برای گفتن داشت. برخی از اهالی سینما اعتقاد دارند، فقدان سیمبا در شیر شاه از کارهای بلوث الهام گرفته است.
بررسی آثار بلوث در دهه ۹۰
از انیمیشنهای برجسته سالیوان بلوث در این دوره میتوان به انیمیشن ماندگار آناستاسیا (۱۹۹۷) اشاره کرد. این انیمیشن آخرین کار موفق استودیو به شمار میآید. بااینحال فضایی مانند آثار دیزنی در خود دارد. مگ رایان صداپیشه شخصیت آناستاسیا ابتدا برای پیوستن به پروژه مردد بود، زیرا، نگران بود انیمیشن جدید بلوث بیش از حد غمانگیز باشد. بااینحال در تستهای مختلفی توانستند نظر رایان برای این پروژه جلب کنند.
در اوایل دهه ۹۰ بلوث برای ساخت تامبلنیا جودی بنسون صداپیشه آریل در پری دریایی را بهعنوان نقش اصلی انتخاب کرد. جتی بری مانیلو خواننده و ترانهسرای بریتانیایی را برای ساخت موسیقی متن فیلم استخدام کرد؛ بنابراین، در دهه ۹۰ بلوث از کارهای دارک خود دور شد و سعی کرد انیمیشنهای خوشآب و رنگتری بسازد. برخی از منتقدین باور دارند، بلوث در این دوره قصد داشت با انیمیشنهای دیزنی رقابت کند.
دوران افول بلوث
بااینحال در اواسط دهه ۹۰ کارهای سالیوان بلوث دچار افت شد و فیلمهایی مثل ترول در پارک مرکزی (۱۹۹۴) و سنگریزه و پنگوئن (۱۹۹۵) که داستانها و شخصیتهای غیر قابل ملموسی را تعریف میکردند، در گیشه شکست خوردند. بهطوری که هیچکدام از آنها نتوانستند موفقیت آناستاسیا را تکرار کردند. فیلم بعدی او یعنی Titan A.E صد میلیون دلار در باکس آفیس ضرر کرد.
از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی دان بلوث انیمیشنسازی را کنار گذاشت و یک دانشگاه آنلاین برای انیماتورها تاسیس کرد و تا امروز آن را اداره میکند. بااینوجود بلوث از کارگردانان برجسته هالیوود محسوب میشود که نشان میدهد، میتوان برای کودکان انیمیشنهای پرمفهوم، عمیق و دارکی ساخت.
نتیجه
با بررسی آثار دان بوث متوجه میشویم، مفاهیم سنگینی مانند فقدان، جنگ و رستگاری فقط مختص به نوجوانان و بزرگسالان نیستند. بلکه با روایتی درست میتوان آثار عمیقی برای کودکان خلق کرد. چنین نگرشی او را از استودیوهای مطرح آن دوره مانند دیزنی متمایز میکند. علاوه بر این، برخی اعتقاد دارند داستان شیرشاه تا حدی از فیلمهای او مانند سرزمین قبل از زمان الهام گرفته است. شما چه نوع انیمیشنی را برای کودکان میپسندید؟ انیمیشنهایی که از نشاندادن مسائل سخت زندگی ابایی ندارند یا برعکس؟
سوالات متداول
از آثار مهم دان بلوث چند مورد را نام ببرید؟ از آثار مطرح او میتوان به راز نیمح، سرزمین قبل از زمان، سگها به بهشت میروند و آناستاسیا اشاره کرد.
نگرش بلوث به انیمیشنهای کودکان چه بود؟ او سعی میکرد با زبانی ساده مسائل پیچیده زندگی را به بینندگان خود بهخصوص کودکان نشان دهد.
منبع: cbr
ده بازی نوستالژی سگا که هنوز میشه بازیشون کرد؟
نظرات